سکېنډيوم

سکېنډيوم (په انگرېزي: Scandium) له کیمیاوي عناصرو څخه یو دی چې په تناوبي جدول کې د Sc سمبول او ۲۱ اتمي شمېرې په وسیله ښودل شوی دی.

Scandium,  21Sc
سکېنډيوم
عمومي خواص
Pronunciation /ˈskændiəm/
SKAN-dee-əm
Appearancesilvery white
Scandium په دوراني جدول کې
Hydrogen (diatomic nonmetal)
Helium (noble gas)
Lithium (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Carbon (polyatomic nonmetal)
Nitrogen (diatomic nonmetal)
Oxygen (diatomic nonmetal)
Fluorine (diatomic nonmetal)
Neon (noble gas)
Sodium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silicon (metalloid)
Phosphorus (polyatomic nonmetal)
Sulfur (polyatomic nonmetal)
Chlorine (diatomic nonmetal)
Argon (noble gas)
Potassium (alkali metal)
Calcium (alkaline earth metal)
Scandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Chromium (transition metal)
Manganese (transition metal)
Iron (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nickel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (polyatomic nonmetal)
Bromine (diatomic nonmetal)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (diatomic nonmetal)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanide)
Cerium (lanthanide)
Praseodymium (lanthanide)
Neodymium (lanthanide)
Promethium (lanthanide)
Samarium (lanthanide)
Europium (lanthanide)
Gadolinium (lanthanide)
Terbium (lanthanide)
Dysprosium (lanthanide)
Holmium (lanthanide)
Erbium (lanthanide)
Thulium (lanthanide)
Ytterbium (lanthanide)
Lutetium (lanthanide)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (metalloid)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinide)
Thorium (actinide)
Protactinium (actinide)
Uranium (actinide)
Neptunium (actinide)
Plutonium (actinide)
Americium (actinide)
Curium (actinide)
Berkelium (actinide)
Californium (actinide)
Einsteinium (actinide)
Fermium (actinide)
Mendelevium (actinide)
Nobelium (actinide)
Lawrencium (actinide)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Nihonium (unknown chemical properties)
Flerovium (unknown chemical properties)
Moscovium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Tennessine (unknown chemical properties)
Oganesson (unknown chemical properties)


Sc

Y
calciumscandiumtitanium
اټومي شمیره (Z)21
گروپ, پیریودgroup 3, period 4
بلاکd-block
Element category  transition metal
معياري اټومي وزن (Ar)کينډۍ:Val
Electron configuration[Ar] 3d1 4s2
Electrons per shell
2, 8, 9, 2
فزیکي خواص
حالت (at STP)جامد
دويلې کيدو ټکى1814 K ​(1541 °C, ​2806 °F)
يشنا ټکی3109 K ​(2836 °C, ​5136 °F)
Density near r.t.2.985 g/cm3
when liquid, at m.p.2.80 g/cm3
Heat of fusion14.1 kJ/mol
Heat of vaporization332.7 kJ/mol
Molar heat capacity25.52 J/(mol·K)
Vapor pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1645 1804 (2006) (2266) (2613) (3101)
اټومي خواص
Oxidation states3, 2, 1 ​(an amphoteric oxide)
ElectronegativityPauling scale: 1.36
Ionization energies
  • 1st: 633.1 kJ/mol
  • 2nd: 1235.0 kJ/mol
  • 3rd: 2388.6 kJ/mol
  • (more)
Atomic radiusempirical: 162 pm
Covalent radius170±7 pm
Van der Waals radius211 pm
Miscellanea
Crystal structure ​hexagonal close-packed (hcp)
Hexagonal close packed crystal structure for scandium
Hexagonal close packed crystal structure for scandium
Thermal expansionα, poly: 10.2 µm/(m·K) (at r.t.)
د تودوخې تېرېدنه15.8 W/(m·K)
Electrical resistivityα, poly: 562 nΩ·m (at r.t., calculated)
Magnetic orderingparamagnetic
Magnetic susceptibility (χmol)+315.0·10−6 cm3/mol (292 K)
Young's modulus74.4 GPa
Shear modulus29.1 GPa
Bulk modulus56.6 GPa
Poisson ratio0.279
Brinell hardness736–1200 MPa
CAS Number7440-20-2
History
Namingafter Scandinavia
PredictionDmitri Mendeleev (1871)
Discovery and first isolationLars Fredrik Nilson (1879)
Main isotopes of scandium
آيسو­ټوپ Abun­dance نیم ژوند (t1/2) Decay mode Pro­duct

کينډۍ:Infobox element/isotopes decay3

45Sc 100% stable

کينډۍ:Infobox element/isotopes decay2 کينډۍ:Infobox element/isotopes decay2 کينډۍ:Infobox element/isotopes decay2

| references | in Wikidata

مشخصات

سکینډیم یو سپین ، معتدل نرم فلز دی دا په هوا کې کافي مستحکم دی مګر په تدریجي ډول به یې رنګ له سپین څخه ژیړ appearanceته بدل شي ځکه چې په سطحه د Sc2O3 آکسایډ رامینځته کیدو له امله.


تاریخچه

سکینډیم په 1879 کې د لارس ایف نیلسن لخوا د سویډن په اپسالا کې کشف شو.نیلسن د ځمکې نادره عناصرو مطالعه کوله ، هڅه یې کوله د یټربیم د منرالونو اکسینایټ او ګادولینټ څخه جلا کړي.فلزي سکینډیم لومړی په 1937 کې د فشر او د هغه همکارانو لخوا چمتو شوی وه.



مرکبات

سکینډیم په ځمکه کې خورا نادر عنصر دی چې شاوخوا 50 مه خورا عام عنصر دی.دا عموما یوازې په لږ مقدار کې په منرالونو کې موندل کیږي.دلته یوازې یو څو منرالونه شتون لري چې د سکینډیم مناسب غلظت لري پشمول د ګادولینټ ، تورتویتایټ ، او یوکسینایټ.



د استعمال ځایونه

د سکینډیم عمده کارونې د سپورت توکو لپاره او د لوړ شدت فلزي هالیډ لیمپونو کې د المونیم میشته الیاژونو لپاره د الیاژ اضافه کونکي په توګه دي. کله چې د المونیم او المونیم میشته الیاژونو سره الیاژ کیږي ، سکینډیم د لوړ تودوخې غلو وده محدودوي. Boiling point: 2,836 °C (5,137 °F)د جوش نقطه Melting point: 1,541 °C (2,806 °F) ولیکیدو نقطه Atomic weight: 44.95591 اټومي وزن


سرچينې

http://schema.org/SearchResultsPage" lang="en">سکېنډيوم: مشخصات, تاریخچه, مرکبات - Wiki پښتو (Pashto)