Náttúruvætti

Náttúruvætti geta verið t.d. fossar, eldstöðvar, hellar og drangar, svo og fundarstaðir steingervinga, sjaldgæfra steintegunda og steinda, sem mikilvægt er að varðveita sakir fræðilegs gildis þeirra, fegurðar eða sérkenna. Náttúruvætti eru þannig takmörkuð við afmörkuð náttúrufyrirbrigði og nánasta umhverfi þeirra en stærri friðlýst svæði kallast friðlönd. Umhverfisráðherra getur friðlýst náttúrumyndanir að fengnum tillögum frá annaðhvort Umhverfisstofnun eða Náttúrufræðistofnun Íslands.

Suðurland

• Skógafoss undir Eyjafjöllum
• Lakagígar, Vestur-Skaftafellssýsla
• Dverghamrar á Síðu í Vestur-Skaftafellssýslu
• Kirkjugólf á Kirkjubæjarklaustri
• Gervigígar í Álftaveri
• Díma í Lóni
• Jörundshellir í Lambahrauni við Hlöðufell
• Hveravellir á Kili
• Háalda, Austur-Skaftafellsýsla
• Eldborg undir Geitahlíð
• Eldborg í Bláfjöllum
• Árnahellir í Leitahrauni við Þorlákshöfn

Vesturland

• Laugarás í Reykjavík
• Háubakkar við Elliðavog, Reykjavík
• Fossvogsbakkar, Reykjavík
• Valhúsahæð, Seltjarnarnesi
• Víghólasvæðið, Kópavogi
• Tröllabörn í Lækjarbotnum, Kópavogi
• Borgir, Kópavogi
• Hamarinn í Hafnarfirði
• Surtabrandsgil, Barðaströnd
• Steðji á Skeiðhól í Hvalfirði
• Hraunfossar og Barnafoss í Hvítá í Borgarfirði
• Grábrókargígar í Norðurárdal
• Eldborg í Hnappadal
• Dynjandi, fossar í Dynjandisá í Arnarfirði
• Bárðarlaug, Snæfellsnesi

Norðurland

• Dettifoss, Selfoss og Hafragilsfoss í Jökulsá á Fjöllum
• Skútustaðagígar, Suður-Þingeyjarsýsla
• Kattarauga við Kornsá í Vatnsdal, Austur-Húnavatnssýsla
• Hverastrýtur í Eyjafirði
• Askja í Ódáðahrauni

Austurland

• Helgustaðanáma, Suður-Múlasýsla
• Blábjörg við Berufjörð, Djúpavogshreppi, Suður-Múlasýsla
• Teigahorn við Berufjörð,Djúpavogshreppi, Suður-Múlasýsla

• Friðland
• Fólkvangur
• Þjóðgarður
• Listi yfir friðlýst svæði á Íslandi

• „Lög nr. 44/1999 um Náttúruvernd“. Sótt 1. desember 2005.
• „Náttúruvætti < Friðlýsingar < Lög og reglur < www.ust.is“. Sótt 28. nóvember 2005.
• Náttúruminjaskrá (Umhverfisstofnun)