Мауна Лоа

Најголемиот вулкан според маса и волумен, Мауна Лоа историски се смета за најголем вулкан на Земјата. Тој претставува активен штитест вулкан со релативно нежни падини, со волумен проценет на приближно 18.000 кубни милји (75,000 км³), иако неговиот врв е на околу 37 метри понизок од оној на својот сосед, Мауна Кеја. Лавините ерупции од Мауна Лоа се со Силициум диоксид, и тие имаат тенденција да не бидат експлозивни. Речиси 90% од неговата површина е составена од базалтна лава стара помалку од 4,000 години, што избила од пукнатините на вулканските страни и ги исполнила езерата со лава на вулканскиот врв. Доаѓало и до големи подводни одрони, а еднаш се случило една подводна лавина да помине 100 километри.

Мауна Лоа Mauna Loa
Поглед на Мауна Лоа од птичја перспектива
Највисока точка
Надм. вис.	4,169 м
Истакнатост	2,158 м
Географија
Мауна Лоа Mauna Loa на карта
Место	Хаваи, САД
Матичен венец	Хавајски Острови
Геологија
Старост на карпата	700,000–1 милиони
Вид	Штитест вулкан
Последен избув	од март до април 1984
Искачување
Прво освојување	Антички времиња

Мауна Лоа најверојатно еруптирал пред најмалку 700.000 години и можеби се појавил над нивото на морето пред околу 400.000 години. Најстарите познати датирани карпи не се постари од 200.000 години.. Магмата на вулканот доаѓа од жариштето на Хаваи, која е одговорна за создавање на Хавајскиот островски синџир пред десетици милиони години. Бавното поместување на Тихоокеанската Плоча на крајот ќе го премеси Мауна Лоа од жариштето во рок од 500.000 до еден милион години, по кој момент ќе исчезне.

Последната ерупција на Мауна Лоа се случила од 24 март до 15 април 1984 година. Неодамнешните ерупции на вулканот предизвикале смртни случаи, но ерупциите во 1926 и 1950 година уништиле населени места, а градот Хило делумно бил изграден врз лавините текови од крајот на 19 век. Поради потенцијалните опасности што ги претставуваат граанските центри, Мауна Лоа е прогласен како Декаден вулкан, која ги поттикнува студиите за најопасните вулкани во светот. Мауна Лоа интензивно се следи од страна на Хавајската опсерваторија за вулкани од 1912 година. Набљудувањата на атмосферата се вршат на Опсерваторијата Мауна Лоа и на Сонцето, од Сончевата опсерваторија Мауна Лоа, кои се наоѓаат во близина на врвот на планината. Националниот парк на вулкани од Хаваи го покрива врвот и југоисточниот дел на вулканот, а исто така го вклучува и Килауеја, посебен вулкан.

Создавање

 

Местоположба на вулканот на островот Хаваи

 

Ландсатски мозаик од островот; лавиниот поток е во црна боја

Како и сите хавајски вулкани, Мауна Лоа бил создаден кога Тихоокеанската Плоча се подместила над хавајското жариште во основниот плашт на Земјата. Вулканите на островот Хаваи се најновиот доказ за овој процес, кој, повеќе од 70 милиони години го создавал синџирот по должина од Хавајскиот гребен од 6.000 километри. Преовладувачкото гледиште наведува дека жариштето во голема мера било стационарно во рамките на плаштот на планетата за многу долг период од време, и тоа во времето на кенозоичка епоха според многумина. Меѓутоа, додека хавајскиот плашт е добро и опширно проучен, природата на жариштата останува прилично енигматична.

Мауна Лоа е еден од петте вулкани кои го сочинуваат Големиот Остров Хаваи, создаден од жариштето на Хаваи. Најстариот вулкан на островот, Кохала, е стар повеќе од еден милион години, а најмладиот Килауеја, се верува дека е помеѓу 300.000 и 600.000 години. Лоихи, кој се наоѓа на југоисточната страна на островот е уште помлад, но допрва треба да ја прекрши површината. Од 1 милион до 700.000 години, Мауна Лоа е вториот најмлад од петте вулкани на островот, што го прави трет по најмладиот вулкан во хавајскиот опсег, синџир на вулкани од кои се протегаат од Хаваи до Курил-Камчатка во Русија.

Следејќи го моделот на хавајски форми на вулкани, Мауна Лоа најверојатно започнала како подводен вулкан, и постепено започнал да се гради како последица на подводни ерупции на алкален базалт пред да се појави од морето преку серија од Суртсејски ерупции пред околу 400.000 години. Оттогаш вулканот останал активен, со историја на еруптивни и експлозивни ерупции, вклучувајќи 33 ерупции од првата добро документирана ерупција во 1843 година. Иако активноста на Мауна Ло е засенета во последниве години од онаа на нејзиниот сосед Килауеја, таа останува активна.

Структура

 

Мауна Лоа.

 

Мокуавеовео.

Мауна Лоа е најголемиот субаерален и втор најголем вулкан во светот (после масивот Таму), кој покрива површина од 5.271 км² и опфаќа максимална ширина од 120 километри. Тој содржи околу 65.000 до 80.000 км³ цврста карпа и сочинува повеќе од половина од површината на островот Хаваи. Комбинацијата на обемните подводни крила на вулканот (5.000 метри) и субаералена висина од 4.170 метри (13.680 стапки), Мауна Лоа вкупно се издига на 8.848 метри или 29.029 стапки надморска височина од нивото на морето до својот врв. Покрај тоа, поголемиот дел од планината е невидлив дури и под вода: неговата маса ја депресира кората под него за уште 8 километри во облик на обратна планина, што значи вкупната висина на Мауна Лоа од почетокот на нејзината еруптивна историја е околу 17.170 метри (56.000 стапки).

Мауна Лоа е типичен вулкан со штитеста форма, со облик на долга широка купола која се протега до дното на океанот чии падини се многу стрмни (околу 12° најстрмните), како последица на неговата исклучително течна лава. Лавините на штитната фаза, кои ја изградиле огромната главна маса на планината, се толеитски базалти, како оние на Мауна Кеја, создадени преку мешање на примарна магма и супериорна океанска кора. Во внатрешноста на Мауна Лоа се наоѓаат три прекриени јамски кратери, кои се распоредени североисточно-југозападно, со прв и последен пречник од околу 1 километар, а втората е долга 4,2 километри × 2,5 километри. Заедно, овие три кратери го сочинуваат врвот Мокуавеовео, кој е именуван според хавајската риба (Priacanthus meeki), наводно поради сличноста на нејзините еруптивни пожари и обоеноста на рибата. Дното на овој врв лежи помеѓу 170 и 50 метри (558 и 164 стапки) под нејзиниот раб и е само последниот од неколку купи кои се формирале и реформирале во текот на животот на вулканот. Таа била создадена во период помеѓу 1.000 и 1.500 години со голема ерупција од североисточната раседна зона на Мауна Лоа, која изненадила со плитката магматска комора под врвот и ја срушила во нејзината сегашна форма. Дополнително, два помали кратери лежат југозападно од купата, Луа Хоу (Нова јама) и Луа Хохону (Длабока јама).

Внатрешноста исто така е фокусна точка за неговите две раседни зони, обележани на површината со добро зачувани, релативно неодамнешни [[лавин и текови]] (лесно се гледаат преку сателитски снимки) и линеарно наредени фрактурни линии пресечени со циндерски конуси. Првата се простира од 60 километри (37 милји) и се движи југозападно од купата до морето и уште 40 километри (25 милји) под вода, со промена од 40° по должината. Оваа зона е историски активна во најголем дел од нејзината должина. Втората, североисточна зона се протега кон Хило и е историски активна низ првите 20 километри од нејзината должина. Североисточната зона е во форма на еднокорабни конуси, од кои најистакнатите се 60 метри високи (Црвен рид). Исто така постои и помалку дефинирана раседна зона на север која се протега кон основата на Хумула, означувајќи го пресекот на Мауна Лоа и Мауна Кеја.

Изработени се поедноставни геофизички модели на магматската комора на Мауна Лоа, користејќи интерферометриски синтетички апертурни радарски мерки за деформација на земјата поради бавното издигнување на лавата под површината на вулканот. Овие модели предвидуваат магматска комора на Мауна Лоа од 1,1 км, која се наоѓа на длабочина од околу 4,7 километри и 0,5 километри под нивото на морето, во близина на југоисточниот дел на Мокуавеовео. Оваа плитка магматска комора е значително повисоко поставена од раседната зона на Мауна Лоа, што укажува на упад на магмата во подлабоките и повремените делови на водата; сличен механизам е предложен за соседнниот вулкан Килауеја. Претходно моделите засновани на последните две ерупции на Мауна Лоа направиле слично предвидување, поставувајќи ја комората на длабочина од 3 км (1,9 милји) во приближно иста географска положба.

Мауна Лоа има комплексни интеракции со соседите, Хуалалај на запад, Мауна Кеја на север, а особено Килауеја на исток. Лавата од Мауна Кеја се вкрстува со базалтните текови на Мауна Лоа како последица на постарата возраст на Кеа и оригиналните раседи на Мауна Кеја биле затрупани под штитестите вулкански карпи на Мауна Лоа. Исто така постојат и серија нормални раседи на северните и западните падини на Мауна Лоа, меѓу неговите две поголеми раседни зони, за кои се верува дека се резултат на комбинираната периферна напнатост од двете зони на раседите и од дополнителниот притисок поради растот на западниот сосед Килауеја.

Бидејќи Килауеја нема топографска истакнатост и се појавува на југоисточниот дел на Мауна Лоа, историски се толкува од страна на домашните Хавајци и раните геолози дека претставува активен сателит на Мауна Лоа. Сепак, анализата на хемискиот состав на лавите од двата вулкани покажува дека имаат одделни магматски комори и затоа се разликуваат. Сепак, нивната близина доведе до историски тренд во кој високата активност на еден вулкан грубо се совпаѓа со ниската активност на другиот. Кога Килауеја бил заспан во периодот помеѓу 1934 и 1952 година, Мауна Лоа станал активен, а кога тој пак останал мирен од 1952 до 1974 година, обратното, Килауеја се активирал. Ова бил секогаш случај. избувнувањето на Мауна Лоа во 1984 година започнало за време на ерупцијата во Килаеа, но немало забележлив ефект врз ерупцијата во Килауеја, а тековната инфлација на Мауна Лоа, што укажува на идната ерупција, започнала истиот ден кога новата лава течела во кратерот Пу О. Геолозите сугерираат дека „пулсирањето“ на магмата што влегува во подлабокиот магматски систем на Мауна Лоа, може да го зголеми притисокот во Килауеја и да предизвика истовремени ерупции. 400px|thumb|right|Мауна Лоа

Мауна Лоа се простира на исток по должината на југозападната раседна зона, искористувајќи ја својата маса во Килауеја. Интеракцијата помеѓу двата вулкани на ваков начин создал голем број големи земјотреси во минатото. Постои систем на постари раседи на југоисточната страна на Мауна Лоа, најверојатно формирани пред Килауеја да стане доволно голема за да ја попречи рецесијата на Мауна Лоа. Западната страна на Мауна Лоа, во меѓувреме, е во непречено движење и се верува дека претрпела голем колапс на рецесија помеѓу 100.000 и 200.000 години, остатокот од кој се состоел од расфрлање на остатоци до неколку километри во ширина и до далечина до 50 км. Штетата од ова била многу голема. Денес има многу малку движења, како последица на геометријата на вулканот.

Мауна Лоа е доволно висока за да доживее глацијација за време на последното ледено доба, пред 25.000 до 15.000 години. За разлика од Мауна Кеја, на кој голем број докази остануваат и денес, Мауна Лоа бил во тоа време и останал активен, и оттогаш се зголемил за уште 150 до 300 метри во височина, покривајќи леднички депозити под новите текови. Слоевите од таа возраст не се појавуваат на најмалку 2.000 метри (6,562 стапки) од врвот на вулканот. Се претпоставува дека во ова време се случила обемна фретомагматична активност, придонесувајќи вулканска пепел.

Праисториски ерупции

 

За да ја достигне својата огромна големина во релативно краткиот (геолошки) живот од 600.000 до 1.000.000 години, Мауна Лоа логично би морал да порасне многу брзо преку својата развојна историја, и екстензивното датирање на радиојаглеродното датирање на јаглен (можеби најизразен, кој праисториски датира на Земјата) кој бил забележан од речиси двесте сигурно датирани постојни текови кои ја потврдуваат оваа хипотеза.

Најстарите изложени текови на Мауна Лоа се сметаат дека се наоѓаат на Нинол Хилс, на јужниот дел од крилото, субаералена базалтска карпа од околу 100 до 200 илјади години. Тие текови формираат тераса и се верува дека таа е резултат на периодот на ерозија поради промена во насоката на проток на лава предизвикана од праисториската рецесија на вулканот. Потоа следат две единици лавини текови одделени со слој од пепел што се нарекува Пахала-пепелен слој: постариот базалт од Кахука, ретко изложен на понискиот југозападен расед и помладиот и далеку пораспространет базалт Кау, кој се појавува пошироко во вулканот. Самиот Пахалски пепелен слој се произведувал во текот на долг временски период пред околу 13 до 30 илјади години, иако тешката витрификација и интеракција со тековните и пред-создавачките текови го попречувале точното стапување. Нивната возраст грубо кореспондира со глацијацијата на Мауна Лоа за време на последното Ледено доба, зголемувајќи ја посебната можност дека е производ на фретомагматична интеракција помеѓу ледниците и еруптивните активности на Мауна Лоа.

Истражувањата покажале дека се случува циклус во кој вулканската активност на врвот е доминантна неколку стотици години, по што активноста се префрла на раседни зони уште неколку векови, а потоа повторно се враќа на врвот. Два циклуси се јасно идентификувани, од кои секој трае 1.500-2.000 години. Ова циклично однесување е уникатно за Мауна Лоа меѓу хавајските вулкани. Помеѓу 7.000 и 6.000 години Мауна Лоа бил во голема мера неактивен. Причината за овој прекин на активноста не е позната и не е позната слична пауза на другите хавајски вулкани, освен оние кои моментално се наоѓаат во пост-штитеста фаза. Помеѓу 11.000 и 8.000 години, активноста била поинтензивна отколку што е денес However, Mauna Loa's overall rate of growth has probably begun to slow over the last 100,000 years,. Сепак, севкупната стапка на пораст на Мауна Лоа веројатно започнала да забавува во текот на последните 100.000 години, и вулканот всушност може да се приближи до крајот на својата Толеитска магматска серија на изградба на базалтен штит.

Неодамнешна историја

 

Античките Хавајци се присутни на островот Хаваи околу 1.500 години, но тие речиси не сочувале записи за вулканска активност на островот, надвор од неколку фрагментарни податоци кои датираат од доцниот 18 век и почетокот на 19 век. Можни ерупции се случиле околу 1730 и 1750 година, а некаде во текот на 1780 и 1803 година. Ерупцијата од јуни 1832 година била сведок на мисионер на Мауи, но 190 километри (118 милји) меѓу двата острови и недостатокот на очигледни геолошки докази го довеле ова сведочење во сомнеж. Така, првата целосно потврдена и историски евидентирана ерупција била настан од јануари 1843 година. Од тоа време Мауна Лоа избувнала 32 пати.

Историските ерупции на Мауна Лоа се типични хавајски по карактер и ретко насилни, започнувајќи од појавата на лавини фонтани во текот на неколку километарски расед наречен „завеса од оган“ и на крајот концентрирајќи се на еден отвор, неговиот долгорочен еруптивен центар. Активностите во центарот на врвот обично се проследени со ерупции на крилата и иако Мауна Лоа е историски помалку активна од онаа на неговиот сосед Килауеја, има тенденција да произведе поголеми количини на лава во пократки временски периоди. Повеќето ерупции се центрирани или на врвот или на две нејзини поголеми зони. Во последните двесте години, 38% од ерупциите се случиле на врвот, 31% на североисточната раседна зона, 25% во југозападната раседна зона, а останатите 6% од северозападните отвори. 40 % од површината на вулканот се состои од лава помалку од илјада години, и 98% од лавите кои се постари од 10.000 години. Покрај елементите на врвот и рифовите, северозападниот дел на Мауна Лоа исто така е извор на три историски ерупции.

Настанот од 1843 година бил проследен со ерупции во 1849, 1851, 1852 и 1855, а ерупцијата во 1855 година била доста обемна.. 1859 година го означил најголемиот од трите историски текови кои се центрирани на северозападниот дел на Мауна Лоа, создавајќи долг тек на лава што стигнала до океанот на западниот брег на островот Хаваи, северно од заливот Кихоло. Ерупцијата во 1868 година се случила заедно со огромен земјотрес во Хаваи во 1868 година,, настан од 8 степени според кој имало 77 смртни случаи и останува најголемиот земјотрес кој го погодил островот некогаш. По понатамошна активност во 1871 година, Мауна Лоа доживеал речиси континуирана активност од август 1872 до 1877 година, долготрајна и обемна ерупција која траела околу 1.200 дена и никогаш не се движела надвор од својот врв. Една кратка еднодневна ерупција во 1877 година била невообичаена по тоа што се одвивала под вода, во заливот Келакекуа и во една милја од крајбрежјето. Љубопитните гледачи кои се приближиле до областа со чамци пријавиле невообичаено турбулентна вода и повремени лебдечки блокови од лава. Понатамошни ерупции се случиле во 1879 година, а потоа двапати во 1880 година, од кои втората се проширила и во 1881 година и се нашла во рамките на сегашните граници на најголемиот остров на Хаваи, Хило. Сепак, во тоа време, населбата била крајбрежно село сместено по должината на падините на вулканот, и така не предизвикала голема штета.

 

Мауна Лоа ја продолжила својата активност со ерупциите што се случиле во 1887, 1892, 1896, 1899, 1903 (двапати), 1907, 1914, 1916, 1919 и 1926. Три ерупции (во 1887, 1919 и 1926) биле делумно субаерални.. Особено значајна е ерупцијата во 1926 година поради тоа што поплавила село во близина на Хопулоа, уништувајќи 12 куќи, црква и мало пристаниште. По настанот во 1933 година, избувнувањето на Мауна Лоа од 1935 предизвикало јавна криза кога нејзините текови започнале да се движат кон Хило. Одлуката за бомбардирање била решена во обид да се пренасочат тековите, планирани од тогашниот потполковник Џорџ С. Патон. Бомбардирањето, спроведено на 27 декември, било прогласено за успешно од страна на Томас А. Џагар, директор на Хавајската вулканска опсерваторија, а лавата престанала да тече до 2 јануари 1936 година. Сепак, улогата што бомбардирањето ја играло при завршувањето на ерупцијата оттогаш било во голема мера оспорено од вулканолозите. Настаните од 1940 година на врвот од вулканот бил релативно помалку интересен.

Ерупцијата во Мауна Лоа во 1942 година се случила само четири месеци по нападот врз Перл Харбор и влезот на САД во Втората светска војна и создало единствен проблем за време на војната во САД. Појавувајќи се за време на насилното затемнување на островот Хаваи, ерупцијата ја принудила владата да издаде налог за потиснување во локалниот печат, надевајќи се дека ќе спречи ширење на вестите за неговата појава, поради страв дека Јапонците тоа ќе го искористат за започнување на бомбашки напад врз островот. Меѓутоа, како што приливот од ерупцијата бргу се проширил низ крилото на вулканот и му се заканувало на пристаништето Ола, примарен извор на вода за населеното место Маунтин Вју, американските воздухопловни сили одлучиле да ги отфрлат сопствените бомби на островот, во надеж дека ќе ги пренасочат струите далеку од плимата. Така, шеснаесет бомби со тежина помеѓу 136 и 272 килограми, биле фрлени на островот, но создале мал ефект. На крајот, ерупцијата престанала сама.

По настанот од 1949 година, следната голема ерупција на Мауна Лоа се случила во 1950 година. Потекнувајќи од југозападната зона на вулканот, ерупцијата останува најголемиот настан во модерната историја на вулканот, која траела 23 дена, испуштајќи 376 милиони кубни метри лава и достигнувајќи 24 километри до океанот во рок од 3 часа. Ерупцијата од 1950 година не била најобемната ерупција на вулканот (долготрајниот настан 1872-1877 произвел двапати повеќе материјал), но таа ерупција била една од најбрзите, произведувајќи исто количество лава како при ерупцијата од 1859 година. Текот го надминал селото Хоокена-Маука во Јужна Кона, ја преминала Хавајската патека 11 и стигнала до морето во рок од четири часа од ерупцијата. Иако немало човечки жртви, селото било трајно уништено. По настанот од 1950 година, Мауна Лоа, влегол во подолг период на латентност, прекинато единствено со еднодневна непогода во 1975 година. Меѓутоа, во 1984 година повторно се појавил, што се манифестирало прво на врвот на Мауна Лоа, а потоа со создавање на канализиран лавин проток што го зголемува надолниот пад во рок од 6 километри од Хило, доволно блиску за да го осветли градот во текот на ноќта. Меѓутоа, протокот не се доближил, бидејќи двата природни насипи понатаму по својот пат резултирале со скршени и пренасочени активни текови.

Мауна Лоа за последен пат бил активен во јануари 2013 година. Вулканот останал тивок речиси 29 години, нејзин најдолг период на заспаност во запишаната историја.

Опасности

 

 

Теиде

 

Њирагонго

 

Везув

 

Етна

 

Санторини

 

Унзен

 

Сакураџима

 

Тал

 

Мерапи

 

Улавун

 

Мауна Лоа

 

Колима

 

Санта Марија

 

Авачински

 

Корјакски

 

Галерас

 

Рејнир

class=notpageimage|

Мауна Лоа, еден од 16-те Декадни вулкани.

Мауна Лоа е прогласен за Декаден вулкан, една од шеснаесетте вулкани идентификувани од страна на Меѓународната асоцијација за вулканологија и хемија за внатрешноста на Земјата (IAVCEI), доволно достоен за негово следење и проучување на неговата историја, деструктивните ерупции и близината на населените области.. Геолошкиот институт на САД одржува Лавина зона на опасност преку мапирање на островот. Врз основа на оваа класификација, континуираната активниот на врвот на Мауна Лоа, купинските и раседните зони, добиле ознака на ниво 1. Голем дел од подрачјето што ги опкружува раседните зони се сметаат за ниво 2, а околу 20% од областа е покриена со лава од историски времиња. Голем дел од остатокот од вулканот е ниво на опасност 3, околу 15 до 20% од нив се покриени со текови во последните 750 години. Сепак, две секции на вулканот, првата во областа Налеху а втората на југоисточното крило на раседната зона од Мауна Лоа е, се заштитени од еруптивна активност од страна на локалната топографија, и овој реон бил назначен ниво на опасност од 6.

Иако вулканските ерупции во Хаваи ретко доведуваат до смртоносни жртви (единствениот директен историски случај на смртност поради вулканска активност на островот се случил во Килауеја во 1924 година, кога невообичаено експлозивна ерупција исфрлила камења кон еден случаен сведок), оштетувањето на приватни имоти поради поплава од лава е честа и скапа појава. Хавајскиот тип на ерупции обично се случуваат исклучително бавно, што претставува мала опасност по животот на луѓето поради неговата претходна алармантна состојба. Но не бил секогаш таков случајот ако се земе предвид ерупцијата која се случила во 1950 година кога лавата од Мауна Лоа течела три недели и го достигнала нивото на морето кај Хокена како и главниот автопат кој поминува во близџина. При претходната ерупција во 1926 година, лавиниот поток навлегол во селото Хопулоа Макај и Хило, делумно изградени на лавината од ерупцијата во 1880-1881 година. Тие и денес се изложени на ризик од идни ерупции. Ерупцијата од 1984 година речиси стигнала до градот, но застанала кратко откако протокот бил пренасочен.

Потенцијално поголема опасност на Мауна Лоа е ненадејноста, односно масовниот колапс на крилата на вулканот, како оној што го погодило западното крило на вулканот пред 100.000 до 200.000 години и го формирал денешниот залив Калекекуа. Подводните истражувања откриле можност од лизгање на земјиштето по должината на хавајскиот синџир на вулкани и докази за две големи цунами. Пред 200.000 години, Молокај доживеал цунами од 75 метри висина, додека мегацунамито од пред 100.000 години стигнало до 325 метри и го погодил Ланај.. Еден понов пример за ризиците поврзани со рецесии се случил во 1975 година, кога кај Хилина се случил земјотрес од 7,2, по кое следело цунами. Во овој настан имало две човечки жртви..

Следење

 

.

 

Основа на Килауеја во 1912 година, Хавајската опсерваторија за вулкани (HVO), денес гранка на Геолошкот центар за истражување на САД, е примарна организација поврзана со следење, почитување и проучување на хавајски вулкани. Томас А. Џагар, основач на опсерваторијата, се обидел да изврши експедиција на вулканот за да ја набљудува неговата ерупција од 1914 година. Откако побарал помош од Лорин А.Турстон, во 1915 година тој можел да ја убеди Армијата на САД да изгради „едноставен пат до врвот“ за јавна и научна употреба, проект завршен во декември истата година. Опсерваторијата оттогаш присуствув на вулканот.

Ерупциите на Мауна Лоа речиси секогаш им претходат и се проследени со продолжени епизоди на сеизмичка активност, чиешто следење било примарно и често само механизам за предупредување во минатото и кој останува одржлив до денес. Сеизмичките станици се одржуваат на Хаваи од почетокот на опсерваторијата, но тие се концентрирани првенствено на Килаеја, при што покриеноста на Мауна Лоа полека се подобрува во текот на XX век . По пронаоѓањето на современа опрема за мониторинг, на вулканот во 1970-тите години бил инсталиран столбот на денешниот систем за следење. Ерупцијата во Мауна Лоа во јули 1975 година била предупредена од повеќе од една година сеизмички немири, при што ХВО ги објавил предупредувањата до јавноста кон крајот на 1974 година. Слично било и на ерупцијата во 1984 година на која и претходеле дури три години невообичаено висока сеизмичка активност, при што вулканолозите предвидувале ерупција во рок од две години во 1983 година.

Современиот систем за следење на Мауна Лоа се состои не само од локалната сеизмичка мрежа, туку и од голем број ГПС станици, кои се прицврстени на вулканот за следење на деформацијата на земјата поради подземната магматска комора на Мауна Лоа, што претставува поцелосна слика за случувањата кои се случуваат во еруптивните активности. Мрежата ГПС е најстариот издржлив систем кој зафаќа најширок опсег од трите системи, додека навалувачите обезбедуваат најчувствителни прогностички податоци, но се склонети кон погрешни резултати кои не се поврзани со фактичката деформација на земјата. Сепак, линијата за испитување низ купата, измерила зголемување на ширината од 76 мм во текот на годината пред ерупцијата во 1975 година, и слично зголемување во ерупцијата во 1984 година. Стрејнметрите, пак, се релативно ретки. Опсерваторијата, исто така, одржува два детектори за гас на Мокуавеовео и купата на Мауна Лоа, како и јавно достапна веб камера и повремени проекции преку интерферометриски синтетички отвори на радарски слики.

Рана историја

Првите Антички Хавајци што пристигнале на островот Хаваи живееле по должината на брегот каде што храната и водата биле обилни.. Птиците во почетните години станале главен извор на храна.. Раните населби имале големо влијание врз локалниот екосистем и предизвикале многу исчезнувања, особено кај птичјите видови, како и воведување странски растенија и животни и зголемување на стапките на ерозија. Преовладувачкиот низински шумски екосистем бил трансформиран од шума во пасишта. Некои од овие промени биле предизвикани од употребата на оган, но главната причина се чини дека била Полинезискиот стаорец (Rattus exulans).

Древната хавајска религиозна практика тврди дека петте вулкански врвови на островот се свети, и го почитува Мауна Лоа, најголемиот од сите нив, со голема восхит, но она што денес го практикува митологијата се состои главно од обичаи од 18 век и 19 век. Повеќето од овие мислења се согласуваат дека хавајското вулканско божество Пеле живее во кратерот Халемаумау на Килауеја. Сепак неколкумина го ставаат нејзиното седиште на Мауна Лоа, на купата Мокуавеовео, и митот ја поврзува со секаква вулканска активност на островот. Без оглед на недостатокот на Килауеја на географски преглед и силна вулканска врска со Мауна Лоа, самиот вулкан од страна на Античките Хавајци бил сметан како граница, што значи дека голем дел од митовите кои сега се поврзуваат со Килауеја првично биле насочени кон Мауна Лоа.

Античките Хавајци изградиле обемна патека на островот Хаваи, денес позната како Национална историска патека Ала Кахакаи. Мрежата се состоела од кратки патеки за поврзување на локалните области по должината на главните патишта и пообемни мрежи во рамките и околу земјоделските центри. Позиционирањето на патеките било практично, поврзувајќи ги областите со фармите и пристаништата и регионите со ресурсите, со неколку планински делови резервирани за собирање, а повеќето линии биле обележани доволно добро за да останат препознатливи и по завршувањето на редовната употреба. Една од овие патеки, патеката Аинапо, се наоѓа од селото Капапала на над 3.400 метри со околу 56 километри и завршува на Мокуавеовео, на врвот на Мауна Лоа. Иако патувањето било тешко и напорно, и се одвивало неколку дена, Античките Хавајци најверојатно го користиле овој пат за време на ерупциите за да ги остават жртвите и да направат молитва со цел да и оддадат почит на божицата Пеле, како што тоа го правеле во Халемаумау, поактивната и полесно достапната калера на Килауеја. Неколку кампови формирани на патот обезбедуваат вода и храна за патниците.

Рана европска историја

Третото патување на Џејмс Кук било и неговото прво пристигнување што го направил на островот Хаваи, во 1778 година, и следејќи ги авантурите по должината на северноамериканскиот западен брег, Кук се вратил на островот во 1779 година. На втората посета, Џон Ледјард, капетан на Кралските маринци на ХМС Резолушон, предложил и добил одобрение за експедиција на самитот Мауна Лоа за да се научи „за тој дел од островот, особено за врвот, чиј врв главно е покриен со снег и предизвикува голема и возбудлива љубопитност“. Користејќи компас, Ледјард и малите групи на бродови се обиделе да направат директен пат кон врвот. Меѓутоа, на вториот ден од патувањето, трасата станала поцврста, груба и блокирана со „непробојни грмушки“, а групата била принудена да се откаже од нивниот обид и да се вратила во заливот Келакекуа, сметајќи дека „пробиле 24 милји од патот и дека им претпостава уште 11 милји до врвот“. Но, во реалноста, Мокуавеовео лежи на 32 км источно од заливот. Друг од сопатниците на Кук, поручникот Џејмс Кинг, висината на вулканот ја проценил на 5.600 метри (18.373 стапки) врз основа на неговата снежна линија..

 

Следниот обид за освојување на врвот на Мауна Лоа била експедиција предводена од Арчибалд Мензис, ботаничар и природонаучник на Експедицијата Ванкувер од 1793 година. Во февруари истата година, Мензис, двајца членови на бродот и мала група жители на Хаваи, се обиделе да направат директен пат кон врвот од заливот Келакекуа, поминувајќи 26 километри пред да се повлечат поради длабочината на шумата. На втората посета на експедицијата на островот во јануари следната година Мензис бил ставен во надлежност за истражување на ентериерот на островот, а по патувањето низ Хуалалај, тој и неговата група пристигнале на високата висорамнина што ги одвојува двата вулкани. Тој одлучил да направи втор обид (по приговорите на придружниот шеф на островот), но повторно неговиот напредок доживеал неуспех поради непробојните грмушки.

Мензис направил и трет обид во февруари 1794 година. Овој пат ботанистот се консултирал со кралот Камехамеха I за совет и дознал дека може да ги земе канутите на југ и да ја следи патеката Аинапо, не знаејќи за неговото постоење однапред. Така, поради значително подобрата подготовка, Мензис, потполковникот Џозеф Бејкер и Мидсејман Џорџ Мекензи од Дискавери и слуга (најверојатно Џонатан Евинс), стигнале до врвот, кој Мензис го проценил на 4.156 метри (13.635 стапки) со помош на барометар (во согласност со современа вредност од 4.169 метри (13.678 стапки)). Тој бил изненаден кога пронашле обилни снежни и утрински температури од -3 °C и не можел да ги спореди височините на Мауна Лоа и Мауна Кеја, но по правило смтал дека би требало да биде повисок врз основа на неговата поголема снежна капа. Подвигот кон Мауна Лоа не можел да се повтори во следните четириесет години.

Хавајските острови биле место на жестока мисионерска работа, при што првата група мисионери пристигнала во Хонолулу во 1820 година, а втората во 1823 година. Некои од овие мисионери заминале на островот Хаваи и поминале десет недели патувајќи околу неа, проповедајќи во локалните села и искачувајќи се на Килауеја, од каде што еден од неговите членови, Вилијам Елис, го гледал Мауна Лоа со помош на телескоп, по кое утврдил дека Мауна Кеја е можно да биде 15.000 до 16.000 метри над морското ниво. Сепак, тие не се обиделе да се искачат на самиот вулкан. Понекогаш во некои извори се наведува дека мисионерот Јозеф Гудрич стигнал до врвот околу ова време, но тој никогаш не го признал тоа, иако го опишал Мауна Кеја и Мокуавеовео со помош на друг телескоп.

Следниот успешен исказ бил направен на 29 јануари 1834 година, 40 години подоцна, од страна на шкотскиот ботаничар Дејвид Даглас, кој исто така достигнал до купата на врвот користејќи ја патеката „Аинапо“. Сепак неговите рекордни барометарски податоци за неговата висина денеска се знае дека се широко неточни. Даглас собирал биолошки примероци на патот од нагоре и надолу, и по тешко и вознемирувачко потекло започнал да ги спојува неговите примероци; тој планирал да се врати во Англија, но наместо тоа, неколку месеци подоцна неговото тело било мистериозно откриено во јама покрај мртва дива свиња.

Исидор Левенстерн успешно се искачил на Мауна Лоа во февруари 1839 година, станувајќи само трет кој успешно се искачил за 60 години.

Експедиции на Вилкс

Истражувачката експедиција на САД предводена од поручникот Чарлс Вилкс била задолжена за огромното истражување на Тихиот Океан започнувајќи од 1838 година. Во септември 1840 година тие пристигнале во Хонолулу, каде што поправките на бродовите траеле подолго од очекуваното. Вилкс одлучил да ја помине зимата на Хаваи и да ја искористи можноста да ги истражи вулканите додека чекаат за подобро време да ја продолжат експедицијата. Кралот Камехамеха III му го понудил американскиот медицински мисионер д-р Герит П. Џад на експедицијата како преведувач.

Вилкс отпловил до Хило на островот Хаваи и решил прво да се искачи на Мауна Лоа, бидејќи изгледало полесно од Мауна Кеја. На 14 декември тој ангажирал околу 200 приврзаници, но откако заминал, сфатил дека само околу половина од опремата била земена, па затоа морал да вработи повеќе Хавајци со поголема плата. Кога по два дена стигнл до Клаеуеја, нивниот водич Пухано се упатил кон воспоставената патека Аинапо. Вилкс не сакал да се повлече надолу по патот, па го разгорил својот пат низ густата шума водена од компас. Хавајците биле навредени од губењето на светите дрвја. На надморска височина од околу 1.800 метри, тие направиле логор наречен „Станица недела“ на работ на шумата.

Два водачи им се приклучиле на станицата: Кавеху, наречен птичар друг чие хавајско име не е наведено. Иако Вилкс мислел дека е речиси на втвот, водичите знаеле дека се помалку од половината до врвот. Бидејќи во станицата немало вода, слугите морале да бидат вратени на десет милји (16 километри) до лавината цевка на патеката Аинопо која била снабдена со вода. По цел ден обновени акции, тие продолжиле до вториот камп што го нарекле „Регрутна станица“ на надморска височина од 2.700 метри. По уште еден поход по полноќ тие ја воспоставиле „Станицата на знамето“ на 22 декември, и до тоа време биле на патеката Аинапо. Повеќето од водичите биле испратени назад за да добијат уште еден товар.

Вилксов камп
Национален регистар на историски места
Скица од бродскиот уметник Алфред Томас Агате
Најблизок град	Хило
Координати	Предлошка:ConvertAbbrev/US 19°27′59″N 155°34′54″W / 19.46639° СГШ; 155.58167° ЗГД / 19.46639; -155.58167
Површина	4 acres (16,000 m2)
Изградено	1840
Архитект	Чарлс Вилкс
Архитектонски стил	Камено засолниште
Референтен број според НРИМ	74000295
Упис во НРИМ-	24 јули 1974

На „Станицата на знамето“, Вилкс и неговите осум останати мажи изградиле кружен ѕид од лавини карпи и го покриле засолништето со платно. Имало снежна бура и неколкумина страдале од надморската висина. Таа вечер (23 декември), снегот на платниот покрив предизвикал колапс. На дневна светлина, некои од групите слегле по патеката за да го земат дрвото за огрев и опремата, оставени на патеката еден ден претходно. По искачувањето на другиот ден, девет мажи стигнале до работ на Мокуавеовео. Тие не можеле да го најдат патот по своите стрмни страни, па избрале мазно место како рамка за местото на кампот, со координати 19°27′59″N 155°34′54″W / 19.46639° СГШ; 155.58167° ЗГД / 19.46639; -155.58167. Нивниот шатор бил поставен на 18 метри од работ на кратерот, обезбеден со блокови на лава.

Следното утро тие не можеле да запалат оган користејќи триење поради тенкиот воздух на таа надморска височина. Во тоа време, поморските офицери и Хавајците не можеле да се договорат за условите за продолжување на патот на водачите, па морнарите и маринците биле наредени од бродовите. Д-р Џад отпатувал меѓу врвот и станицата за регрутирање за да ги натера многутемина што страдале од надморската висина или ги истрошеле чевлите на груба карпа. Божиќниот ден поминал за градење на карпести ѕидини околу логорот, за да даде одредена заштита од високите ветришта и паѓањето на снег. Потребна била уште една недела да се искачи целата опрема до врвот, вклучувајќи и нишало наменето за мерење на мали варијации во гравитацијата

На 31 декември 1840 година била направена нишалната куќа. Биле потребни уште три дена за да се прилагоди часовникот до точка каде што експериментите би можеле да започнат. Сепак, високите ветрови направиле толку многу бучава што често не можеле да се слушнат, и ја менувале температурата, со што мерењата ги правиле неточни. Тревата морало внимателно да се донесе од најниските височини за изолација за да се добијат точни мерења.

Во понеделник, на 11 јануари, Вилкс се разбудил околу кратерот на врвот. Со користење на оптички метод, тој проценил дека Мауна Кеја била само 59 метри повисока (модерните мерења се 32 метри). На 13 јануари 1841 година шаторите биле демонтирани. Чарлс Вилкс ги продолжил своите мерења на пониски височини и го напуштил островот на 5 март. За сите напори тој не добил никакви значајни резултати, припишувајќи ги гравитациските несогласувања на плимата.

Урнатините на логорот на Вилкс се единствените познати физички докази за истражувачката експедиција на САД предводена од поручникот Чарлс Вилкс. Логото на кампот било запишано во Националниот регистар на историски места на 24 јули 1974 година како место 74000295, и истото претставува државно историско место 10-52-5507.

Нова историја

Засолниште на врвот било изградено со некои од камењата од локацијата на кампот на Вилкс и со малтер во 1934 година. Во 1916 година, Мокуавеовео бил вклучен во Националниот парк на вулканите во Хаваи, а нова патека била изградена директно од седиштето на паркот во Килауеја, уште подиректна маршрута од онаа што ја направил Вилкс. Оваа патека, пристигнувајќи на врвот од исток преку Црвениот рид, станала најпосакувана рута поради нејзиниот полесен пристап и нежна падина. Историската патека Аинапо била отфрлена но повторно била отворена во 1990-тите. Трет модерен пат до врвот е од патот 200 до Опсерваторијата Мауна Лоа која е на надморска височина од 3,394 метри, неколку милји северно од Мокуавеовео.

Трговските ветришта кои удараат од исток кон запад низ хавајските острови, и присуството на Мауна Лоа силно влијае врз локалната клима. На ниски височини, источната страна на вулканот добива силен дожд. Врнежите од дожд го поддржуваат екстензивното пошумување. Западната страна има многу посува клима. На повисоки височини, количеството на врнежи се намалува, а небото често е појасно. Многу ниски температури значи дека врнежите често се случуваат во форма на снег, а врвот на Мауна Лоа е опишан како периледнички регион, каде што замрзнувањето и одмрзнувањето играат значајна улога.

Мауна Лоа има тропска клима со топли температури на пониските височини и ладни температури во текот на целата година. Највисоката регистрирана температура била 85 °F (29 °C), а најниска била 18 °F (-8 °C) на 18 февруари 2003 и на 20 февруари 1962 година

 

Местоположбата на Мауна Лоа го прави вулканот важна локација за мониторинг на атмосферата од страна на Global Atmosphere Watch и други научни системи. Сончевата опсерваторија Мауна Лоа (МЛСО), која се наоѓа на 3,400 метри на северната падина на планината, одамна е истакната во набљудувањето на Сонцето. Опсерваторијата на Националната океанска и атмосферска управа Мауна Лоа се наоѓа во близина. Од локацијата која е далеку над локалните влијанија што ги создава човекот, оваа опсерваторија ја следи глобалната атмосфера, вклучувајќи го и јаглерод диоксидот со стаклена градина. Мерењата се приспособуваат за да се земе предвид локалното испуштање на CO2 од вулканот. Радиотелескопот AMiBA се наоѓа на надморска височина од 3.400 метри. Таа е основана во октомври 2006 година од Институтот за астрономија и астрофизика на Академијата Синика (ASIAA) за испитување на космичкото зрачење на микробранови позадини..

• Список на вулкани
• Мауна Кеја

• Геолошко истражување на САД Архивирано на 17 ноември 2014 г.
• Хавајки Центар за вулканологија
• Global Volcanism Program entry Архивирано на 14 мај 2013 г.
• Опсерваторија Мауна Лоа
• Сончева опсерваторија Мауна Лоа (MLSO)
• 1934 Видео од ерупција на вулканот