Agorregiko Burdinola: Aiako burdinola
Agorregiko burdinola instalazio hidrauliko historikoa da, Pagoetako natura parkean dagoena, Aian.
Konplexu berean atxikia du errota bat, nahiz eta egun batek ere ez duen funtzionamendurik, burdinola XIX. mende arte egon baitzen indarrean. Egun irauten duen eraikina 1754koa da, burdinola hiru mende lehenago sortua zen arren. Egun, zaharberrituta dago eta turista, ibiltari eta ikasleei harrera egiten die.
| Agorregiko burdinola | |
|---|---|
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea |  Euskal Herria |
| Probintzia |  Gipuzkoa |
| Udalerria | Aia |
| Koordenatuak | 43°14′49″N 2°09′12″W / 43.24697772°N 2.15341017°W |
Historia
Erdi Aroaz geroztik erabili izan da ura energia sortzeko eta, agirietan jasota dagoenez, XV. mendekoa da Agorregi burdinola ere, Laurgaingo jaurerrian kokatuta. XVI. mendean, burdinolak funtzionamendu betean ziren euskal kostaldeko arrantza eta itsas merkataritza jarduerei lotuta.
1754an, Joakin Lardizabal burdinolaren jabeak plano berriak egiteko agindu zion Frantzisko Iberori. Azken honek urari albait probetxu handiena ateratzeko, sistema burutsu bat diseinatu zuen, inguruko erreketatik bost ur-hartune jarriz. Mailakatze sistema baten bitartez, uraren indarra behin eta berriz baliatzen zen, gabia mugiarazteko, gero errota, etab. Ia bi kilometroko ubide sarea eratu zuten, eta bi antapara (ur biltegi) eraiki, ura bideratzeko. Hau burdinola nagusia zen, beste txikiago batzuk baitzeuden; hemen, burdina ateratzen zuten, eta gero beste burdinola txikiagoetara bidaltzen, hor burdina lantzeko.
Iruditegia
-
Antapara edo andel bat -
-
Erreferentziak
Ikus, gainera
Datuak: Q41985481
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Agorregiko burdinola, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.