Крымскія Татары

У выніку міграцыйных працэсаў і прымусовага перасялення ў савецкі час буйныя абшчыны крымскіх татар узніклі ў краінах Цэнтральнай Азіі, Румыніі, Балгарыі, Турцыі і г. д. Агульная колькасць (на 2013 г.) — 452 тысячы чал.

Крымскія татары qırımtatarlar, qırımlar
Крымскататарскія жанчыны.
Агульная колькасць	452000
Рэгіёны пражывання	Расія — 2 тыс.  Украіна — 305 тыс.  Турцыя — 99 тыс.  Узбекістан — 5 тыс.  Таджыкістан — 9,8 тыс.  Румынія — 22 тыс.  Балгарыя — 5,7 тыс.
Мова	крымскататарская
Рэлігія	іслам
Блізкія этнічныя групы	туркі, караімы, крымчакі

Крымскія татары адыгралі значную ролю ў фарміраванні беларускіх татар. У 2009 годзе ў Беларусі жыло 12 чалавек, якія вызначалі сваю тоеснасць як крымскія татары.

Пражываюць у асноўным у Крыме (каля 253 тыс. у 2001 г) і прылеглых раёнах Украіны, а таксама ў Турцыі, Румыніі (20,3 тыс. у 2011 годзе), Узбекістане (90 тыс., ацэнкі ад 10 тыс. у 2000 г. да 100 тыс.), Расіі (2449 у 2010 г., у асноўным у Краснадарскім краі), Балгарыі (3 тыс.).

Размаўляюць на крымскататарскай мове.

Этнагенез крымскіх татар праходзіў незалежна ад волжскіх татар.

Крымскія татары сфарміраваліся як народ у Крыме і з'яўляюцца нашчадкамі розных народаў, якія мігравалі на тэрыторыю паўвострава. Асноўныя этнічныя групы, якія засялялі ў розныя часы Крым і якія прынялі ўдзел у фарміраванні крымскага народа — гэта таўры, скіфы, сарматы, аланы, булгары (протабалгары), грэкі, готы, хазары, печанегі, полаўцы, італьянцы, чаркесы, малаазійскія туркі.

Пасля прыняцця ханам Узбекам ісламу ў якасці дзяржаўнай рэлігіі, мусульманства стала актыўна распаўсюджвацца ў Крыме.

У выніку перавагі на тэрыторыі паўвострава атрымаў імя «татары» палавецкамоўнага насельніцтва і ісламскай рэлігіі пачаліся працэсы асіміляцыі і кансалідацыі стракатага этнічнага кангламерату ў адзіную крымскую нацыю. На працягу некалькіх стагоддзяў склалася сучаснае нацыянальнае аблічча крымскіх татараў і крымскататарская мова на аснове палавецкай мовы.

Крымскататарскі народ складаецца з трох субэтнасаў: таты (цэнтральны Крым), ялыбойцы (паўднёвы бераг Крыма) і нагаі (стэпавы Крым). Гэтыя субэтнасы размаўляюць на розных дыялектах крымскататарскай мовы, якія належаць да розных груп цюркскай сям'і.