Заповедниот начин во македонскиот јазик се посебни глаголски форми со кои се искажува одредена заповед и се дел од групата на прости глаголски форми.
Карактеристично за заповедниот начин е тоа што заповеден начин има само за трето лице еднина и множина. Оваа ситуација е така бидејќи заповед се искажува во директен дијалог со соговорникот и при тоа соговорникот го претставува второто лице. Покрај оваа одлика, заповедниот начин може да се сретне во две форми и тоа во директна и индиректна форма.
Македонски глаголски форми |
---|
Општо
Прости глаголски форми
Сложени глаголски форми
Поврзано |
Директната и индиректната заповед се разликуваат по тоа за кому и како наредбата е упатена. Ако наредбата е искажана во директен дијалог со соговорникот тогаш говорникот претставува второ граматичко лице. Кога заповедта е искажана во второ лице еднина или множина тогаш станува збор за директна заповед.
Од другата страна пак е индиректната форма која се распознава по користењето на честиците да или нека или формите на сегашното време како на пример да оди, нека оди, нека одат. Со индиректната заповед се дава наредба на некое трето лице или лица или повик на заедничка наредба. Иако на прв поглед овие форми наликуваат на заповедни, сепак не се.
Сложени форми со заповедно значење можат да се искажат и во второ лице, како на пример:
Заповедните форми за второто лице еднина и множина во македонскиот јазик се образуваат преку:
При искажување на заповеден начин со негативно значење, тогаш се употребуваат зборовите не, немој, немојте и да конструкцијата пред глаголот. Во негативните форми најчесто се користат несвршените глаголи.
Овие негативни форми имаат значење на забрана, ако се користат свршени глаголи тогаш значењето е во вид на закана или забрана.
Од некои глаголи не може да се образи заповеден начин како што е на пример глаголот може и други слични на него.
Основна функција на заповедните форми се давање заповед, наредба или забрана. Покрај овие првостепени значења, заповедните форми можат да искажат и :
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Заповеден начин во македонскиот јазик, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.