Брухе или Бриж (фламански или холандски Brugge ; француски Bruges ) — главен град и најголем град на Западна Фландрија во регионот Фландрија во Белгија, кој се наоѓа на северозапад од земјата.
Брухе или Бриж Brugge (холандски) | |||
---|---|---|---|
општина | |||
Земја | Белгија | ||
Заедница | Фламанска | ||
Област | Фламанска | ||
Покраина | Западна Фландрија | ||
Округ | Брухе | ||
Управа | |||
• Градоначалник | Дирк де Фау (ХД&Фото) | ||
• Влад. парт. | Христијано-демократска и фламанска, Социјалистичка партија, Отворени фламански демократи и либерали | ||
Површина | |||
• Вкупна | 138,40 км2 (5,340 ми2) | ||
Население (2018-01-01) | |||
• Вкупно | 118.284 | ||
• Густина | 8,5/км2 (22/ми2) | ||
Пошт. бр. | 8000, 8200, 8310, 8380 | ||
Повик. бр. | 050 | ||
Мреж. место | visitbruges.be |
Површината на целиот град изнесува повеќе од 13.840 хектари, од кои 1.075 хектари се крајбрежно земјиште, во крајот Зебрухе (од Brugge aan zee, што значи „Брухе покрај море“). Историското средиште на градот, со големина од околу 430 хектари, е на списокот на светско наследство на УНЕСКО. Градот има 117.073 жители (01.01.2008), од кои околу 20.000 живеат во средиштето на градот. Метрополитенската област зафаќа површина од 616 km² и на 1 јануари 2008 година имала население од 255.844 жители.
Брухе се нарекува Венеција на Северот како што е случајот и со некои други градови со канали, на пример Амстердам. Градот е економски важен поради неговото пристаниште и некогаш бил еден од главните трговски градови во светот. Брухе е познат како седиште на Универзитетот на Европа (Колеџ на Европа), елитен универзитетски институт за постдипломски европски студии, кој се смета за „Оксмст на ЕУ“.
Местото првпат се споменува во записи како Bruggas, Brvggas, Brvccia во 840-875 година, потоа како Bruciam, Bruciam (892), Brutgis uico (кон крајот на 9 век) и porto Bruggensi (1010), Bruggis (1012), Bricge (1037 во англосаксонска хроника), Brugensis (1046), Brycge (1049–1052, повторно во англосаксонската хроника), Brugias (1072), Bruges (1080–1085), Bruggas (1084), Brugis (1089) и Brugge (1116).
Името најверојатно доаѓа од старoхоландски јазик за „мост“ - brugga. Зборот исто така може да се спореди со среднохоландскиот brucge, brugge (или brugghe, brigghe, bregghe, brogghe ) и модерниот холандски bruggehoofd („мост“) и brug („мост“). Обликот brugghe би била јужнохоландска верзија. Холандскиот збор доаѓа од прагерманскиот облик *brugjǭ .
Во праисториските времиња, Брухе бил крајбрежна населба. Развојот на средновековниот град не е поврзан со населбите од бронзеното и железното време. Првите утврдувања биле изградени во областа Брухе кога Јулиј Цезар го освоил галското племе Менапијци во 1 век пр.н.е. за да ја заштити крајбрежната област од пирати. Франките го презеле целиот регион од романизираните Гали околу 4 век и го управувале како регион на Фландрија (pagus Flandrensis). Викиншките напади во 9 век го поттикнале грофот Болдвин I од Фландрија да ги зацврсти римските утврдувања. Во тоа време во Англија и Скандинавија цветала трговијата. Раносредновековната населба била основана во 9 и 10 век.
Брухе станал важен поради плимата и осеката, кои биле важни за месната трговија. Заливот бил наречен Златен Залив. На 27 јули 1128 година ја добил својата градска повелба. Биле изградени нови ѕидини и канали. Во 1089 година станал главен град на грофовијата Фландрија. Постепеното затрупување предизвикало градот да го изгуби непосредниот пристап до морето во 1050 година. Меѓутоа, по невремето во 1134 година, во Цвин настанал природен канал и повторно бил овозможен пристап до морето (Цвин е природен резерват на брегот на Северното Море, на белгиско-холандската граница, кој се состои од источната област на поранешниот плимски залив, кој во средниот век го поврзувал Северното Море со пристаништата Слуис и Брухе во внатрешноста - тој е заштитен со Рамсарската конвенција). Новиот морски ракавец се протегал сè до градот Дам, кој станал трговска станица за Брухе.
Брухе имал стратешка местоположба на раскрсницата на северната Ханзеатска лига и јужните трговски патишта. Веќе на почетокот на 13 век, бил вклучен во фламанските и француските текстилни саеми. Но, кога пропаднале старите саеми, претприемачите од Брухе повеќе зацврснале. Ги обновиле саемите, усвојувајќи нови облици на трговски капитализам, со повеќе трговци кои ги споделувале ризиците и добивките и го здружиле своето знаење за трговијата. Од Италија вовеле или усвоиле нови облици на економска размена, вклучувајќи меници (т.е. задолжници) и акредитиви. Градот ги примил странските трговци, главно Португалци, кои продавале бибер и други зачини.
Со оживувањето на градскиот живот во 12 век, под засолништето на градските ѕидини се развиле пазар за волна, пазар за ткаење на волна и пазар за ткаенини, а вишокот безбедно се собирал под покровителство на фландрискиот гроф. Месните претприемачи постигнале економска колонизација на англиските и шкотските. Англиските врски носеле жито од Нормандија и вино во Гасконија. Ханзеатските бродови го исполниле пристаништето, кое морало да се прошири од Дам до Слајс за да се сместат новите бродови. Во 1277 година, првата трговска флота од Џенова пристигнала во пристаништето и Брухе станал главната врска за трговија во Средоземјето. Овој развој ја отворил не само трговијата со зачини од Левант, туку и напредните трговски и финансиски методи и наплив на капитал кој наскоро го презел банкарството во Брухе. Берзата започнала во 1309 година (веројатно првата берза во светот) и се развила во најмодерниот пазар на пари во земјите од денешен Бенелукс во 14 век. Кога венецијанските галии за прв пат се појавиле во 1314 година, веќе било доцна. Многу странски трговци веќе биле пречекани во Брухе, како што се кастилските трговци со волна кои пристигнале во 13 век. По завршувањето на кастилскиот монопол на волна, Баскијците кои се преселиле од Билбао биле многу успешни како трговци (волна, железо, итн.). Во средината на 15 век, тие го основале својот деловен конзулат во Брухе. Странските трговци ги прошириле трговските области на градот. Одржувале посебни заедници управувани по нивни сопствени закони до економската пропаст по 1700 година.
Овој вид на богатство довело до општествени потреси контролирани од милицијата. Во 1302 година, по ноќниот масакр на францускиот гарнизон во Брухе, што го извеле членовите на месната фламанска милиција на 18 мај 1302 година (brugse metten), населението се обединило со фландрискиот гроф против Французите, што завршило на 11 јули со победа во битката кај Кортријк. Кипот на Јан Брејдел и Питер де Конинк, водачите на востанието, се наоѓа на Големиот плоштад. Градот ја одржувал милицијата како постојано паравоено тело. Стекнала флексибилност и висока репутација преку блиските врски со еснафот на организирана милиција, кој се состоел од специјалисти и специјализирани единици. Членовите на милицијата го купувале и одржувале оружјето и оклопот според нивната општествена состојба и нивното богатство.
На крајот на 14 век, градот Брухе станал еден од четирите членови на Фландрија (холандски Vier Leden), заедно со градовите Брухе Врије, Гент и Ипр. Заедно воспоставиле парламент, но често се карале.
Филип Добриот, војводата од Бургундија, во 15 век основал двор во Брухе, Брисел и Лил и привлекол многу уметници, банкари и други значајни личности од цела Европа. Ткајачите и предачите на Брухе биле најдобри во светот, а населението на Брухе се зголемило на најмалку 125.000 и веројатно 200.000 во ова време околу 1400 година.
Новата техника на маслено сликарство на фламанската школа станала светски позната. Првата книга отпечатена на англиски ја објавил Вилијам Кекстон во Брухе. Тоа се случило во времето кога Едвард IV и Ричард III живееле овде во егзил.
Почнувајќи од околу 1500 година, Цвинскиот Канал (Златниот Залив) му донел благосостојба на градот, но набрзо почнал да стишува и златната доба завршила. Градот набрзо заостанувал зад Антверпен, кој станал економски водач на земјите во областа на денешен Бенелукс. Во 17 век, производството на чипка се намалило. Биле правени различни напори да се врати убавото минато. Во 1960-тите, градот бил прибежиште за Чарлс II и неговиот двор во прогонство. Поморската инфраструктура била модерна, биле воспоставени нови морски врски, но без голем успех бидејќи Антверпен станувал сè помоќен. Брухе осиромашил и постепено ја изгубил својата важност. Населението се намалило од 200.000 на 50.000 до 1900 година.
Симболистот Џорџ Роденбах го нарекол „заспаниот град“ во неговиот роман Бриж-ла-Морт, по кој била приредена операта Die tote Stadt (Мртвиот град) на Ерих Волфганг Корнголд.
Во последната половина на 19 век, Брухе станал занимлива туристичка цел, привлекувајќи богати британски и француски туристи. До 1909 година дејствувало Здружението за унапредување на туризмот.
Во Првата светска војна, германските сили го зазеле Брухе, но градот не бил оштетен. Бил ослободен од Сојузниците на 19 октомври 1918 година. Во 1940 година, за време на Втората светска војна, градот повторно бил заземен од Германците и повторно бил поштеден од уништување. На 12 септември 1944 година бил ослободен од канадски војници.
По 1965 година, првобитниот средновековен град доживеал преродба. Обновата на станбени и деловни објекти, историски споменици и цркви довеле до зголемување на туризмот и економските активности во средиштето на стариот град. Меѓународниот туризам процветал, а новите напори на Брухе му ја донеле титулата Европска престолнина на културата во 2002 година. Годишно го посетуваат околу 2 милиони туристи.
Пристаништето Зебрухе е изградено во 1907 година. Германците го користеле за своите подморници во Првата светска војна. Во 1970-тите и раните 1980-ти, тој значително се проширил и станал едно од најважните и најмодерни европски пристаништа.
Општината Брухе ги опфаќа:
Најголем дел од својата средновековна архитектура на Брухе е недопрена, што го прави еден од најдобро зачуваните средновековни градови во Европа. Историското средиште е на Списокот на светско наследство на УНЕСКО од 2000 година. Многу од нејзините средновековни градби се важни, вклучувајќи ја и Богородичната црква, чија камбанарија од тули е висока 122,3 м и е една од најголемите кули од тули во светот. Кипот на Марија и Младенецот, која може да се види во трансептот, се вели дека е единствениот кип на Микеланџело што ја напуштил Италија.
Најпозната знаменитост е камбанаријата од 13 век, во која се наоѓа општинскиот каријон со 48 ѕвона. Градот сè уште вработува каријонист со полно работно време, кој редовно приредува бесплатни концерти.
Други познати градби се:
Во начело, Брухе никогаш до денес не започнал блиска соработка со збратимени градови. Главната причина е што би било тешко да се избере помеѓу градови и веќе има доволно работа со други меѓународни контакти. Затоа, во 1950-тите, градот одбил збратимување со Ница и други градови, што белгискиот амбасадор го потпишал без претходна консултација. Во 1970-тите, белгискиот конзул во Олденбург потпишал декларација за пријателство со градоначалникот на Брухе, која се обиде да ја претстави како братство.
Збратимувањето меѓу некои од поранешните општини обединети со Брухе било прекинато во 1971 година.
Луѓе родени во Брухе: | Во 15 век, градот станал магнет за бројни истакнати личности: |
|
|
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Брухе, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.