Шығанақ Берсиев (1881 — 1944) — әйгілі тары өсіруші.
Ленин орденімен марапатталған (1940).
Шығанақ Берсиев | |
Майлы бояумен салынған Берсиев портреті. авторы белгісіз, 1943 жыл | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | КСРО |
Ұлты | |
Қызметі | тары өсіруші |
Әкесі | Бердісүгір (Берсе) |
Анасы | Шəлік |
Шығанақ Берсиев 1881 жылы Ойыл ауданының Ащыойыл ауылында қарапайым шаруа отбасында дүниеге келді. Шығанақтың отбасында жеті адам болған, олар: ата-əжесі, əкесі - Бердісүгір, анасы - Шəкір, өзі жəне інілері - Таңатар жəне Тұңқар.
Берсиевтің əкесі аңшылықпен, балық аулаумен жəне диқаншылықпен айналысқан, ал анасы - тігумен жəне зергерлікпен айналысты.
Шығанақ 7 жасында Орал қаласындағы 2 жылдық мектепке оқуға түсті. Оны бітірген соң Көкжар жəрмеңкесіндегі шəйханада есепке алушы болып қызмет етті.
1920-ншы жылдардағы ауыртпалық кезеңінде Шығанақ отбасымен Қоңыратқа көшеді. Ол жақта Берсиев алғаш рет тары өсіреді.
Берсиевшілер — тары шығымдылығын арттыруда дүниежүзілік рекорд жасаған Шығанақ Берсиевтің ізін қуушылар. Ұлы Отан соғысы алдында Ақтөбе облысында берсиевшілер қозғалысы кең өріс алды. Әрбір шаруашылықта берсиевші звено, бригада құрылды. Мұны бастаушылар: Ойыл ауданында Зәуре Баймолдина, Ақбала Берсиева, Қашқын Соқыров, Таған Ұзақбаев, Балмұқан Ақабаев, Қобда ауданында агроном Ивченко, Әзима Бектенова, Ырғыз ауданында Өксікбай Ашамбаев, Қойлыбай Белесов, Мартөк ауданында агроном Неженцева болды.
1950 — 80 ж. тары өсірушілер арасында “берсиевшілер” қозғалысы кең өріс алды.
Ақтөбе, Батыс Қазақстан, т.б. облыстарда арнайы звенолар құрылып, олар Берсиевтің озық тәжірибесі мен жетістіктерін пайдалана отырып, тарыдан мол өнім алуға қол жеткізді.
Берсиевтің өмірі мен ерен еңбегі Ғ. Мұстафиннің “Шығанақ” романына, неміс драматург Бертольд Брехтің “Тары өсіруші” дастанына арқау болды.
Ақтөбе облысы Ойыл ауданында Берсиев музейі бар, Ақтөбе қаласында оған ескерткіш орнатылған.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Шығанақ Берсиев, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.