Akabo
Akabo (arabe العقبة, al-cAqaba, loka prononco el-cAgabe, por kruta deklivo) estas urbo en Jordanio, kiu dum 2004 havis 80.059 enloĝantojn.
La urbo situas ĉe la samnoma Golfo de Akabo, flanka branĉo de la Ruĝa Maro, kaj estas la sola marhaveno de Jordanio. La geografiaj koordinatoj de la urbo estas 29° 31' norde kaj 35° 00' oriente.
| Akabo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
  Fotomontaĵo | |||||
| urbo • limurbo • urbego • havenurbo | |||||
| Administrado | |||||
| |||||
| Poŝtkodo | 77110 | ||||
| En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
| Demografio | |||||
| Loĝantaro | 140 000 (2014) [+] | ||||
| Loĝdenso | 373 loĝ./km² | ||||
| Geografio | |||||
| Geografia situo | , 35° 0′ O 29.5166666666673529° 31′ N, 35° 0′ O [+] | ||||
| Alto | 6 m [+] | ||||
| Areo | 375 km² (37 500 ha) [+] | ||||
 | |||||
| |||||
| Alia projekto | |||||
 Vikimedia Komunejo Aqaba [+] | |||||
Ĉefaj enspezoj estas la eksporto de fosfata fekundigilo pere de la haveno kaj la turismo: Akabo estas la sola jordania loko por plonĝa esplorado de la Ruĝa Maro. Jam dum la rego de reĝo Huseino la 1-a de Jordanio dum la 90-aj jaroj de la 20-a jarcento parto de la koralaj rifoj iĝis medioprotektataj, kaj pliaj artefaritaj rifoj kreiĝis.
Akabo estas libera komerca zono.
Historio
Jam dum la antikva epoko la urbo estis grava komerca centro. En la loko de la hodiaŭa urbo estis du loĝlokoj, kiuj ankaŭ menciiĝis en la biblio.
Ĝis la jaro 106 post Kristo la urbo apartenis al la imperio de la Nabateanoj. Post la konkero de la imperio fare de la romia armeo ĝi iĝis parto de la romia provinco Arabia Petraea.
Kiam la Romia Imperio dividiĝis dum la jaro 395, Akabo iĝis parto de la Bizanca Imperio.
Post la disvastiĝo de la islamo la urbo jam dum la unua granda ekspansio de Mohamedo inter la jaroj 622 kaj 632 iĝis parto de la Kaliflando. Dum la 12-a jarcento ĝi konkeriĝis fare de krucmilistoj, kaj sur la apuda faraona insulo konstruiĝis la fortikaĵo Helim.
La armeo de Saladino dum la jaro 1170 konkeris la urbon, dum 1250 ĝi iĝis parto de la Mameluka Imperio. Ekde la komenco de la 16-a jarcento ĝis la jaro 1917 Akabo estis parto de la Otomana Imperio.
Dum julio 1917 arabaj triboj de Fajsalo la 1-a de Irako, komanditaj de Thomas Edward Lawrence, post marŝego tra la dezerto Nefud konkeris la urbon. Ĝis 1946 la urbo kiel parto de Transjordanio restis sub brita kontrolo, kaj sekve iĝis la plej granda havenurbo de la ŝtato Jordanio.
Inter novembro 1956 ĝis januaro 1957 la urbo estis okupita fare de la armeo de Israelo (Sueza krizo) kaj en 1967 en la areo okazis la Sestaga milito.
This article uses material from the Wikipedia Esperanto article Akabo, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). La enhavo estas disponebla laŭ CC BY-SA 4.0, se ne estas alia indiko. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Esperanto (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.