محمدرضا مهدوی کنی (۱۴ مرداد ۱۳۱۰ – ۲۹ مهر ۱۳۹۳) روحانی شیعه، سیاستمدار ایرانی و سومین رئیس مجلس خبرگان رهبری بود.
او دبیر کلی جامعه روحانیت مبارز را بر عهده داشت. وی همچنین رئیس دانشگاه امام صادق و استاد درس اخلاق اسلامی، فقه، اصول فقه و تفسیر این دانشگاه نیز بود.
محمدرضا مهدوی کنی | |
---|---|
سومین رئیس مجلس خبرگان رهبری | |
دوره مسئولیت ۱۷ اسفند ۱۳۸۹ – ۲۹ مهر ۱۳۹۳ | |
نایب اول | |
نایب دوم | |
پس از | اکبر هاشمی رفسنجانی |
پیش از | محمد یزدی |
نماینده مجلس خبرگان رهبریدوره چهارم | |
دوره مسئولیت ۵ شهریور ۱۳۸۷ – ۲۹ مهر ۱۳۹۳ | |
حوزه انتخاباتی | استان تهران |
اکثریت | ۱٬۴۴۵٬۵۴۴ (۵۰٫۲۲٪) |
عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظامدورههای دوم و سوم | |
دوره مسئولیت ۱۲ مهر ۱۳۶۸ – ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ | |
گمارنده | سید علی خامنهای |
رئیس | اکبر هاشمی رفسنجانی |
چهل و چهارمین نخستوزیر ایران | |
دوره مسئولیت ۱۱ شهریور ۱۳۶۰ – ۷ آبان ۱۳۶۰ | |
پس از | محمدجواد باهنر |
پیش از | میرحسین موسوی |
دبیر شورای نگهبانسرپرست | |
دوره مسئولیت ۳۱ تیر ۱۳۵۹ – آبان ۱۳۵۹ | |
قائم مقام | حسین مهرپور |
پس از | بنیانگذاری جایگاه |
پیش از | لطفالله صافی گلپایگانی |
عضو شورای نگهباندوره اول | |
دوره مسئولیت ۲۱ اسفند ۱۳۶۰ – ۲۶ تیر ۱۳۶۲ | |
گمارنده | سید روحالله خمینی |
دبیر | لطفالله صافی گلپایگانی |
پس از | ابوالقاسم خزعلی |
پیش از | محمد امامی کاشانی |
دوره مسئولیت ۲۶ تیر ۱۳۵۹ – ۱۲ بهمن ۱۳۵۹ | |
گمارنده | سید روحالله خمینی |
دبیر | خودش (سرپرست)لطفالله صافی گلپایگانی |
پیش از | عبدالرحیم ربانی شیرازی |
وزیر کشور | |
دوره مسئولیت ۱۹ شهریور ۱۳۵۹ – ۱۲ شهریور ۱۳۶۰سرپرست: ۸ اسفند ۱۳۵۸ – ۱۹ شهریور ۱۳۵۹ | |
رئیسجمهور | سید ابوالحسن بنیصدرمحمدعلی رجایی |
نخستوزیر | محمدعلی رجاییمحمدجواد باهنر |
پس از | اکبر هاشمی رفسنجانی (سرپرست) |
پیش از | سید کمالالدین نیکروش |
اطلاعات شخصی | |
زاده | محمدرضا حاجباقری ۱۴ مرداد ۱۳۱۰ کن، شهرستان تهران، ایران |
درگذشته | ۲۹ مهر ۱۳۹۳ (۸۳ سال) تهران، ایران |
علت مرگ | اختلال در ریتم طبیعی قلب |
آرامگاه | حرم شاه عبدالعظیم، شهر ری |
حزب سیاسی | جامعه روحانیت مبارز |
همسر(ان) | قدسیه سرخهای |
فرزندان | ۳، از جمله محمدسعید |
والدین | اسدالله حاجی باقری (پدر) |
خویشاوندان | محمدباقر باقری کنی (برادر)علی باقری کنی (برادرزاده) |
محل تحصیل | حوزه علمیه قممدرسه علمیه مروی |
هیئت دولت | دولت موقت شورای انقلابدولت نخستدولت دومدولت موقت مهدوی کنی |
جایزهها | کتاب سال (دورهٔ ۱۱: حوزهٔ اخلاق) |
مرتبه حوزوی | آیتالله |
وبگاه | |
خدمات نظامی | |
وفاداری | ایران |
سالهای خدمت | ۱۳۶۱–۱۳۵۷ |
فرمانده | کمیته انقلاب اسلامی |
جنگها/عملیات | تثبیت انقلاب ۱۳۵۷جنگ ایران و عراق |
وی پیش از انقلاب ۱۳۵۷ از روحانیون مخالف حکومت پهلوی بود و پس از انقلاب یکی از ۵ روحانی بود که هستهٔ اصلی شورای انقلاب را تشکیل میدادند. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی با حکم سید روحالله خمینی به عنوان سرپرست کمیتههای انقلاب اسلامی تعیین شد. پس از آن به عنوان وزیر کشور (در دولتهای شورای انقلاب، رجایی و باهنر) و کفیل نخستوزیر (پس از ترور رجایی و باهنر) بودهاست
وی تا سال ۱۳۴۰ نزد استادانی چون علی اکبر برهان عبدالجواد سدهای (جبل عاملی)، محمدصدوقی، سیدمحمد باقرسلطانی، مجاهدی، سیدابوالحسن رفیعی قزوینی، ابوالحسن شعرانی، سید محمد حسین طباطبایی، سید حسین طباطبایی بروجردی، سید روحالله خمینی و سید محمد رضا گلپایگانی و لطفعلی لطفیان تحصیل کرد.
این بخش به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
مهدوی کنی، عضو هیئت امناء دانشگاه امام صادق بود که به انتخاب همین هیئت به عنوان اولین رئیس این دانشگاه انتخاب شد و تا پایان عمر این سمت را برعهده داشت.
مهدوی کنی پس از پیروزی انقلاب سمتهای مختلفی را عهدهدار بودهاست که از جمله آنها میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
در ۱۲ فروردین ۱۳۶۰ هیئت حل اختلافی مرکب از مهدوی کنی (نمایندهٔ خمینی)، شهابالدین اشراقی (نمایندهٔ بنیصدر) و محمد یزدی (نمایندهٔ مجلس و رجایی) تشکیل گردید.
هیئت در ۱۰ خرداد ۱۳۶۰ بنی صدر را در مواردی از جمله مطرح کردن موضوعات اختلافبرانگیز در سخنرانیها و مصاحبههای خود متخلف شناخت.بنیصدر نظر هیئت را قبول نکرد و مراجعه به آرای عمومی را راه حل اختلافات دانست.
وی روز چهارشنبه ۱۴ خرداد ۱۳۹۳ پس از شرکت در مراسم سالروز درگذشت سید روحالله خمینی، بر اثر عارضه قلبی به کما رفته و مدتی در بیمارستان بهمن تهران و سپس بیمارستان تخصصی قلب رجایی بستری بود. و ساعت ۹ صبح روز سهشنبه، ۲۹ مهر ۱۳۹۳ در بیمارستان رجایی، در ۸۳ سالگی درگذشت.
مراسم خاکسپاری وی در روز پنجشنبه، ۱ آبان همان سال، انجام شد و پس از نماز میت توسط سید علی خامنهای بر پیکر وی که در دانشگاه تهران انجام گرفت، جسد او، طبق وصیتش در صحن آیتالله کاشانی حرم شاه عبدالعظیم (که پیش از این مقبره ناصرالدین شاه نامیده میشد) دفن شد. در مراسم خاکسپاری وی، تعدادی از مردم و مقامات سیاسی و نظامی ایران حضور داشتند.
وی دربارهٔ نظارت بر رهبری گفتهاست که:
نظارت به این معنا نیست که ما بخواهیم از رهبری اشکال بگیریم. نظارت ما همان نظارت حراستی است که در دعای عهد آمدهاست، البته ما نمیگوییم اشتباه وجود ندارد، اما معتقدیم که نظارت بر رهبری همان حراست از رهبری است.
وی «حراست از رهبری» را این گونه توضیح میدهد:
البته گاهی ممکن است حفظ به معنی تذکر باشد، اما این به مفهوم از بین بردن همه حرمتها و چارچوبها نیست.
مهدوی کنی در سال ۱۳۳۸ ازدواج کرد. او دو دختر و یک پسر داشت. دختر بزرگ او مریم، دکترای فقه دارد و عضو هیئت علمی دانشگاه است و با ابراهیم انصاریان ازدواج کردهاست که در دوره ریاست مهدوی کنی بر مجلس خبرگان رئیس دفتر او را بر عهده داشت. دختر دیگر او مهدیه دارای دکترای تاریخ اسلام و همسر سید مصطفی میرلوحی است که او نیز مدتی ریاست دفتر مهدوی کنی را بر عهده داشت. پسر مهدوی کنی، محمد سعید، روحانی و دارای دکترای فرهنگ و ارتباطات است و با دختر سید محمد علی شهیدی محلاتی وصلت کردهاست.
نام خانوادگی او در ابتدا حاجی باقری بوده که بعدها به دلیل ارادت زیاد او به امام زمان به مهدوی معروف شد و پس از آن نام خانوادگی خود را به مهدوی کنی تغییر داد.
دختر او در این باره میگوید:
وقتی پدرم در قم بودند، به خاطر توسل زیادشان به صاحبالزمان، دوستانشان ایشان را مهدوی خطاب میکنند، البته فامیلی اصلیشان حاجی باقری است و شناسنامه همه ما مهدوی کنی هستیم.
مناصب نظامی | ||
---|---|---|
عنوان جدید | سرپرست کمیتههای انقلاب اسلامی ۱۳۶۱–۱۳۵۷ | پسین: علیاکبر ناطق نوری |
مناصب سیاسی | ||
عنوان جدید | معاون وزیر کشور در امور کمیتههای انقلاب اسلامی ۱۳۵۸ | بدون متصدی |
پیشین: اکبر هاشمی رفسنجانیسرپرست | وزیر کشور ۱۳۶۰–۱۳۵۸ | پسین: سید کمالالدین نیکروش |
پیشین: محمدجواد باهنر | نخستوزیر ایران ۱۳۶۰ | پسین: میرحسین موسوی |
مناصب حکومتی | ||
عنوان جدید | دبیر شورای نگهبانسرپرست ۱۳۵۹ | پسین: لطفالله صافی گلپایگانی |
مناصب احزاب سیاسی | ||
پیشین: فضلالله محلاتی | دبیرکل جامعه روحانیت مبارز ۱۳۹۳–۱۳۶۰ | پسین: محمدعلی موحدی کرمانی |
سِمَتهای علمی | ||
عنوان جدید | رئیس دانشگاه امام صادق ۱۳۹۳–۱۳۶۱ | پسین: محمدباقر باقری کنیسرپرست |
پیشین: حسینعلی منتظری به عنوان رئیس عالی دانشگاه | رئیس هیئت امنای دانشگاه امام صادق ۱۳۹۳–۱۳۶۸ | بدون متصدی تصدی بعدی توسط: صادق لاریجانی |
کرسی پارلمانی | ||
پیشین: اکبر هاشمی رفسنجانی | رئیس مجلس خبرگان رهبری ۱۳۹۳–۱۳۸۹ | بدون متصدی تصدی بعدی توسط: محمد یزدی |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article محمدرضا مهدوی کنی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.