Skandiom

Y furvell yw Sc. An hanow a dheu dhyworth an ger Latin rag Loghlyn Scandia. Nyns eus rann dhe skandiom y'n korf denel. Nyns yw gwenonek.

Ensampel a	Elven gymyk
Klass	alkan tremenyans, elven dhor tanow
Furvell gymyk	Sc
Dydhyas diskudhans	1879
Niver atomek	21
Aray an elektrons	[Ar] 3d¹ 4s², 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d¹ 4s²
Elektronegedhegedh	1.36
Studh oksidyans	1, 2, 3
Rann a	period 4, elven bagas 3
Restrennow kelmys war Gemmyn Wiki

Diskudhys veu skandiom yn 1879 gans Lars Fredrik Nilson (1840-1899), Professor Kymygieth yn Pennskol Uppsala, dhyworth euksenit, moon kompleth a nebes alkenyow. Yma moon skandiom (henwys thortveytit - Sc₂Si₂O₇) mes pur danow yw. Askorrys yw an brassa rann avel isaskorr balyow uraniom, a-dro dhe 20 tonnas an vledhen. Arbennegys yw devnydhyow skandiom. Keworrys yw dhe aluminiom dh'y wul kalessa ha skaffa rag kesrannow jynnow ebron. Usys yw lugern skandiom gans an diwysyans pellwolok. Purvaow oyl a wra devnydh a'n isotop skandiom-46 avel maynor tresya.

Poos atomek skandiom yw 44.96, y boynt teudhi yw 1541°C ha'y boynt bryjyon yw 2831°C. Y dhosedh yw 3.0kg an liter. Alkan medhel gwynn-arghansek yw.

•  
  Lars Fredrik Nilson
•  
  Thortvenit
•  
  Usys yw skandiom y'n Mig-29
•  
  Bal uraniom ha horn Zhovti Vody yn Ukrayn a askorr skandiom ynwedh