Petroglyphum

Petroglyphum (ex Graeco petros 'lapis' + glyphein 'caelare, scalpere, sculpere'; verbo primum facto Francogallice pétroglyphe) sive scalptura lapidaria (-ae, f) est imago a superficie lapidis abradendo, incidendo, scalpendo, terendo, vellicandove facta.

Eruditi praeter Americam Septentrionalem, ut tales imagines dicant, plerumque verba pro caelatura, scalptura, sculptura, vel alias descriptiones modi, adhibent. Petroglypha toto orbe terrarum inveniuntur, saepe cum hominibus praehistoricis consociatae.

Petroglyphum
Petroglypha in "Newspaper Rock" prope Canyonlands National Park, in meridie Moab Utae in Civitatibus Foederatis Americae.

Non omnes petroglypha sunt pictographae, imagines super lapidem descriptae vel pictae. Ambo imaginis genera sunt exempla latioris categoriae, artis lapideae. Petromorpha, exemplaria formaeque a multis et magnis saxis humi ab hominibus factis, etiam sunt distinctae. Inukshuk quoque sunt unica, solum in regionibus arcticis inventa, reproductionibus imitationibusque? in regionibus australioribus confectis exceptis.

Historia

Antiquissimae petroglypha facta sunt circa terminum aetatum Palaeolithicae posterioris et Neolithicae, abhinc annos circa 10 000 ad 12 000, vel fortasse noviore (Kamyana Mohyla). Abhinc annos circa 7000 ad 9000, alii systematum scribendi praecursores, sicut pictographa et ideogrammata, fieri coeperunt. Petroglypha autem longe lateque diffusa sunt, et aliae culturae diutius continuaverunt eos adhibendo, etiam donec contactum cum cultura Occidentali incidit, saeculo vicensimo. Petroglypha inveniuntur omnino in orbe terrarum praeter Antarcticam, praecipue in Africa, Australia, Scandinavia, Siberia, et America Septentrionali inter occasum solis et meridiem spectante.

Interpretatio

Petroglyphum 
Compositae petroglypha in Scandinavia (Häljesta, Västmanland Sueciae), imago ex tempore Aetatis Aeneae Nordicae. Hae glypha ut in photographo sint clariores pinguntur.
Petroglyphum 
Petroglyphum ordinis Ovium canadensium prope Moab Utae: imago communis in vastitate regionis Civitatum Foederatarum Americae inter occasum solis et meridiem spectans.

Multae theoriae petroglyphorum significationem secundum locum, aetatem, et genus imaginis explicant. Alia petroglypha habentur signa astronomica, aliae tabulae (mappae), et aliae symbolicae communicationis formae, cum genere "prae-scribendi." Nonnullae forsitan sint reliquiae rituum; certi situs in India, exempli gratia, putantur esse instrumenta musica, appellata "gong lapidea" (Anglice rock gongs).

Aliis petroglyphorum imaginibus probabiliter fuerunt penitae significationes culturales religiosaeque societatibus quae eas fecerunt. Multa petroglypha habentur genus linguae symbolicae vel ritualis, non plene comprehensae. Glypha ex Aetate Aenea Nordica in Scandinavia ut videntur indicant fines inter tribus, quamquam eis etiam sint significationes religiosae. Inscriptiones Sibericae paene accedunt similem esse novis runorum formis, sed, quamquam bene non iam intellectae, non habentur cum eis consociatae.

Explicationes controversae docentur a Psychologia Iungiana et iudiciis Mirceae Eliade. Secundum has theorias, similitudo inter petroglypha (et alia symbola atavistica vel archetypica) culturarum continentiumque distinctorum genetica sit hereditas structurae cerebri humani.

Aliae theoriae subiciunt petroglypha factas esse a vates (shaman?) in commutato sensús statu? (Lewis-Williams 2002), fortasse inducto ab usura hallucinogenum naturalium. Multa exemplaria geometrica, dicta constantia formae (Anglice form constants), quae in petroglyphis et picturis cavernarum passim reperiuntur, probata sunt stabiliter infixa? (Anglice: hard-wired) cerebro humano; multa in turbationibus oculorum et alucinationibus a medicamentis, severis capitis doloribus (hemicraniis; Anglice migraines), et aliis stimulis effectis reperiuntur.

Index situum petroglypha habentium

Africa

Petroglyphum 
Petroglypha dicta "Meerkatze" (Suricata suricatta), nominatae a Leone Frobenio archaeologo: erectae leones in Wadi Methkandoush regionis Mesak Settafet Libyae.

Asia

Petroglyphum 
Petroglypha in insula Cheung Chau, Hong Kong.
Petroglyphum 
Petroglypha apud Cholpon-Ata in Kyrgyzstania.
Petroglyphum 
Petroglyphae Tamgaly in Cazachia.
Petroglyphum 
Scalpturae Buddhistae ad Ili Flumen in Cazachia.

Atropatene

  • Gobustan State Reserve

Corea

  • Bangudae Petroglypha

India

  • Edakkal Cavernae
  • Bhimbetka perfugia lapidea in Raisen Pago in Madhya Pradesh
  • Perumukkal, Thindivanam, ante Chennai, Tamil Nadu.

Kazachstania

  • Pelvis Chumysh Fluminis
  • Tamgaly ad Ili Flumen
  • Tamgaly

Kyrgyzstania

Pakistania

  • Rock art and petroglyphs in Northern Areas

Russia

Sina

  • Octo situs in Hong Kong: in insula Tung Lung, Kau Sai Chau, Po Toi Island, Cheung Chau, Shek Pik Lantau Insulae, Wong Chuk Hang, et Sinu Undae Magnae in Hong Kong Insula, Lung Ha Wan in Sai Kung
  • Yin Montes in Mongolia Interiore

Oceania

Polynesia

  • Havaii (praecipue Magna Insula)
  • Petroglypha Insulae Paschalis

Australia

Petroglyphum 
Ku-ring-gai Chase National Park Australiae.

Philippinae

America Australis

Media America

America Septentrionalis

Petroglyphum 
Petroglypha in Arches National Park.
Petroglyphum 
Petroglypha in Arizona.
Petroglyphum 
Petroglypha in Columbia River Gorge, Vasintoniae.
Petroglyphum 
Petroglypha extra Parras Coahuilae Mexici.
Petroglyphum 
Petroglyphum "chipping" in White Tank Mountain Regional Park Waterfall Trail Arizonae.

Portus Dives

Republica Dominicana

  • Caverna Miraculorum (Cueva de las Maravillas)
  • Tres Oculi (Los tres Ojos)

Europa

Petroglyphum 
Petroglypha in Foppe Nadro Vallis Camonicae Italiae.
Petroglyphum 
Duel in Foppe Nadro Vallis Camonicae Italiae.
Petroglyphum 
Presbyter currens in Capo di Ponte, Vallis Camonicae Italiae.
Petroglyphum 
Scalptura in Tanum Sueciae.
Petroglyphum 
Scalptura "Sutor" in Brastad Sueciae.
Petroglyphum 
Petroglyphum in Roque Bentayga Magnae Canariae Canariarum Insularum.

Britannia

Anglia

Signa poculi et anuli in:

  • Northumberland
  • County Durham
  • Ilkley Moor Yorkshire,
  • Gardom's Edge Derbyshire
Scotia
  • Museum of Ayrshire Country Life and Costume, Ayrshire Septentrionalis

Francia

Hibernia

Hispania

  • Petroglypha in Galaecia

Italia

  • Petroglypha in Valcamonica
  • Stela Bagnolo Valcamonicae Italiae

Lusitania

Norvegia

  • Petroglypha apud Altam
  • Petroglypha in Media Norvegia
  • Petroglypha apud Møllerstufossen
  • Petroglypha apud Tennes

Russia

Suecia

  • Tanumshede (Bohuslän)
  • Himmelstalund (prope Norrköping in Östergötland)
  • Enköping Upplandiae
  • Southwest Skåne Götalandiae
  • Alvhem Västra Götalandiae
  • Torhamn Blekingiae
  • Nämforsen Ångermanlandiae
  • Häljesta Västmanlandiae
  • Slagsta Södermanlande
  • Glösa Jämtlandiae
  • Sepulcrum Regis

Turcia

  • Kars, Camuslu Vicus
  • Kars, Kagizman Caverna
  • Erzurum, Cunni Caverna
  • Ordu, Esatli
  • Hakkari, Gevaruk Valles

Ucraina

  • Tumulus lapideus (Kam'jana Mohyla)
  • Stelae lapideae Ucrainae

Media Orientalis

Nexus interni

Petroglyphum 
Scalptores in Valle Carmonia Italiae.

Nexus externi

Petroglyphum  Vicimedia Communia plura habent quae ad petroglyphas spectant.

Bibliographia

  • Beckensall, Stan. 1983 Northumberland's Prehistoric Rock Carvings: A Mystery Explained. Rothbury, Northumberland: Pendulum Publications.
  • Beckensall, Stan. 2001. Prehistoric Rock Art in Northumberland. Tempus Publishing. ISBN 0-7524-1945-5.
  • Beckensall, Stan, et Tim Laurie. 1998. Prehistoric Rock Art of County Durham, Swaledale and Wensleydale. County Durham Books. ISBN 1-897585-45-4.
  • Keyser, James D. 1992. Indian Rock Art of the Columbia Plateau. University of Washington Press. ISBN 978-0-295-97160-5.
  • Lewis-Williams, D. 2002. A Cosmos in Stone: Interpreting Religion and Society through Rock Art. Walnut Creek, California: Altamira Press.
  • Morris, Ronald. 1979. The Prehistoric Rock Art of Galloway and The Isle of Man. Blandford Press. ISBN 978-0-7137-0974-2.

Notae

Tags:

Petroglyphum HistoriaPetroglyphum InterpretatioPetroglyphum Index situum petroglypha habentiumPetroglyphum Nexus externiPetroglyphum BibliographiaPetroglyphum NotaePetroglyphumAmerica SeptentrionalisHomo sapiensImagoLapisLingua FrancogallicaLingua GraecaPraehistoriaTellus

🔥 Trending searches on Wiki Latina:

BelgicaCalvinismusC++Sex (discretiva)Michael MusculusLingua CroaticaMahometusCarolus PuigdemontMaria Antonia Austriaca (regina Franciae)HispaniaKalendae MaiaeMundus1472Factio socialistica EuropaeorumSeptentrioMarcus Rebilus ApronianusYouTubeCivitatum Foederatarum civitasCulturaRes publica SinarumConstantinus IGraeciaGuebwillerCaelumSueciaStephanus BerardGulielmus ShakesperiusFranciaAutocinetumLingua GraecaHomo sapiensIKEAEcclesia Sancti SepulcriAlascaRegistrum coquinaeAsiaDeusAngliaSpalatumCastellum Sancti Angeli (Roma)EpiscopiumIPv6CroatiaPandataria (insula)RomaAlexander MagnusAëroplanumSeraiumPietasUniversitas ColumbiaeIusMediaViciCosplayPronuntiatus LatinusUlcus ventriculiPediludiumInfinitasFelesCivilitasIus internationaleLinguisticaLexica NeolatinaCivitates Foederatae AmericaeSpringeUranus (planeta)Carolus V (imperator)SecurisPortus DivesNodus RanvierGregorius GysiLingua HebraicaCaba🡆 More