Архимедийн хууль (англи.
Archimedes's principle, орос. закон Архимеда) нь шингэн зүйлд болон хий дотор бүрэн эсвэл хэсэгчлэн дүрэгдсэн биед үзүүлэх дээш чиглэсэн хөвөх хүч нь тухайн биеийн түрж орлуулсан шингэний жинтэй тэнцүү байна гэж тодорхойлдог. Архимедийн хууль бол шингэний механикийн үндсэн физикийн хууль юм. Уг хуулийг Сицилийн Сиракуз хотын эрдэмтэн Архимед МЭӨ 3-р зуунд нээсэн байна.
Архимед "Хөвөгч биетүүдийн тухай" номондоо (МЭӨ 246 он) дараахь зүйлийг санал болгосон.
Шингэнд бүрэн эсвэл хэсэгчлэн байгаа аливаа биетийн түрж орлуулсан шингэний жинтэй ижил хэмжээтэй хүч тухайн биед үйлчилнэ.
Архимедийн хууль нь шингэнд хэсэгчлэн эсвэл бүрэн дүрэгдсэн аливаа хөвөгч биетийн хөвөх чадварыг тооцоолох боломжийг олгодог. Биет дээр үйлчлэх доош чиглэсэн хүч нь ердөө л түүний жин юм. Тухайн объектод үзүүлэх дээш чиглэсэн буюу хөвөх хүч нь дээр дурдсан Архимедийн хуулийн хүч юм. Тиймээс биетэд үйлчлэх цэвэр хүч нь хөвөх хүчний хэмжээ ба биетийн жингийн зөрүү юм. Хэрэв энэ цэвэр хүч эерэг утгатай байвал биет дээшилнэ; хэрэв сөрөг байвал тухайн биет живнэ, хэрэв утга тэг байвал тухайн бие саармаг хөвөх чадвартай, өөрөөр хэлбэл дээшлэх эсвэл живэхгүйгээр байрандаа үлдэнэ.
Архимедийн хууль газрын таталцалаар тодорхойлогддог тул жингүйдэлд уг хууль үйлчилдэгүй байна.
This article uses material from the Wikipedia Монгол article Архимедийн хууль, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Тусгай тайлбар байхгүй бол энэ агуулгыг CC BY-SA 4.0 лицензийн дагуу хэрэглэх боломжтой. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Монгол (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.