Մոհամեդ Ռաֆի

Մոհամեդ Ռաֆին ծնվել է Ամրիթսարի մոտ գտնվող Կոտլա Սուլթան Սինգհ գյուղում, վարսավիր և հրուշակագործ Հաջի Ալի Մոհամեդի ընտանիքում, որտեղ նա վեց երեխաներից հինգերորդն էր։ Շուտով նրա ծնվելուց հետո ընտանիքը տեղափոխվել է Լահոր (ներկայիս Պակիստան), որտեղ մինչ այսօր պահպանվել է նրանց ընտանեկան տունը։ Առաջին անգամ Մոհամեդ Ռաֆին երաժշտության նկատմամբ հետաքրքրություն է ցուցաբերել, երբ դեռ մանուկ էր և նմանակում էր լահորյան փողոցների ֆակիրների երգելաոճը։ Նրա հարազատները ուշադրություն դարձնելով տղայի տաղանդին, խրախուսում էին նրան և վերջապես համոզեցին նրա ծնողներին, որպեսզի թույլ տան նրան՝ լրջորեն զբաղվելու այդ մասնագիտությամբ։

Մոհամեդ Ռաֆին ուսումնասիրել է հնդկական դասական երգի հիմունքները։ Նրա առաջին ելույթը հասարակության առջև տեղի է ունեցել Լահորում, երբ նա ընդամենը 13 տարեկան էր։ Դա տեղի է ունեցել հայտնի երգիչներից մեկի համերգի ժամանակ, երբ անջատվել էր էլեկտրականությունը և Մոհամեդ Ռաֆիին խնդրեցին երգել՝ բարկացած հանդիսատեսին զբաղեցնելու համար։ Հանդիսատեսներից մեկը (Շյամ Սանդար) տպավորվել էր տղայի արվեստից և հրավիրել է նրան Բոմբեյ՝ ֆիլմերի համար երգելու, օգնել նրան ձայնագրելու իր առաջին արտակադրային երգը «Gul Baloch» (1941 թ.) ֆիլմի համար։ Այդ նույն տարում Մոհամեդ Ռաֆին հրավիրվել է երգելու լահորյան ռադիոհաղորդումների All India Radio գործակալությունում։

1944 թվականին Մոհամեդ Ռաֆին տեղափոխվել է Բոմբեյ, որտեղ ծանոթացել է շատ կինոգործիչների հետ և շարունակել է երգել ֆիլմերի համար։ Հաճախ նրան համարում են հնդկական կինոյի լավագույն երգիչ։ Այդ կարծիքին էին նաև նրա կոլեգաները՝ Լատա Մանգեշկարն ու Մաննա Դեյը։ 2000-ական թվականներին մի շարք հասարակական գործիչներ, դերասաններ, սենատորներ և նախարարներ պաշտոնապես հայտարարում էին, որ Մոհամեդ Ռաֆին հետմահու պետք է պարգևատրվի Բհարատ Ռատնա բարձրագույն քաղաքացիական պարգևով, ինչպես նաև Դադասահեբ Փհալկեի անվան մրցանակով, սակայն մինչ օրս Հնդկաստանի կառավարությունը նման որոշում չի կայացրել։

Մոհամեդ Ռաֆին մահացել է 1980 թվականի հուլիսի 31-ին՝ ինֆարկտից և հուղարկավորվել է Մումբայի Ջուհու թաղամասի մուսուլմանական գերեզմանոցում։