Tîm Rygbi'r Undeb Cenedlaethol Canada: Tîm rygbi'r undeb dynion

Fe'i dosbarthir gan World Rugby (y corff a adnebir fel Fwrdd Rygbi Rhyngwladol y Byd, yr IRB) yn yr ail ddosbarth cryfder (ail lefel). Chwaraewyd y gêm ryngwladol gyntaf ym 1932 yn erbyn Siapan. Mae'r tîm cymwyso ar gyfer pob Cwpan Rygbi'r Byd a chyrraedd ym 1991 gyda'r mynediad i'r rowndiau terfynol yn ganlyniad gorau. Bu'r tîm hefyd yn cymryd rhan yn y "Churchill Cup" a chwaraewyr, gan mwyaf gan timau Canada, UDA a Lloegr a thimau gwahodd eraill rhwng 2003 - 2011. Enw swyddogol undeb rygbi Canada yw "Rugby Canada" (gan osgoi yr angen am enw dwyieithog).

Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Canada

Lliwiau cartref Lliwiau oddi cartref
Cwpan y Byd
Ymddangosiadau	8

Mae'r tîm hefyd yn cymryd rhan yng nghystdleuaeth flynyddol Pencampwriaeth Rygbi yr Americas ("Americas Rugby Championship") sy'n cynnwys timau'r UDA, Wrwgwái, Brasil, Yr Ariannin a Tsile. Sefydlwyd y gystadleuaeth yn 2009 ac fe'i cymherir i Pencampwriaeth y Chwe Gwlad ar gyfer gyfandiroedd America.

 

Llysenwau'r tîm cenedlaethol yw Canucks (llysenw boblogaidd ar bobl o Ganada), a Les Rouges, sef "y cochion" yn Ffrangeg. Symbol y tîm yw'r ddeilen Masaren sy'n nodweddiadol fel symbol genedlaethol y wlad. Mae'r tîm yn chwarae mewn crysau coch, siorts gwyn a sannau coch. Ond ceir hefyd cit sy'n cynnwys crys du a choch.

 

 

Cyflwynwyd i gêm, neu ffurfiau cynnar o'r gêm i'r wlad drwy wladychwyr, miliwyr garison ac aelodau o'r Llynges Frenhinol Brydeinig o ganol 19g ymlaen yn enwedig yn nhrefi Halifax, Nova Scotia, Toronto, a Montréal. Yna wrth cyrheaddodd Vancouver, Columbia Brydeinig a oedd, oherwydd ei hinsawdd mwynach a mwy ffafrio a thraddodid Brydeinig gref, ddatblygodd yn gadarnle i'r gêm yng Nghanda.

Nodir y ceir y cyfeiriad achredig gynharaf i'r gêm o rygbi a hynny yn 1864 mewn gêm rhwng dynion magnelwyr milwrol ("artillery men") ym Montreal.

Ym 1874 cynhaliwyd y gêm rygbi ryngwladol gyntaf yng Ngogledd America yng Cambridge, Massachusetts yn yr UDA rhwng prifysgolion Prifysgol McGill o Ganada a Havard o'r UDA. Hyd yn oed heddiw, mae'r ddwy brifysgol yn cystadlu bob mis Tachwedd ac yn chwarae am "Gwpan Covo" ar ôl y rheolau rygbi gwreiddiol. Clwb rygbi hynoaf Canada nad yw'n brifysgol yw'r Westmount RFC a sefydlwyd yn 1876 ym Montreal.

Sefydlwyd y Canadian Rugby Football Union ("Rugby Canada", bellach) yn 1884.

Yr 20g

Yn 1909 cyflwynodd y Pedwerydd Iarll Grey y "Cwpan Grey" i'r tîm rygbi gorau yng Nghanada. Yn ystod yr amser hwn, fodd bynnag, dechreuodd rygbi Canada ystumio a datblygu ar drywydd wahanol iawn i rygbi traddodiadol Prydain. Gydag amser, esblygodd yn raddol i Bêl-droed Canadaidd (Canadian Football) yn dilyn amryw o newidiadau i'r rheol - gan ymdebygu i Bêl-droed Americanaidd (American Football). Bellach, cyflwynir y Grey Cup fel tlws i bencampwr Cynghrair Pêl-droed Canadaidd.

Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf a'r Ail Ryfel Byd, daeth y gêm rygbi i ben, ond yn y cyfnod rhwng y ddau ryfel, profodd y gamp hon fath o ddadeni. Chwaraeodd 1919 ddetholiad o fyddin Canada ar gyfer Cwpan y Brenin yn erbyn detholiadau o luoedd amrywiol Prydain, yn ogystal â grym alldeithiol Dominons Seland Newydd, Undeb De Affrica ac Awstralia. Ym 1929, ailsefydlwyd y gymdeithas o dan yr enw "Rugby Union of Canada" a 1932 oedd y gêm ryngwladol gyntaf, lle collodd y Canadiaid ychydig yn erbyn Japan.

 

Mae safon canlynidau Canada yng Nghwpan y Byd wedi bod yn anwastad gan ennill peth llwyddiant mewn rhai twrnameintiau a pheidio cymwyso ar gyfer un arall.

• 1987 - Roedd Canada yn un o'r 16 gwlad a wahoddwyd gan yr hen IRB (World Rugby, bellach) i Gwpan Rygbi'r Byd gyntaf a chwaraewyd yn 1987. Yn eu gêm gyntaf yng Nghwpan y Byd, curodd y Canadiaid Tonga 37: 4, ond collon nhw'r gemau grŵp eraill yn erbyn Iwerddon a Chymru.
• 1991 - Yng Nghwpan y Byd 1991, fe gyrhaeddon nhw rownd yr wyth olaf gyda buddugoliaethau yn erbyn Ffiji a Rwmania yn ogystal â threchu yn erbyn Ffrainc. Yno, fodd bynnag, cawsant eu curo gan y Seland Newydd.

Ym mis Tachwedd 1993, enillodd y Canadiaid yn emosiynol yn erbyn Cymru ac ym mis Mehefin 1994 yn erbyn Ffrainc.

• 1995 - Yng Nghwpan y Byd 1995, fodd bynnag, dim ond Rwmania y gellid ei drechu, bedair blynedd yn ddiweddarach dim ond Namibia y lwyddodd Canada i drechu.
• 2003 - Yng Nghwpan y Byd 2003, dim ond unwaith y gallent ennill, yn erbyn Tonga.
• 2007 - Yng Nghwpan y Byd 2007, gêm gyfartal gyda Siapan oedd yr unig bwynt a enillwyd.
• '2011 - Canada oedd y tîm cenedlaethol cyntaf i gymhwyso ochr yn ochr â'r timau cyn-gymhwyso ar gyfer Cwpan Rygbi'r Byd 2011. Cyflawnwyd hyn trwy fuddugoliaeth dros yr UDA ddwy flynedd cyn dechrau'r twrnamaint. Yng Nghwpan y Byd yn Seland Newydd, er gwaethaf buddugoliaeth o 25:20 dros Tonga a gêm gyfartal gyda Japan dim ond y pedwerydd safle yng Ngrŵp A y gellid ei gyflawni.
• 2015 - Bu'n rhaid i Ganada chwarae gemau rhag-brofol er mwyn cymhwyso ar gyfer Cwpan Rygbi'r Byd 2015 a gynhaliwyd yn Lloegr. Collodd Canada bob yn gêm ac ennill dim un pwynt.

Curodd Canada dîm Cymru, 26–24 yn Stadiwm y Mileniwm, Caerdydd ar 10 Tachwedd 1993 - canlyniad a achosodd peth sioc a newyddion yn y byd rygbi. Fel arall, mae Canada wedi chwarae yn erbyn Cymru 12 gwaith a dim ond ennill unwaith.

Safleoedd Rygbi'r Byd (Dynion) gw • sg • go
30 safle uchaf ar 10 Chwefror 2020
Safle	Newid*	Tîm	Pwyntiau
1		De Affrica	094.19
2		Seland Newydd	092.11
3		Lloegr	087.80
4		Iwerddon	085.36
5		Cymru	084.28
6		Ffrainc	082.37
7		Awstralia	081.90
8		Japan	079.28
9		Yr Alban	078.58
10		Yr Ariannin	078.31
11		Ffiji	076.21
12		Georgia	072.70
13		Yr Eidal	072.04
14		Tonga	071.44
15		Samoa	070.72
16		Sbaen	068.28
17		Unol Daleithiau America	068.10
18		Wrwgwái	067.41
19		Rwmania	065.11
20		Portiwgal	062.40
21		Hong Cong	061.23
22		Canada	061.12
23		Namibia	061.01
24		Yr Iseldiroedd	060.08
25		Rwsia	059.90
26		Brasil	058.89
27		Gwlad Belg	057.57
28		Yr Almaen	054.64
29		Chile	053.83
30		De Corea	053.11
*Newid o'r wythnos flaenorol
Safleoedd blaenorol Canada
Ffynhonnell: World Rugby - Diweddarwyd y graff i 7 Ionawr 2019

Mae'r tabl isod yn cynrychioli gemau prawf a chwaraewyr gan Ganada hyd at 20 Awst 2019.

Gwrthwynebwr	Chware	Ennill	Colli	Cyfartal	% Ennill	Pwyntiau o blaid	Pwyntiau yn erbyn	Gwahaniaeth
Yr Ariannin	9	3	6	0	33.3%	159	277	–118
Awstralia	6	0	6	0	0.0%	60	283	–223
Nodyn:Country data BAR	1	1	0	0	100.0%	69	3	+66
Y Barbariaid	2	0	1	1	0.00%	7	32	–25
Gwlad Belg	1	1	0	0	100.0%	43	12	+31
Brasil	4	2	2	0	50.0%	130	72	+58
British and Irish Lions	1	0	1	0	0.00%	8	19	–11
Chile	6	6	0	0	100.0%	245	62	+183
Lloegr	6	0	6	0	0.0%	73	273	–200
England XV	6	1	5	0	16.7%	40	159	–119
Lloegr U23	2	0	2	0	0.0%	22	55	–33
Nodyn:RuA	3	0	3	0	0.0%	41	132	–91
Ffiji	12	3	9	0	25.0%	221	409	–188
Ffrainc	9	1	8	0	11.1%	119	315	–196
France XV	1	0	1	0	0.0%	9	24	–15
Nodyn:RuA	1	0	1	0	0.0%	15	34	–19
Georgia	7	3	4	0	42.9%	141	145	–4
Yr Almaen	1	1	0	0	100.0%	29	10	+19
Hong Cong	7	6	1	0	85.7%	209	109	+100
Iwerddon	8	0	7	1	0.0%	105	328	–223
Ireland XV	1	0	1	0	0.0%	21	24	–3
yr Eidal	9	2	7	0	22.2%	128	246	–118
Japan	25	8	15	2	32.0%	581	612	–31
Cenia	1	1	0	0	100.0%	65	19	+46
Namibia	2	2	0	0	100.0%	89	24	+65
Seland Newydd	5	0	5	0	0.0%	54	313	–259
New Zealand XV	1	0	1	0	0.0%	10	43	–33
Māori All Blacks	2	0	2	0	0.0%	36	95	–59
Portiwgal	4	4	0	0	100.0%	138	53	+85
Rwmania	8	2	6	0	25.0%	142	138	+4
Rwsia	5	4	1	0	80.0%	157	91	+66
Samoa	6	0	6	0	0.0%	103	169	–66
yr Alban	5	1	4	0	20.0%	59	153	–94
Scotland XV	1	1	0	0	100.0%	24	19	+5
Nodyn:RuA	1	0	1	0	0.0%	10	15	–5
De Affrica	2	0	2	0	0.0%	18	71	–53
Sbaen	2	2	0	0	100.00%	97	49	+48
Tonga	8	5	4	0	55.55%	216	188	+28
Unol Daleithiau America	62	38	22	2	62.9%	1433	1119	+314
Wrwgwái	13	8	5	0	61.5%	370	232	+138
Cymru	12	1	11	0	8.3%	207	460	–253
Wales XV	3	0	3	0	0.0%	37	138	–101
Cymru U23	1	0	1	0	0.0%	0	8	–8
Total	173	107	160	6	40.29%	5740	7032	–1292

• Gwefan Swyddogol
• Twitter @RugbyCanada
• "Rugby" yn y "Canadian Encyclopedia
• Rugby History - gwefan