Erfurt (alemanez ˈɛʁfʊʁt ahoskatua)Alemaniako hiria da, Turingia estatuko hiriburua.
Ikusi Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa." class="duhoc-eu IPA" id="IPA" style="white-space: nowrap; font-family:'Chrysanthi Unicode', 'Doulos SIL', 'Gentium', 'GentiumAlt', 'Code2000', 'TITUS Cyberbit Basic', 'DejaVu Sans', 'Bitstream Vera Sans', 'Bitstream Cyberbit', 'Arial Unicode MS', 'Lucida Sans Unicode', 'Hiragino Kaku Gothic Pro', 'Matrix Unicode'; font-family :inherit; text-decoration: none">ˈɛʁfʊʁt ahoskatua)Alemaniako hiria da, Turingia estatuko hiriburua. 196.500 biztanle ditu. Garrantzi handiko industria eta merkataritza hiria. Aipatzekoak dira bertako katedraleko beirategiak (XIV. mendea). San Agustin komentuan Lutero bizi izan zen.
Erfurt Erfurt | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
hiria | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatu burujabe | Alemania | ||||||||||
Alemaniako estatua | Turingia | ||||||||||
Alkatea | Andreas Bausewein | ||||||||||
Izen ofiziala | Erfurt | ||||||||||
Jatorrizko izena | Erfurt | ||||||||||
Posta kodea | 99084, 99085, 99086, 99087, 99089, 99090, 99091, 99092, 99094, 99095, 99096, 99097, 99098 eta 99099 | ||||||||||
Udalerri kodea | 16051000 | ||||||||||
Geografia | |||||||||||
Koordenatuak | 50°58′41″N 11°01′44″E / 50.9781°N 11.0289°E | ||||||||||
Azalera | 269.91 km² | ||||||||||
Altuera | 194 m | ||||||||||
Mugakideak | Weimarer Land (en) , Ilm-Kreis (en) , Gotha barrutia eta Landkreis Sömmerda (en) | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 214.969 (2022ko abenduaren 31) 1.742 (2021) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 796,45 bizt/km² | ||||||||||
Informazio gehigarria | |||||||||||
Sorrera | 742 | ||||||||||
Telefono aurrizkia | 361, 36208, 36202, 36203, 36204 | ||||||||||
Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||||
Hiri senidetuak | Vilnius, Győr, Kalisz, Mainz, Lille, Shawnee, San Miguel de Tucumán, Lovetx, Haifa, Xuzhou, Kati, Piacenza eta Lovech Municipality (en) | ||||||||||
Matrikula | EF , L eta LF | ||||||||||
erfurt.de |
Erfurt antzinatik populatua izan da. Paleolito eta Neolito garaiko aztarnak aurkitu izan dira. 480 urtearen inguruan Turingiarrak (antzinako germaniar leinua) bizi ziren bertan. hauek eman zioten izena ingurune guztiari, gerora Turingiako estatua izango zenari.
742. urtean San Bonifaziok Zakarias aita santuari Erphesfurt-en apezpikutegi bat sortzeko eskatu zion. Hau da hiriaren lehenengo aipamena. Gera ibaiaren bihurgune batean kokaturik egotean berehala merkatal herri garrantzitsua bihurtu zen eta Hansa Ligan sartu zen XV. mendean. Unibertsitatea ere sortu zen 1392an. Unibertsitateko ikasle famatuena Martin Luther izan zen.
1802an Prusiaren esku gelditu zen baina Napoleondar Gerretan frantziarrek hiria hartu zuten. 1808ko urrian Erfurten lorturiko akordioaren arabera, Errusiako tsarrak lagunduko zion Napoleon Bonaparteri Austria gerran hasten bazen eta, ordainez, Errusiako inperioak Finlandia, Moldavia eta Valakia eskuratuko zituen.
Bigarren Mundu Gerran bonbakatua izan zen baina kalte handirik ez zeukan 1945ean estatubatuarrek hiria berenganatu zutenean. Sobietar Batasunak kontrolaturiko Ekialdeko Alemanian sartuta gelditu zen, Turingia estatu osoarekin batera. 1970an Ekialdeko eta Mendebaldeko Alemaniako kantzilerrak ziren Willi Stoph eta Willy Brandt bertan elkartu ziren banaketaren ondoren lehenengo aldiz. 1990an Alemania bateratzean Turingiako hiriburu bihurtu zen.
2002an Erfurteko sarraskia gertatu zen. Ikasle ohi batek tiroz 17 pertsona hil zituen, 13 irakasle tartean.
Datu klimatikoak (Erfurt (1981–2010)) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 2.3 | 3.3 | 8.0 | 13.1 | 17.7 | 20.4 | 23.2 | 23.1 | 18.4 | 13.1 | 6.9 | 2.9 | 12.7 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | -3.1 | -2.9 | 0.3 | 3.3 | 7.5 | 10.4 | 12.5 | 12.3 | 9.1 | 5.4 | 1.4 | -2.0 | 4.5 |
Euria (mm) | 24.1 | 25.5 | 39.1 | 42.1 | 63.9 | 57.1 | 72.8 | 54.4 | 46.8 | 34.7 | 43.4 | 35.1 | 539 |
Eguzki orduak | 60.9 | 79.2 | 118.3 | 173.0 | 211.0 | 209.2 | 223.4 | 208.6 | 153.4 | 117.2 | 60.5 | 44.6 | 1659.3 |
Iturria: Météoclimat |
|
|
|
Erfurt ondorengo hiriekin senidetuta dago:
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Erfurt, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.