Elgorriaga: Nafarroa Garaiko udalerria

226 biztanle zituen 2014. urteko erroldaren arabera, eta Nafarroako hiriburutik 54,3 kilometrora kokatzen da. Ezkurra ibaiak zeharkatzen du.

Elgorriaga
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Elgorriaga udalerriaren ikuspegi orokorra.
Bandera Armarria
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Nafarroa Garaia
Merindadea	Iruñea
Eskualdea	Malerreka
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Nafarroa
Izen ofiziala	Elgorriaga
Alkatea	Jose Ignacio Olazar Apeztegia
Posta kodea	31744
INE kodea	31087
Herritarra	elgorriagar
Geografia
Koordenatuak	43°08′20″N 1°41′13″W / 43.138888888889°N 1.6869444444444°W / 43.138888888889; -1.6869444444444
Azalera	4 km²
Garaiera	136 metro
Distantzia	54 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria	205 (2023:  −10)
109 (%53,2) (2019)  (%54,1) 111
Dentsitatea	53,39 biztanle/km²
Zahartzea	% 29,29
Ugalkortasuna	‰ 0
Ekonomia
Jarduera	% 85,19 (2011)
Desberdintasuna	% 0 (2011)
Langabezia	% 11,66 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 81,90 (2018: %1,18)
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.elgorriaga.biaizpe.net/

Inguru naturala eta kokapena

 

 

 

Elgorriaga Iruñeko merindadearen iparraldean kokatzen da, Askin mendiaren oinetan eta Ezkurra ibaitik gertu. Herrira heltzeko N-121A errepidea hartu behar da eta ondoren, NA-170 errepidea Leitza-Doneztebeko norabidean.

Herriak Donezteberekin egiten du muga ekialdean, Iturenekin mendebaldean, eta Oitzekin hegoaldean. Herriko punturik altuena Mendaur mendia da, 1136 metrokoa.

Klima eta natura

Elgorriagako klima, atlantiko hezea da, neguak heze eta epelak dira, eta udak leunak eta ez oso beroak. Urteroko prezipitazioak 1800-2000mm ingurukoak izaten dira. Landarediari dagokionez, herriko basoetan haritzak eta pagoak ugari dira, eta horrez gain, gaztainondoak, lizarrak, akaziak eta landaturiko pinuak.

Herriaren sortze data zehatzik ezagutzen ez den arren, erreferentzia arkitektoniko ugari dago, Erdi Aroko zubia esaterako. Historialarien arabera, herria XV. mendean sortu zen. 1610. urtean Logroñon egindako sorginen aurkako epaiketek herritar askori eragin zieten.

• San Pedro Apostoluaren eliza: Nabe bakarreko harlanduzko parrokia da. Elizaren barruan XII. mendearen hasierako erretaula gordetzen da eta XII. mendearen bigarren erdialdeko San Ferminen eta San Frantziskoren irudiak dituzten bi koadro.

• Elgorriagako zubia: Erdi Aroko zubia, arku peraltatu bakarrekoa, Ezkurra ibaiaren gainean dago.

• Elgorriagako bainuetxea: Elgorriagako herrigunetik 500 metrora, Iturenera doan errepidearen eta Ezkurra ibaiaren alboan dago. Bertako urek Europako gazitasun indizerik handiena dute. Litroko 333 gramo gatzakin, Itsaso hilekoak baino gatz gehiago dute.
• Euskal Artzainak Ameriketan museoa. Elgorriagako errotan.

Nekazaritza Elgorriagako jarduera ekonomiko nagusia izan da betidanik, baina, azken urteetan, aldaketa sakona bizi izan da, eta horrela, nekazaritza ustiapen txikiak bertan behera utziz joan dira. Zurgindegiak, artisautzako galda eta azken urteetako landa-turismoa zabaldu dira herrian. Orain dela gutxi ireki duten bainuetxeak ere bultzada eman dio bertako ekonomiari.

Elgorriagako biztanleria

2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko hamabi etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %5,48a (Nafarroako batez-bestekoaren azpitik). 2019an 219.

Udal hauteskundeak

Elgorriagako alkatea B talde independienteko Santos Irurueta da 2007ko udal hauteskundeez geroztik. Taldeak herriko bost zinegotzietatik hiru lortu zituen eta hortaz, gehiengo osoa. Boto zuri bakarra izan zen (botoen %0,64), eta baliogabekoak 3 (botoen %1,89).

2011n ez zen zerrendarik aurkeztu eta, beraz, Iruruetak jarduneko alkate segitzen du.

Udaletxea

• HELBIDEA: San Pedro kalea, 1

Alkateak

Leizaran Mariezcurrena autobus konpainiaren Doneztebe eta Iruñea bitarteko lineak geltokia dauka herrian. Autobus lineak honako ibilbidea egiten du:

• Doneztebe - Elgorriaga - Ituren - Saldias - Eratsun - Ezkurra - Areso - Leitza - Lekunberri - Larraun - Irurtzun - Berriobeiti eta Iruñea

Elgorriagako jaiak uztailaren 25ean ospatzen dira, Santioetan.

• Pedro Manuel Grazenea, "Elgorriaga" (1929-2017), erremontelaria.

• Nafarroako udalerrien zerrenda

• Bidasoan gora liburua

• Elgorriagako udalaren webgunea.^{[Betiko hautsitako esteka]}
• "Ttipi-ttapa" eskualdeko hedabide euskarazkoa
• (Gaztelaniaz) Elgorriagari buruzko informazioa Nafarroako gobernuaren webgunean.
• Donezteberako errepidearen ikuspegia Google Street View-n.