Полацкае Ваяводства: ваяводства Вялікага Княства Літоўскага
Полацкае ваяводства — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Вялікага Княства Літоўскага, якая існавала ў 1504—1793 гадах.
Адміністрацыйны цэнтр — горад Полацк.
| Полацкае ваяводства | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Palatinatus Polocensis | |||||
| |||||
| Краіна |  Вялікае Княства Літоўскае | ||||
| Уваходзіць у | |||||
| Адміністрацыйны цэнтр | Полацк | ||||
| Дата ўтварэння | 1504 | ||||
| Дата скасавання | 1793 | ||||
| Насельніцтва | гл. Насельніцтва | ||||
| Плошча | 18 800 | ||||
 | |||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||
![Герб[d]](/wiki/be/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Po%C5%82acak,_Pahonia._%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%BA,_%D0%9F%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%BD%D1%8F_(1720).jpg)
![Сцяг[d]](/wiki/be/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Banner_of_Polotsk_Voivodeship_(1609-1618)-1.svg)
Гісторыя
Заснавана ў 1504 годзе на аснове Полацкай зямлі.
Інфлянцкая вайна, а потым вайна 1654—1667 гадоў спустошылі ваяводства. Сойм 1661 года характарызаваў стан ваяводства як «цалкам спустошаны маскоўскім непрыяцелем», колькасць дымоў скарацілася на 70 %.
Ліквідавана ў 1793 годзе паводле рашэння Гарадзенскага сойма. Пасля першага падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 годзе правабярэжная частка ваяводства адышла да Расійскай імперыі і як Полацкая правінцыя ўвайшла ў склад Пскоўскай губерні. Левабярэжная частка засталася ў складзе Вялікага Княства Літоўскага. Цэнтрам Полацкага ваяводства быў Лепель, з 1776 года — Ушачы, з 1791 года — Чашнікі. У 1793 годзе, паводле другога падзела Рэчы Паспалітай, астатняя частка Полацкага ваяводства далучана да Расійскай імперыі, было ўтворана Полацкае намесніцтва.
Геаграфія
На поўначы межавала з Маскоўскай дзяржавай, на захадзе з Інфлянтамі і Віленскім ваяводствам, на поўдні з Менскім ваяводствам, на ўсходзе з Віцебскім ваяводствам. Заходняя Дзвіна дзяліла ваяводства на дзве роўныя часткі.
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел
Падзелу на паветы ў Полацкім ваяводстве не было.
У склад Полацкага ваяводства ўваходзіла тры староствы (дзяржаўныя воласці):
- Дзісенскае,
- Лепельскае,
- Невельскае.
а таксама прыватныя маёнткі.
Найбуйнейшыя гарады і мястэчкі: Асвея, Бешанковічы, Ула, Ушачы, Глыбокае, Дзісна, Дрыса, Друя і Лепель.
Іншыя звесткі
Герб ваяводства — «Пагоня» ў белым полі. Харугва — белага або ружовага колеру.
Ваяводскі мундзір быў аднолькавы са смаленскім — малінавы кунтуш і цёмна-сінія жупан і адвароты.
Да 1654 года — 185 632 жыхароў.
Вядомыя асобы
Зноскі
Літаратура
- Полацкае ваяводства // Насовіч В. Л. Полацкае ваяводства // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).
- Мацук А. Полацкае ваяводства ў XVIII ст.: ваявода, шляхецкая эліта, соймікі. — Мн.: Беларуская навука, 2014.
- Полоцкое воеводство // Белорусская ССР: Краткая энциклопедия. В 5-ти т. Т. 1 / Ред. колл.: П. У. Бровка и др. — Мн.: Гл. ред. Белорус. Сов. Энциклопедии, 1979. — Т. 1. — 768 с. — 50 000 экз. (руск.)
- Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego : Spisy : w X t. / PAN, Instytut Historii; red. Anrzej Rachuba, Henryk Lulewicz. Warszawa : Wydawnictwo «DiG», Wydawnictwo IH PAN, 2003-<2020>. T. V : Ziemia połocka i województwo połockie. XIV—XVIII wiek Архівавана 18 жніўня 2022. / IH PAN; pod red. Henryka Lulewicza, oprac. Henryk Lulewicz, Andrzej Rachuba, Andrzej Haratym, Andrej Macuk, Andrej Radaman przy współpracy Witala Hałubowicza i Przemysława P. Romaniuka. Warszawa: Wydawnictwo IH PAN, 2018. 305, [1] s. ISBN 978-83-65880-49-9
- Беларусь: Энцыклапедычны даведнік / Рэдкал.: Б. І. Сачанка і інш. — Мн.: БелЭн, 1995. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Полацкае ваяводства, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.