Nasantuan Nga Imperio A Romano: Nagdaliasatan nga imperio a rimsua idi 962 aginggana idi 1806 idiay Tengnga nga Europa

Tinurayan daytoy babaen ti Emperador ti Nasantuan a Romano. Ti karakterna daytoy ket bimmaliw idi panawen ti Tengnga a Panawen ken ti Nasapa a Moderno a paset ti panawen, idi ti bileg iti emperador ket nagininut a kimmapsut a naiparabor iti prinsesa. Kadagiti kinaudi a siglona, ti karakterna ket nagbalin a immasideg kadagiti kappon ti teritorio.

Nasantuan nga Imperio a Romano iti Aleman a Pagilian Imperium Romanum Sacrum Heiliges Römisches Reich Sacro Romano Impero
962–1806
Imperial a wagayway Kuartenio nga Agila
Ti kadakkel ti Nasantuan nga Imperio a Romano idi 1600, a dakkel a naiparang kadagiti agdama a pagbeddengan dagiti estado
Kapitolio	Saan a nainaganan; Imperial a Dieta a nakatugaw idiay Regensburg manipud idi 1594 aginggana idi 1806
Sapasap a sasao	Latin, Aleman, Italiano, nadumaduma a Lumaud a Hermaniko, Romanse ken Eslabo
Relihion	Romano a Katolisismo; Luteranismo (opisial a mabigbigan manipud iti Kappia iti Augsburg 1555) ken Kalbinismo (opisial a mabigbigan manipud iti Kappia iti Westphalia 1648)
Gobierno	Nabutosan a monarkia
Emperador
• 962–973	Otto I (immuna)
• 1792–1806	Francis II (naudi)
Lehislatura	Imperial a Dieta
Historikal a panawen	Tengnga a Panawen Nasapa a moderno a paset ti panawen
• Otto I ket isu ti nabalangatan nga Emperador dagiti Romano	2 Pebrero 962
• Conrad II assumes     balangat iti Burgundy	2 Pebrero 1033
• Kappia iti Augsburg	25 Septiembre 1555
• Kappia iti Westphalia	24 Oktubre 1648
• Francis II nagikkat	6 Agosto 1806
Sinaruno Simmaruno Tengnga a Pransia Daya a Pransia Old Swiss Confederacy Olandes a Republika Konpederasion iti Rhine Austriano nga Imperio Umuna nga Imperio ti Pransia Pagarian iti Italia Pagarian iti Prusia Estados Unidos iti Belga Prinsipalidad iti Liechtenstein Kondado iti Daya a Prisio
Parte ita nga aldaw ti	Alemania  Austria  Bélga  Czech Republic  Liechtenstein  Luxembourg  Monaco  Olánda  San Marino  Eslobenia   Suisa  Pransia  Italia  Polonia  Slovakia

Dagiti teritorio ti imperio ket naipatengngaan iti Pagarian iti Alemania, ken mairaman dagiti kaarrubana ateritorio, nga idi kapigsana ket mairaman ti Pagarian iti Italia ken ti Pagarian iti Burgundy. Para iti kaaduan a pakasaritaanna, ti Imperio ket kaaduan a binuklan dagiti ginaut a babbabassit a paset, dagiti prinsipalidad, dagiti dukado, dagiti kondado, dagiti Nawaya nga Imperial a Siudad ken dagiti daddum apay a pinagturturayan.

Idi 962 Otto I ket nabalangatan nga Emperador ti Nasantuan a Romano (Aleman: Römisch-Deutscher Kaiser), uray no ti Romano nga imperial a titulo ket immuna anaipasubli kenni Karlomagno idi 800. Ni Otto ket isu ti immuna nga emperador iti daytoy a pagturayan a saan a kameng iti nasapsapa a Karolingio a dinastinia. Ti kinaudi nga Emperador ti Nasantuan a Romano idi ket ni Francis II, nga isu ket nagikkat ken rinunawna ti Imperio idi 1806 idi panawen ti Napoleoniko a Gubgubat. Iti bilin iti sumaganad a 1512 a Dieat iti Cologne, ti nagan ket opisial a sinukatan ti Nasantuan nga Imperio a Romano iti Aleman a Pagilian (Aleman: Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation, Latin: Imperium Romanum Sacrum Nationis Germanicæ).

Dagiti teritorio ken pagturayan iti Nasantuan nga Imperio a Romano iti termino dagiti agdama nga estado ket buklen ti Alemania (malaksid ti Akin-abagatan a Schleswig), Austria (malaksid ti Burgenland), ti Republika a Tseka, Suisa ken Listenstain, ti Olánda, Belgium, Luxembourg ken Eslobenia (malaksid ti Prekmurje), ken dagiti naisangsangayan a paset iti dumaya a Pransia (a nangnangruna ti Artois, Alsace, Franche-Comté, Pranses a Flanders, Savoy ken Lorraine), akin-amianan nga Italia (a nangnangruna ti Lombardia, Piedmont, Emilia-Romagna, Tuscany, Trentino ken Abagatan a Tyrol), ken ti lumaud a Polonia (a nangnangruna ti Silesia, Pomerania ken Neumark).

Ti termino a sacrum (i.e., "nasantuan" iti panunot a "naikonsagrar") a naikapet iti mediebal a Romano nga Imperio ket naus-usar manipud idi 1157, babaen ni Frederick I Barbarossa ("Nasantuan nga Imperio"; ti porma a "Nasantuan nga Imperio a Romano" ket napasingkedan manipud idi 1254 ken dagiti sumakbay). Ti termino ket nainayon tapno maipakita ti panagayat ni Frederick a mangituray ti Italia ken ti Papa. Sakbay idi 1157, ti pagturayan ket makunkuna laeng a kas ti Romano nga Imperio.

Iti bilin ti sumaganad a Dieta idi 1512 iti Cologne, ti nagan ket opisial a sinukatan ti Nasantuan nga Imperio a Romano iti Aleman a Pagilian (Aleman: Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation, Latin: Imperium Romanum Sacrum Nationis Germanicæ). Daytoy a porma ket immuna a nausar iti maysa a dokumento idi 1474.

Ti Nasantuan nga Imperio a Romano ket naipanaganan manipud iti Romano nga Imperio ken naikapanunutan idi a daytoy ket katuloyna. Daytoy ket naibatay iti mediebal a konsepto iti translatio imperii.

Ti Pranses a mannurat ti Panagpalpalawag a ni Voltaire ket nasagibar a nangisao a: "Daytoy nga aglalaok a rimpuok a tinawtawagan idi ken bokudna pay tinawtawagan pay tatta a ti Nasantuan nga Imperio a Romano ket saan a nasantuan, wenno Romana, wenno maysa nga imperio."