Brčko Distrikt: Distrikt Bosne i Hercegovine
Brčko distrikt je administrativna jedinica Bosne i Hercegovine.
Distrikt se nalazi u sjeveroistočnom dijelu Bosne i Hercegovine i pod međunarodnom je upravom. Sjedište distrikta je grad Brčko.
| Brčko distrikt Bosne i Hercegovine Брчко дистрикт Босне и Херцеговине | ||
|---|---|---|
 Lokacija Brčko distrikta na karti Bosne i Hercegovine | ||
| Država |  Bosna i Hercegovina | |
| Glavno sjedište | Brčko 44°52′43.5″N 18°48′36.2″E / 44.878750°N 18.810056°E | |
| Službeni jezik | bosanski srpski hrvatski | |
| Pismo | ||
| Etničke grupe | 42,4% Bošnjaci 34,6% Srbi 20,7% Hrvati 2,4% Ostali | |
| Upravni oblik | Parlamentarna federalna jedinica | |
| Jonathan Mennuti | ||
| Zijad Nišić (SBiH) | ||
| Siniša Milić (SNSD) | ||
| Zakonodavstvo | Skupština | |
| Historija | ||
| - | Dejtonski sporazum (nastanak spora oko međuentitetske linije) | 14. decembar 1995. |
| - | Početak arbitraže | 14. februar 1997. |
| - | Kraj arbitraže i konačna odluka | 5. mart 1999. |
| - | Osnivanje pozicije Međunarodnog supervizora za Brčko | 18. august 1999. |
| - | Odluka OHR-a o uspostavi Brčko distrikta | 8. mart 2000. |
| - | Prvi izbori | 9. novembar 2004. |
| - | Ukidanje entitetskih zakona i prestanak značaja međuentitetske linije | 4. august 2006. |
| - | Donošenje Statuta Brčko distrikta | 6. maj 2008. |
| - | PIC-ova suspenzija Međunarodnog supervizora | 23. maj 2012. |
| Površina | ||
• Ukupno | 493 km2 | |
| Stanovništvo | ||
• Ukupno (2013) |  83.516 | |
• Gustoća | 170/km2 | |
• Procjena (2022) | 81.414 | |
| BDP (PKM) | 2020. | |
• Ukupno | 900.606.000 KM | |
 10.892 KM | ||
| HDI (2021) | 0.773 (visok) | |
| Valuta | Konvertibilna marka (BAM) | |
| Vremenska zona | UTC +1 (EET) | |
• Ljeti (DST) | UTC +2 (EEST) | |
| Format datuma | D. M. GGGG. (NE) | |
| Vozačka strana | desna | |
| Pozivni broj | +387 49 | |
| ISO 3166 kod | BA-BRC | |
| Internetska domena | .ba | |
Brčko distrikt je službeno osnovan 8. marta 2000, godinu nakon međunarodne arbitracije za Brčko i formiran na cijeloj teritoriji bivše općine Brčko. Tokom rata u Bosni i Hercegovini oko 48%[potreban citat] teritorije općine, kao i sam grad Brčko, bilo je pod kontrolom Vojske Republike Srpske, a ostatak pod kontrolom Armije Republike Bosne i Hercegovine.[nedostaje referenca]
Stanovništvo
| Sastav stanovništva – distrikt Brčko | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013. | 1991. | 1981. | 1971. | ||||
| Osoba | 83 516 (100,0%) | 87 627 (100,0%) | 82 768 (100,0%) | 74 771 (100,0%) | |||
| Žene | 42 266 (50,61%) | – | – | – | |||
| Muškarci | 41 250 (49,39%) | – | – | – | |||
| Bošnjaci | 35 381 (42,36%) | 38 617 (44,07%)1 | 32 434 (39,19%)1 | 30 181 (40,36%)1 | |||
| Srbi | 28 884 (34,58%) | 18 128 (20,69%) | 16 707 (20,19%) | 17 709 (23,68%) | |||
| Hrvati | 17 252 (20,66%) | 22 252 (25,39%) | 23 975 (28,97%) | 24 925 (33,34%) | |||
| Ostali | 1 268 (1,518%) | 2 899 (3,308%) | 1 310 (1,583%) | 870 (1,164%) | |||
| Romi | 490 (0,587%) | – | – | – | |||
| Albanci | 105 (0,126%) | – | – | – | |||
| Jugoslaveni | 67 (0,080%) | 5 731 (6,540%) | 8 342 (10,08%) | 1 086 (1,452%) | |||
| Crnogorci | 31 (0,037%) | – | – | – | |||
| Makedonci | 25 (0,030%) | – | – | – | |||
| Slovenci | 9 (0,011%) | – | – | – | |||
| Turci | 3 (0,004%) | – | – | – | |||
| Ukrajinci | 1 (0,001%) | – | – | – | |||
-
Etnički sastav po naseljima 2013. -
Udio Bošnjaka po naseljima 2013. -
Udio Hrvata po naseljima 2013. -
Udio Srba po naseljima 2013.
Prirodni priraštaj
| Godina | Populacija | Rođeni | Umrli | Prirodni priraštaj |
|---|---|---|---|---|
| 2005. | 83.900 | 977 | 830 | 147 |
| 2006. | 84.100 | 912 | 742 | 170 |
| 2007. | 84.258 | 976 | 818 | 158 |
| 2008. | 84.233 | 905 | 890 | 15 |
| 2009. | 84.260 | 933 | 912 | 21 |
| 2010. | 83.995 | 916 | 906 | 10 |
| 2011. | 83.723 | 905 | 954 | −49 |
| 2012. | 83.516 | 964 | 923 | 41 |
| 2013. | 83.410 | 896 | 936 | −40 |
| 2014. | 83.309 | 919 | 1.000 | −81 |
| 2015. | 83.236 | 932 | 1.114 | −182 |
| 2016. | 83.254 | 878 | 990 | −112 |
| 2017. | 83.243 | 898 | 1.101 | −203 |
| 2018. | 83.234 | 861 | 1.032 | −171 |
Ekonomija
Zbog svog geografskog položaja, distrikt ima velike ekonomske uvjete u poljoprivrednoj i prehrambenoj industriji te trgovini, pogotovo zato što posjeduje najveću tržnicu u ovom dijelu Evrope – "Arizonu". Mnoge velike državne fabrike prošle su fazu privatizacije, a paralelno s tim povećava se broj privatnih preduzeća. Upravo zbog svog položaja, distrikt Brčko, osim tradicionalnog lovnog, ima dobre mogućnosti za razvijanje kongresnog i seoskog turizma. U distriktu Brčko, od njegovog osnivanja do danas, usvojeno je više od 100 vlastitih zakona, koji pomažu građanima da lakše izgrade sredinu koja će biti ponos cijeloj državi, stvaraju pogodnosti za ulazak zdravih stranih investicija i ideja, a ti zakoni postaju i modeli za entitete u BiH.
U distriktu je i jedina riječna luka u državi.
Obrazovanje
Osnovno obrazovanje je devetogodišnje, obavezno i besplatno u distriktu Brčko, koji ima 16 osnovnih škola, 5 srednjih i Ekonomski fakultet. Sloboda izražavanja građana i javnost rada je zajamčena.
Kultura
Distrikt ima javni medij u instituciji J.P. Radio Brčko. Na području Brčko distrikta djeluju privatni mediji RTV Hit, Obiteljski radio Valentino, Radio bet Frattelo, Posavina tv, te nekoliko web portala i stranica. U distriktu su aktivna i tri nacionalna kulturna društva – "Prosvjeta", "Preporod" i "Napredak".
Brčko je poznato po svojima pozorišnim susretima koji se redovito održavaju svake godine prvog tjedna u mjesecu studenom.
Također pogledajte
Napomene
Reference
Vanjski linkovi
| Commons ima datoteke na temu: Brčko distrikt |
This article uses material from the Wikipedia Bosanski article Brčko distrikt, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sadržaj je dostupan pod licencom CC BY-SA 4.0 osim ako nije drugačije navedeno. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Bosanski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.