Скандий
Сканди (Sc), — хими таблицин 21-мĕш хими элеменчĕ, атом йывăрăшĕ 44,95.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сĕлтĕлле металсем | Сĕлтĕлле-çĕрле металсем | Куçăмлă металсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Çăмăл металсем | Металлоидсем | Инертлă газсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сканди (Sc) | |
|---|---|
| Атом номерĕ | 21 |
| Ансат япалалăхăн курăмĕ | вăтам çемçе кĕмĕл тĕслĕ сарăрах сайра çĕр металĕ  <> |
| Атом палăрăмĕсем | |
| Атом масси (моль масси) | 44.95591 а. е. м. (г/моль) |
| Атом радиусĕ | 162 пм |
| Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон) | 630.8(6.54) кДж/моль (эВ) |
| Электронсен конфигурацийĕ | [Ar] 3d1 4s2 |
| Химилле палăрăмсем | |
| Ковалентла радиус | 144 пм |
| Ион радиусĕ | (+3e)72.3 пм |
| Электронегативлăх (Полинг шучĕпе) | 1.36 |
| Электрод потенциалĕ | 0 |
| Оксидлав капашĕсем | 3 |
| Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем | |
| Тачăлăх | 2.99 г/см³ |
| Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | 0.556 Дж/(K·моль) |
| Ăшăяраслăх | 15.8 Вт/(м·K) |
| Шăрану температури | 1814 K |
| Шăраннин пайлавла ăшши | 15.8 кДж/моль |
| Вĕрев температури | 3104 K |
| Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | 332.7 кДж/моль |
| Моль калăпăшĕ | 15.0 см³/моль |
| Ансат япалалăхăн кристалл решетки | |
| Решетке тытăмĕ | гексагоналлă |
| Решетке периочĕ | 3.310 Å |
| c/a танлашăнни | 1.594 |
| Дебай температури | n/a K |
| Sc | 21 |
| 44,95 | |
| [Ar]3d14s2 | |
| Сканди | |
Истори
Менделеев Д.И. çак элемент (эка-бор) пулассине палăртнă. 1879-мĕш çулта Швеци химикĕ Ларс Нильсон тупса Скандинавине асăнса ятне панă.
Геохими тата минералоги
Çĕр хуппинче сканди вăтамран г/т. Химипе физика пахалăхĕçемпе сканди иттри, лантан тата лантаноидсене çывăх. Валентноçĕ яланах +3. Сапаланнă элемент пулнă май нумай минералсенче тупма пулать. Скандин икĕ мнералĕ паллă: тортвейтит (Sc, Y)2 Si2O7 (Sc2O3 53,5 % таран) тата стерреттит Sc[PO4] • 2H2O (Sc2O3 39,2 % таран). Сканди тĕл пулакан тĕп минералсем: флюорит ( 1 % таран Sc2O3), касситерит (0,005-0,2 %), вольфрамит (0-0,4 %), ильменорутил (0,0015-0,3 %), торианит (0,46 % Sc2O3), самарскит (0,45 %), виикит (1,17 %), ксенотим (0,0015-1,5 %), берилл (0,2 %), баццит (сканди бериллĕ, 3-14,44 %). Тин7с шывĕнче сканди 0,00004 мг/л.
Туса кăларни
1988-мĕш çулта сканди оксичне тунă:
Çĕршыв||Кăларнин калăпăшĕ,сахалрах мар,кг/çул
| Китай | 50 |
| Франци | 100 |
| Норвеги | 120 |
| США | 500 |
| Япони | 30 |
| Казахстан | 700 |
| Украина | 610 |
| Раççей | 958 |
Изотопĕсем
Люминофорсем
Сканди борачĕ, иттри борачĕ пекех люминофорсем валли матирца тума кирлĕ.
Биологи ролĕ
Скандин нимĕнле биологи ролĕ те çук.
Асăрхавсем
Каçăсем
 | Скандий Викиампарта? |
|---|
- Сканди Webelements сайтра
- Сканди хими элеменчĕсен вулавăшĕнче(ĕçлемен каçă)
Вуламалли
- Коган. Б. И., Названова. В. А. Скандий. М.,Изд-во АН УССР, 1963. 304 с с илл.
This article uses material from the Wikipedia Чăваш article Скандий, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Урăххине кăтартман пулсан ку материал CC BY-SA 4.0 лицензипе килĕшӳллĕн сарăлать. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Чăваш (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.