Spásteileascóp James Webb

Tá sé ar a chumas breathnú siar sa stair agus radharc a thabhairt dhúinn ar thús na cruinne.

Spásteileascóp James Webb

Cineál misean	réadlann spáis
Oibritheoir	Space Telescope Science Institute    Goddard Space Flight Center
NSSDCA ID	2021-130A
Uimh. SATCAT	50463
Airíonna árthaigh
Monaróir	Northrop Grumman Ball Aerospace & Technologies (en) L3Harris Technologies General Dynamics Mission Systems (en) Materion Raytheon Company Teledyne Technologies
Mais	6,161.42 kg
Toisí	14.2 () × 21.2 () m scáthán príomhúil: 6.5 () m scáthán tánaisteach: 0.74 () m
Tús an mhisin
Lainseáil roicéid Dáta 25 Nollaig 2021 Áit ELA-3 (en) , Guiana Space Centre (en)
Feithicil lainseáil	Ariane 5 ECA (Ariane flight VA256 (en) )
Conraitheoir	Arianespace
Gníomhachtaigh fithiseach Cineál fithise fithis luain
Príomh-theileascóp
Fad fócasach	131.4 m
Limistéar bailiúcháin	25.4 m²
Liosta NIRCam (en) NIRSpec (en) MIRI (en) Fine Guidance Sensor and Near Infrared Imager and Slitless Spectrograph (en)
← Spásteileascóp Hubble

Ní hé spásteileascóp James Webb an chéad teileascóp den chineál seo, ach is é an ceann is mó a chuir le heolas an chine dhaonna ar an domhainspás.

Stair

Is comhphairtíocht idirnáisiúnta idir NASA, ESA agus Gníomhaíocht Spáis Cheanada (CSA) é.

Sa bhliain 2018, Rinne an JWST beagnach 100 lá de thástáil chrióigineach ag Lárionad Spáis Johnson i Houston, Texas. D’éirigh go maith leis na tástálacha go léir lena n-áirítear na cinn sin a bhain leis an Ionstraim Mheán-Infreadhearg (MIRI ... a bhfuil baint ag DIAS léi). Ach bhí moill curtha ar lainseáil JWST, áfach, ó Dheireadh Fómhair 2018, ar dtús go dtí 2021.

Ar Lá Nollag 2021 lainseáil an roicéad 'Ariane 5' ó Spásfort na hEorpa i nGuáin na Fraince. Ar bord an roicéad sin bhí teileascóp James Webb. Tar éis an lainseála agus an scaradh ón roicéad, dheimhnigh ionad rialú misin Webb i mBaltimore, SAM, gur chuir Webb a eagair fótavoltacha i bhfeidhm agus go bhfuil cuma mhaith air, rud a thug le tuiscint gur éirigh go maith leis an seoladh.

Bhí a cheann sprice (an dara pointe Lagrange nó L2) bainte amach i mí Eanáir 2022, 1.5 milliún km ón Domhan. Ón áit faire sin, déanann an teileascóp, an chruinne a iniúchadh sa speictream infridhearg.

Is comhphairtíocht idirnáisiúnta idir NASA, GSE (Gníomhaireacht Spáis na hEorpa) agus Gníomhaíocht Spáis Cheanada (CSA) é. Chosain sé beagnach 10 mbilliún euro chun é a thógáil.

Eolaíocht

Is féidir leis an spásteileascóp James Webb íomhánna i bhfad níos fearr de na réaltaí agus na reanna neimhe eile a thabhairt dúinn ná leis na teileascóip atá suite ar dhroim an domhain, ó nach bhfuil aer an atmaisféir ag cur isteach air, agus é thuas sa spás.

Is iad príomh-aidhmeanna an teileascóip na chéad réaltaí a cruthaíodh i ndiaidh na hOllphléisce a fheiceáil, agus pláinéad i ngrianchóras eile ar a bhfuil atmaisféar oiriúnach don bheatha a aimsiú.

Bhí na chéad íomhánna eolaíocha ón teileascóp le fáil i mí Iúil 2022. Bhí na réaltfhisiceoirí in ann go díreach struchtúir a fheiceáil nach raibh fiú ainmneacha orthu ag an am sin. Is féidir linn réaltraí a fheiceáil anois mar a bhí siad 13 bhilliún bliain ó shin, ag tús na cruinne.

Éire

Bíonn DIAS in Éirinn ag comhoibriú chun crua-earraí agus bogearraí a fhorbairt don Spásteileascóp James Webb. Sa bhliain 2013, thosaigh DIAS forbairt ar bhogearraí don MIRI (radaíocht infridhearg)/Spásteileascóp James Webb.

Fionnachtana

Trí amharc siar san am chun réaltraí a fheiceáil sa luathchruinne, tugann an James Webb noda thábhachtacha bhreathnaitheacha agus dul chun sa chumhacht ríomhaireachta agus cuirfear ar ár gcumas samhlacha uimhriúla i bhfad níos soifisticiúla a ríomh.

• An Chruinne
• Spásteileascóp Hubble
• NASA
• Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath (DIAS)
• radaíocht infridhearg