جده: شهری در عربستان سعودی
جده (به عربی: مدینة جَدّة) شهری در غرب شبه جزیره عربستان، قطب اقتصادی و گردشگری عربستان سعودی و دومین شهر بزرگ آن پس از ریاض است.
این شهر بر کرانهٔ دریای سرخ، در نقطه میانی آن قرار دارد، و به «عروس دریای سرخ» ملقب است.
جده جدّة | |
|---|---|
 دورنمای شهری جده | |
 پرچم  مهر | |
| لقب(ها): عروس دریای سرخ | |
 | |
  جده موقعیت شهر جده در عربستان سعودی | |
| مختصات: ۲۱°۳۲′۳۶″ شمالی ۳۹°۱۰′۲۲″ شرقی / ۲۱٫۵۴۳۳۳°شمالی ۳۹٫۱۷۲۷۸°شرقی | |
| کشور |  عربستان سعودی |
| استان | مکه |
| تأسیس | از سده ۶ (پیش از میلاد) |
| الحاق به عربستان سعودی | ۱۹۲۵ |
| مدیریت | |
| • نوع | شهر |
| • شهردار | صالح الترکی |
| • City Governor | مشعل بن ماجد بن عبد العزیز آل سعود |
| • Provincial Governor | خالد الفیصل |
| مساحت | |
| • شهر | ۱۵۷۰ کیلومتر مربع (۶۱۰ مایل مربع) |
| • کلان‌شهری | ۳۰۰۰ کیلومتر مربع (۱۰۰۰ مایل مربع) |
| بلندی | ۱۲ متر (۳۹ پا) |
| جمعیت (۲۰۱۲) | |
| • شهر | ۵٬۱۱۲٬۰۱۸ |
| • تراکم | ۲۹۲۱/کیلومتر مربع (۱۸۲۶/مایل مربع) |
| • کلان‌شهری | ۵٬۳۱۸٬۶۳۶ |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی ۳+ (EAT) |
| • تابستانی (DST) | یوتی‌سی ۳+ (EAT) |
| پیش‌شماره تلفن | ۲ ۹۶۶+ |
| وبگاه | |
جمعیت
جمعیت جده طبق سرشماری عمومی سال ۲۰۰۴ میلادی، برابر با ۲٫۸ میلیون نفر بوده که ۵۲٪ آن بومی بوده‌اند.
پیشینهٔ تاریخی
تاریخ جده به ۳۰۰۰ سال پیش بر می‌گردد که توسط ماهی‌گیرانی که بعد از توقف صید در این مکان استقرار می‌گرفتند نامگذاری شده‌است. بعد از آن قبیله قضاعه قبل از ۲۵۰۰ سال به آنجا کوچیده‌اند. اما تحول تاریخی این شهر در عهد خلیفه سوم عثمان بن عفان بوده، که در سال ۶۴۷ میلادی هنگامی که به دستور وی اولین بندرگاه برای استقبال حجاج که از راه دریا می‌آمدند و به زیارت مکه برای ادای عمره و حج می‌رفتند ساخته شد.
تسمیت
وجه تسمیه شهر جده سه قول معروف وجود دارد.
- به کسر جیم: گویند جِده نام شیخ قبیلهٔ قضاعه بوده‌است.
- به ضم جیم: جُده بمعنای ساحل دریا (به عربی شاطیء البحر). این مقوله را یاقوت حموی در معجم‌البلدان و ابن بطوطه در سفرنامه خود ذکر کرده‌است.
- به فتح جیم: به معنای جَدَه یا مادربزرگ است؛ جَدۀ بنی بشر، حوا زوجهٔ آدم، در جده مدفون است.
شهرهای خواهر
نگارخانه
جستارهای وابسته
منابع
| مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به جده در ویکیگفتاورد موجود است. |
- شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
- زاهیة، قدوره، (تاریخ العرب الحدیث) ، دارالنهضة العربیة چاپ سال ۱۹۸۰ میلادی به (عربی).
- المستشار: مانع، محمد، مانع، الموسوعة الخلیجیة(العواصم والمدن الخلیجیة)، ناشر، وکالة باناجة للاعلام، چاپ سال، ۱۹۸۷ میلادی به (عربی).
- السید عبدالعزیز، بن سالم، (تاریخ العرب فی العصر الجاهلیة) ، دارالنهضة العربیة چاپ سال ۱۹۷۸ میلادی به (عربی).
- زاهیة، قدوره، (شبه الجزیرة العربیة) ، دارالنهضة العربیة چاپ سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
- الحموی، یاقوت، ابوعبدالله، (مُعجَم اَلبُلدان) ، دارالکتب العلمیة، بیروت، لبنان، جلد یکم، چاپ سال ۱۹۹۰ میلادی به (عربی).
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ جده موجود است. |
| ویکیسفر یک راهنمای سفر برای جده دارد. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article جده, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.