Sufraxio Universal

O logro do sufraxio universal deuse a partir dunha evolución na democracia. Trala Revolución Francesa o poder político comezou a estar en mans de cámaras de representantes polo que era necesario regulalo seu sistema de elección. Así comezou o sufraxio censatario no que votaban só homes que cumprisen unha serie de requisitos de nivel de instrución, de renda e de clase social; pasando polo sufraxio masculino (segunda metade do século XIX), no que podían votar tódolos homes que soubesen ler e escribir. Ata a inclusión do sufraxio feminino (século XX en diante), analfabetos (século XX) e xentes de tódalas razas (segunda metade do século XX).

 

Malia ser considerado un fito da democracia e algo imprescindible en todo sistema político moderno, ao longo da historia dos séculos XIX e XX, e incluso na actualidade, a presenza do sufraxio universal en moitos países non foi posible debido a diversas políticas, grupos de presión ou réximes políticos.

No pasado numerosas sociedades negaron o dereito a votar baseándose tamén en diferenzas de raza ou etnia. Por exemplo, durante a era do apartheid non estaba permitido o voto a razas que no fosen a branca en Suráfrica. Igualmente acontecía na época de pre-dereitos civís nos Estados Unidos onde, aínda que os afroamericanos tiñan tecnicamente dereito a votar, negábaselles o seu exercicio mediante intimidacións e outros medios. O Ku Klux Klan formado trala guerra civil estadounidense foi unha das organizacións que destacou neste cometido.

Moitos sistemas de sufraxio universal exclúen constitucional e legalmente a votantes potenciais, como os residentes de nacionalidade estranxeira, cidadáns convictos e enfermos mentais. No derradeiro caso arguméntase que se trata de persoas que non teñen vontade libre ou persoas carentes de raciocinio para decidi-las súas accións, os cales poderían ser premidos ou intencionados por terceiros. No caso dos convictos, arguméntase que parte do castigo (reclusión ou privación de liberdade) inclúe a restrición dos dereitos cidadáns como o sufraxio. No caso dos estranxeiros, a calidade de votante atópase ligada á posesión da cidadanía no Estado onde se reside. Porén, as lexislacións e dereitos constitucionais polo xeral conceden o dereito ao sufraxio (eleccións locais e/ou nacionais) previa residencia por un período de tempo.

Houbo momentos nos que aos militares se lles negou o dereito ao voto. Esta privación do dereito ao voto imposto en determinados países (por exemplo, na Francia da III república) tivo motivos complexos. Por unha parte, tratou de impedir a presión dos oficiais sobre os soldados, que deformaría o voto (tales feitos non eran estraños durante o Consulado ou o II Imperio en Francia e incluso en certas repúblicas suramericanas actuais). Trátase, por outra parte, de evita-la intrusión da política no exército, como prexudicial para a disciplina militar.

A continuación amósase unha listaxe cronolóxica de países e a data na que se logrou implantar por vez primeira o sufraxio universal.

Europa

•   Alemaña: 1871
  • Revogado durante a Alemaña nazi (1933-1945)
•   Finlandia: 1906 (nas eleccións locais: 1917)
•   Noruega: 1913
•   Dinamarca: 1915 (con Islandia)
•   Rusia: 1917
•   Austria: 1918
•   República Checa: 1918
•   Eslovaquia: 1918
•   Estonia: 1918
•   Hungría: 1918
•   Luxemburgo: 1919
•   Países Baixos: 1919
•   Polonia: 1919
•   Suecia: 1921
•   Irlanda: 1922
•   Lituania: 1922
•   Romanía: 1923
•   Reino Unido: 1928
•   España: 1933 (recoñecido na Constitución do 1 de outubro de 1931)
  • Revogado durante a Ditadura de Franco (1939-1975)
•   Francia: 1944
•   Italia: 1945
•   Bélxica: 1948
•   Grecia: 1952
•   Portugal: 1976
•   Liechtenstein: 1984
•   Suíza: 1990

Asia e Oceanía

•   Nova Zelandia: 1893
•   Sri Lanka: 1931
•   Turquía: 1931
•   Xapón: 1945
•   Israel: 1948
•   India: 1950 (como parte da súa constitución)
•   Malaisia: 1955
•   Australia: 1962 (previamente non outorgado aos aborixes australianos a nivel federal)
•   Iraq: 2005

América

•   Uruguai: 1932
•   Arxentina: 1951 (recoñecido na lei 13.010 do 9 de setembro de 1947)
•   Bolivia: 1952
•   México: 1953
  • 1947: sufraxio universal a nivel municipal
•   Colombia: 1956
•   Canadá: 1960
•   Estados Unidos: 1965
•   Chile: 1970
  • 1934: as mulleres obteñen o voto para as eleccións municipais.
  • 1949: homes e mulleres maiores de 21 anos que soubesen ler.

África

•   Suráfrica: 1994