Калифорний

Атом масси 251,0796; Cf тесе паллă тăваççĕ(лат. Californium), актиноидсен шутне кĕрет.

1950-мĕш çулта Калифорни университетĕнче Сиборг ушкăнĕ туса илнĕ. Калифорнин пĕрремĕш хытă çыхăнăвĕсене: ²⁴⁹Cf₂O₃ тата ²⁴⁹CfOCl 1958-мĕш çулта уйăрнă.

Калифорни университечĕ яте панă. Авторсем каланă тăрăх вĕсем Америка пионерĕсен ĕмĕр каялла Калифорнине çитме мĕнле йывăр пулнă, çавăн пекех çĕнĕ элемент тупма вăй хумалла пулнă.

Калифорние е CfF₃ литипе хутшăнтарса уйăраççĕ:

CfF₃ + 3Li = Cf + 3LiF,

е калифорни оксидне Cf₂O₃ кальципе:

Cf₂O₃ + 3Са = 2Cf + 3СаО.

Ытти актиноидсенчен калифорние экстракци е хроматографи майĕсемпе уйăраççĕ.

Калифорни питĕ çăмăл вĕçекен металл. Икĕ модификаци пур. 600 °C сахалрах пулсан a-модификаци гексагоналлă решёткăпа (параметрĕсем: а = 0,339 нм, с = 1,101 нм), 600 °C çӳллĕрех пулсан — b-модификаци кубла гранецентрланă решёткăпа. Металл 900 °C ирĕлĕт, 1227 °C вĕрет.

Хими пахалăхĕсемпе лантаноидсем евĕрлĕ. Калифорнин галогенидсемпе (CfHal₃) оксигалогенидĕсене (CfOHal) синтезланă. Калифорнин диоксидне (CfO₂) туса илме калифорни оксидне (Cf₂O₃)10 МПА пусăмра кислородпа хĕртсе çунтараççĕ. Cf³⁺ çыхăнăвĕсене вăйлă окислительсемпе хутшăнтарса Cf⁴⁺ ионĕсене растворсене тăваççĕ. Калифорнин хытă йодидне (CfI₂) ситнезланă. Шыв растворĕсенче Cf³⁺ электрохимикăлла Cf²⁺ туса илеççĕ.

Тĕп статья: Калифорни изотопĕсем

• Калифорни Webelements çинче
• Калифорни хими элеменчĕсен вулавăшĕнче 2011 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.

Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.