Borbeni Avioni
Borbeni avioni su svi vojni avioni čija je namjena napadanje drugih aviona, koje, za razliku od bombardera, čija je namjena napadanje ciljeva na zemlji ili na moru.
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Borbeni avioni su većinom mali i okretni, i prvi put su se pojavili u Prvom svjetskom ratu kao odgovor na cepeline i izviđačke avione koji su se tada počeli koristiti. Kasnije su nastale cijele bitke u kojima su učestvovali borbeni avioni. U vojnoj doktrini borbeni avioni se koriste za dobijanje zračne nadmoćnosti, a ta nadmoćnost je važna za pobjedu kod konvencionalnog ratovanja.
Uvod
Ovaj odlomak potrebno je proširiti. |
Borbeni avioni sa propelerima
Prvi svjetski rat
Važniji avioni:
Ujedinjeno Kraljevstvo - Vickers F.B.5 (1914)
Holandija - Fokker Eindecker (1915)
Francuska - Nieuport 17 (1916)
Njemačka - Albatros D.III (1916)- Holandija - Fokker Dr.I (1917)
- Francuska - SPAD S.XIII (1917)
- Ujedinjeno Kraljevstvo - Sopwith Camel (1917)
- Ujedinjeno Kraljevstvo - Royal Aircraft Factory S.E.5 (1917)
- Holandija - Fokker D.VII (1918)
1919–1938.
Važniji avioni:
- Biavioni
Češka Republika - Avia B-534 (1935)- Ujedinjeno Kraljevstvo - Bristol Bulldog (1929)
Italija - Fiat CR.42 (1939)- Ujedinjeno Kraljevstvo - Gloster Gladiator (1937)
- Ujedinjeno Kraljevstvo - Hawker Fury (1931)
Švedska - Svenska Aero Jaktfalken (1929)
- Monoavioni
SAD - Boeing P-26 Peashooter- SAD - F2A Brewster Buffalo
Sovjetski savez - Polikarpov I-16
Poljska - PZL P.11
Drugi svjetski rat
Važniji avioni:
Australija - CAC Boomerang
- Francuska
- Bloch MB.150
- Dewoitine D.520
- Morane-Saulnier M.S.406
Finska - VL Myrsky
- Njemačka
- Messerschmitt Bf 109
- Messerschmitt Bf 110
- Focke-Wulf Fw 190
- Messerschmitt Me 163
- Messerschmitt Me 262
- Heinkel He 100
- Heinkel He 111
- Heinkel He 112
- Heinkel He 162
- Italija
- Macchi C.200
- Macchi C.202
- Macchi C.205
- Fiat G.55
- Fiat G.50
Japan - Kawanishi N1K-J
- Nakajima Ki-43
- Nakajima Ki-44
- Nakajima Ki-84
- Kawasaki Ki-61
- Kawasaki Ki-100
- Mitsubishi Zero
- Mitsubishi J2M
Rumunija - IAR-80
- Sovjetski savez
- Jakovljev Jak-1
- Jakovljev Jak-3
- Jakovljev Jak-9
- Lavočkin LaGG-3
- Lavočkin La-5
- Lavočkin La-7 "Fin"
- MiG-3
- Ujedinjeno Kraljevstvo
- Supermarine Spitfire
- Hawker Hurricane
- Hawker Typhoon
- Hawker Tempest
- De Havilland Mosquito
- Gloster Meteor
- Boulton Paul Defiant
- SAD
P-51 Mustang - Grumman F4F Wildcat
- Vought F4U Corsair
- Grumman F6F Hellcat
- Curtiss P-36 Hawk
- Lockheed P-38 Lightning
- Bell P-39 Airacobra
- Curtiss P-40 Warhawk
- Republic P-47 Thunderbolt
- North American P-51 Mustang
- Bell P-63 Kingcobra
,_in_October_1942_(fsac.1a35324).jpg)
Mlazni borbeni avioni
Prva generacija (1944–1953)
Važniji avioni:
- Njemačka
- Heinkel He 280
- Messerschmitt Me 262
- Heinkel He 162
- Arado Ar 234
- Horten Ho 229
- Francuska
- Dassault Ouragan
- Dassault Mystère IV
- Švedska
- Saab Tunnan
- Sovjetski savez
- MiG-9 "Fargo"
- MiG-15 "Fagot"
- MiG-17 "Fresco"
- Lavočkin La-15 "Fantail"
- Jakovljev Jak-15/17 "Feather"
- Jak-23 "Flora"
- Jakovljev Jak-25 "Flashlight"
- Ujedinjeno Kraljevstvo
- de Havilland Vampire
- Hawker Hunter
- Gloster Javelin
- Gloster Meteor
- SAD
- Lockheed P-80 Shooting Star
- Republic F-84 Thunderjet
- North American F-86 Sabre
- Northrop F-89J Scorpion
Druga generacija (1953–1960)
Važniji avioni:
Kanada - Avro Arrow
- Francuska
- Dassault Étendard IV
Indija - HAL HF-24 Marut
- Švedska
- Saab Draken
- Sovjetski savez
- MiG-19 "Farmer"
- MiG-21 "Fishbed"
- Suhoj Su-7 "Fitter-A"
- Suhoj Su-9/11 "Fishpot"
- Ujedinjeno Kraljevstvo
- English Electric Lightning
- De Havilland Sea Vixen
- Gloster Javelin
- SAD
- Chance-Vought F-8 Crusader
- Grumman F-11 Tiger
- North American F-100 Super Sabre
- Convair F-102 Delta Dagger
- Lockheed F-104 Starfighter
- Republic F-105 Thunderchief
- Convair F-106 Delta Dart
Treća generacija (1960–1970)
Važniji avioni:
- Francuska
- Dassault Mirage F.1
- Dassault Super Étendard
- Dassault Mirage III
Iran - Azarakhsh
- Saeqeh
Kina - Shenyang J-8
- Sovjetski savez
- MiG-21MF/bis "Fishbed"
- MiG-23 "Flogger"
- MiG-25 "Foxbat"
- Suhoj Su-15 "Flagon"
- Suhoj Su-17 "Fitter"
- Tupoljev Tu-28 "Fiddler"
- Ujedinjeno Kraljevstvo
- Hawker Siddeley Harrier
- SAD
- McDonnell F-4 Phantom II
- Northrop F-5
- General Dynamics F-111
Četvrta generacija (1970–1990)
Važniji avioni:
- Francuska
- Dassault Mirage 2000
- Iran
- Shafaq
Izrael - IAI Kfir
- Japan
- Narodna Republika Kina
- JH-7 Flying Leopard
- Shenyang J-8II
Tajvan - AIDC F-CK-1 Ching-kuo
- Švedska
- Saab Viggen
- Sovjetski savez
- MiG-29 "Fulcrum"
- MiG-31 "Foxhound"
- Suhoj Su-27 "Flanker"
- Jakovljev Jak-38 "Forger"
- Ujedinjeno Kraljevstvo / Njemačka / Italija
- Panavia Tornado
- Ujedinjeno Kraljevstvo / SAD
- McDonnell Douglas / BAE Harrier II
- SAD
- Grumman F-14 Tomcat
- McDonnell Douglas F-15 Eagle
- General Dynamics / Lockheed Martin F-16 Fighting Falcon
- McDonnell Douglas F/A-18 Hornet
- Northrop F-20 Tigershark
Generacija 4, 5 (1990–danas)
Važniji primjeri:
- Francuska
- Dassault Rafale
- Indija
- HAL Tejas (Limited Series Production begun)
- Kina
- Chengdu J-10
- Shenyang J-11B
- Kina /
Pakistan - JF-17 Thunder ili FC-1 Fierce Dragon
Rusija - MiG-35 "Fulcrum"
- Suhoj Su-30/33/35/37 "Flanker"
- Suhoj Su-32/34 "Fullback"
- Rusija / Indija
- Su-30MKI "Flanker"
- Švedska
- Saab JAS 39 Gripen
- Ujedinjeno Kraljevstvo / Njemačka / Italija /
Španija - Eurofighter Typhoon
- SAD
- Boeing F-15E Strike Eagle and all later derivatives
- General Dynamics / Lockheed Martin F-16C/D Block 50/52 i sve kasnije izvedenice
- Boeing F/A-18E/F Super Hornet
Peta generacija (2000-danas)
Trenutni borbeni avioni:
- SAD
- Lockheed Martin / Boeing F-22 Raptor
- SAD / Ujedinjeno Kraljevstvo
- Lockheed Martin / Northrop Grumman / BAE F-35 Lightning II
U razvoju:
- Kina
- Shenyang J-XX
- Indija
- Medium Combat Aircraft
- Japan
- Mitsubishi ATD-X
Južna Koreja - KFX
- Rusija
- Suhoj PAK FA
Također pogledajte
- Spisak vojnih aviona
- Pilot borbenog aviona
| Commons ima datoteke na temu: Borbeni avioni |
This article uses material from the Wikipedia Bosanski article Borbeni avioni, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sadržaj je dostupan pod licencom CC BY-SA 4.0 osim ako nije drugačije navedeno. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Bosanski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.