ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ (ಜನನ ೧೨, ೧೯೪೩) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕಾರಣಿ.
ಅವರು ೨೦೧೪ ರಿಂದ ೨೦೧೯ ರವರೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕೆಳಮನೆಯಾದ ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು. ಅವರು ೧೯೮೯ ರಿಂದ ೨೦೧೯ ರವರೆಗೆ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಇಂದೋರ್ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ಅವರು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಮಹಿಳಾ ಸದಸ್ಯೆ,
| ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ | |
|---|---|
 | |
೧೬ ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಪೀಕರ್ | |
| ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೬ ಜೂನ್ ೨೦೧೪ – ೧೭ ಜೂನ್ ೨೦೧೯ | |
| ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ | * ಪ್ರಣಬ್ ಮುಖರ್ಜಿ |
| ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ | ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ |
| ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ | ಎಂ. ತಂಬಿದುರೈ |
| ಸಭಾನಾಯಕ | ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ |
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ | ಮೀರಾ ಕುಮಾರ್ |
| ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ | ಓಂ ಬಿರ್ಲಾ |
ಕೇಂದ್ರ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರು, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ | |
| ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೯೯ – ಮೇ ೨೦೦೪ | |
| ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ | ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ |
| ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ | ಮೇ ೨೦೦೩ -ಮೇ ೨೦೦೪ |
| ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ | ಜೂನ್ ೨೦೦೨ -ಮೇ ೨೦೦೩ |
| ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ | ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೯೯ - ಜೂನ್ ೨೦೦೨ |
ಸಂಸದ, ಲೋಕಸಭೆ | |
| ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೧೯೮೯ – ೨೦೧೯ | |
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ | ಪ್ರಕಾಶ್ ಚಂದ್ರ ಸೇಠಿ |
| ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ | ಶಂಕರ್ ಲಾಲ್ವಾನಿ |
| ಮತಕ್ಷೇತ್ರ | ಇಂದೋರ್ |
ಉಪ ಮೇಯರ್, ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಕಾರ್ಪೋರೇಶನ್, ಇಂದೋರ್ | |
| ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೧೯೮೪ – ೧೯೮೫ | |
| ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿ | |
| ಜನನ | ಸುಮಿತ್ರಾ ಸಾಠೆ ೧೨ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೩ ಚಿಪ್ಲುನ್, ಬಾಂಬೆ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ (ಇಂದಿನ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಭಾರತ) |
| ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ | ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ |
| ಇತರೆ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಲಗ್ನತೆಗಳು | ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ಅಲೈಯನ್ಸ್ |
| ಸಂಗಾತಿ(ಗಳು) | ಜಯಂತ್ ಮಹಾಜನ್ |
| ಮಕ್ಕಳು | ೨ ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು |
| ಅಭ್ಯಸಿಸಿದ ವಿದ್ಯಾಪೀಠ | ಇಂದೋರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ |
| ಮಿಲಿಟರಿ ಸೇವೆ | |
| ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು | ಪದ್ಮ ಭೂಷಣ (೨೦೨೧) |
ರಾಜಕೀಯ ಕಚೇರಿಗಳು
| |
ಅವರು ೧೯೯೯ ರಿಂದ ೨೦೦೪ ರವರೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣದ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಯ (೦೯ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಯ (೨೦೦೯-೨೦೦೪-೨೦೧೪) ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೬ ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಮಹಿಳಾ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರಾಗಿದ್ದರು. ಮೀರಾ ಕುಮಾರ್ ನಂತರ ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಎರಡನೇ ಮಹಿಳೆ ಇವರು. ಇವರಿಗೆ ೨೦೨೧ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೂರನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು
ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ ಅವರು ಚಿತ್ಪಾವನ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮರಾಠ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ, ಉಷಾ ಮತ್ತು ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಸಾಠೆ ಅವರಿಗೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಚಿಪ್ಲುನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇಂದೋರ್‌ನ ಜಯಂತ್ ಮಹಾಜನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದ ನಂತರ ಅವರು ಇಂದೋರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ (ಈಗ ದೇವಿ ಅಹಲ್ಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ) ಎಂ‌ಎ ಮತ್ತು ಎಲ್‌ಎಲ್‌ಬಿ ಪಡೆದರು. ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ ಅವರ ಹವ್ಯಾಸಗಳೆಂದರೆ ಓದು, ಸಂಗೀತ, ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಸಿನಿಮಾ ಜೊತೆಗೆ ಹಾಡುವ ಉತ್ಸಾಹ. ಅವರು ೧೮ ನೇ ಶತಮಾನದ ರಾಣಿ ಅಹಲ್ಯಾಬಾಯಿ ಹೋಳ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ತಮ್ಮ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅಹಲ್ಯಾಬಾಯಿ ಹೋಳ್ಕರ್ ಅವರ ಜೀವನ ಪಯಣ 'ಮಾತೋಶ್ರೀ' ಕುರಿತು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು೨೦೧೭ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದರು.
ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ ಅವರು ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ ಇಂದೋರ್ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಟರ್ ಆಗಿ ತಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ೧೯೮೪ ರಲ್ಲಿ ಇಂದೋರ್ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್‌ನ ಉಪ ಮೇಯರ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಅವರು ೧೯೮೯ರಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕ ಪ್ರಕಾಶ್ ಚಂದ್ರ ಸೇಥಿ ವಿರುದ್ಧ ಗೆದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಜನರಲ್ಲಿ ಸೈ ಎಂದು ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
೬ ಜೂನ್ ೨೦೧೪ ರಂದು, ಮಹಾಜನ್ ಅವರು ೧೬ ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಗಿ ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಈ ಹಿಂದೆ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ 'ಪ್ಯಾನಲ್ ಆಫ್ ಚೇರ್ಮನ್' ಸದಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಸದನದಲ್ಲಿ ಅಶಿಸ್ತಿನ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ೨೫ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಂಸದರನ್ನು ಐದು ದಿನಗಳ ಕಾಲ (ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೫) ಸದನದಿಂದ ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅವರು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು.
ಇಂದೋರ್ ಮೂಲದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಹಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅನಿಲ್ ಕುಮಾರ್ ಧಾದ್ವಾಯಿವಾಲೆ ಅವರು ೧೯೯೭ ಮತ್ತು ೨೦೦೩ ರ ನಡುವೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಹಗರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಗ ಮಿಲಿಂದ್ ಮಹಾಜನ್ ಅವರ ಪಾತ್ರಗಳು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು.
ಆಪಾದಿತ ಹಗರಣ ನಡೆದಾಗ ಮಿಲಿಂದ್ ಮಹಾಜನ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ನಿರ್ದೇಶಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ, ಮಿಲಿಂದ್ ಮಹಾಜನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ೧೬ ಜನರ ವಿರುದ್ಧ ಇಂದೋರ್‌ನ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕೊತ್ವಾಲಿ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಗರಣದ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ತನಿಖೆಯ ನಂತರ ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. "ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯ ಪತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಾಲ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಹಣ ನೀಡಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
| ಲೋಕಸಭೆ | ||
|---|---|---|
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಕಾಶ್ ಚಂದ್ರ ಸೇಠಿ | ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯ ಇಂದೋರ್ ೧೯೮೯ – ೨೦೧೯ | ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಶಂಕರ್ ಲಾಲ್ವಾನಿ |
| Political offices | ||
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ಮೀರಾ ಕುಮಾರ್ | ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಪೀಕರ್ ೨೦೧೪ – ೨೦೧೯ | ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಓಂ ಬಿರ್ಲಾ |
Media related to ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್ at Wiki Commons
This article uses material from the Wikipedia ಕನ್ನಡ article ಸುಮಿತ್ರಾ ಮಹಾಜನ್, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಮಾಡದಿದ್ದ ಹೊರತು ಪಠ್ಯ "CC BY-SA 4.0" ರಡಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ಕನ್ನಡ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
