Glynebwy: Tref ym Mlaenau Gwent

Glynebwy

Math	tref
Poblogaeth	18,558
Daearyddiaeth
Sir	Blaenau Gwent
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	51.7779°N 3.2117°W
Cod OS	SO165095
Cod post	NP23
Gwleidyddiaeth
AC/au	Alun Davies (Llafur Cymru)
AS/au	Nick Smith (Llafur)
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Roedd gan ardal drefol Glynebwy boblogaeth o 33,343 yn ôl amcangyfrif swyddogol cyfrifiad 2020.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Alun Davies (Llafur Cymru) a'r Aelod Seneddol yw Nick Smith (Llafur).

Yn y 2010au datblygwyd safle'r hen waith dur, ac yn 2010, cynhaliwyd Eisteddfod Genedlaethol Cymru yno. Mae'r datblygiad yn cynnwys cartrefi, safle manwerthu, swyddfeydd, gwlypdir, ysbyty newydd (Ysbyty Aneurin Bevan) a mwy yn cael eu lleoli ar y safle.

Fe wnaeth yr Ŵyl Garddio Genedlaethol Cymru denu dros ddwy filiwn o bobl i Lynebwy ym 1992.

Cynhaliwyd Eisteddfod Genedlaethol yng Nglynebwy ym 1958. Fe'i chynhaliwyd yn y dref yn 2010 hefyd (gweler Eisteddfod Genedlaethol Cymru Blaenau Gwent a Blaenau'r Cymoedd 2010).

• Crëwyd Pont Porthladd Sydney gyda dur a haearn o weithfeydd dur Glynebwy.
• Crëwyd cledrau sydd ar Reilffordd Stockton and Darlington yng Nglynebwy.

• Aneurin Bevan
• Brian Hibbard, actor
• Jeff Banks, dylunydd dillad
• Mark Williams, chwaraewr snwcer
• Victor Spinetti, actor

Yn ôl Cyfrifiad y Deyrnas Unedig 2011, mae 8.4% o'r boblogaeth yn medru'r Gymraeg. Mae 347 o bobl yn gallu siarad Cymraeg, mae 309 yn gallu darllen Cymraeg, ac mae 262 yn gallu ysgrifennu Cymraeg. Yn 2001, roedd 8.6% o'r boblogaeth yn medru'r Gymraeg.

Arferai bod clwb pêl-droed safon uwch Cymru yn y dref. Roedd C.P.D. Glyn Ebwy yn gymharol llwyddiannus yn Uwch Gynghrair Cymru yn yr 1990au, ond daeth y clwb i ben yn 1998.