Парк Цёмнага Неба
Парк цё́мнага не́ба — тэрыторыя, звычайна вакол абсэрваторыі, на якой адсутнічаюць штучныя засьмечвальнікі сьвятла.
Прызначэньне паркаў цёмнага неба — у прапагандзе астраноміі. Паколькі розныя краіны распрацоўвалі свае праграмы незалежна, такія тэрыторыі называюцца па-рознаму: заказьнікамі, запаведнікамі або паркамі. Міжнародная асацыяцыя цёмнага неба (МАЦН) пераважна карыстаецца тэрмінам заказьнік.
Першы стала дзеючы парк быў заснаваны ў 1999 року ў Торанс Барэнс (Антарыё, Канада), хоць ахоўныя зоны вакол абсэрваторыяў існавалі і задоўга да ягонага зьяўленьня.
Паркі, заказьнікі і запаведнікі цёмнага неба
| Краіна | Назва | Разьмяшчэньне | Плошча, га | Шкала Бортла | Статус | Заўвагі |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Канада | Нацыянальны парк Ўуд Бафала | Албэрта/Паўночна-Заходнія тэрыторыі | 4 480 700 | 1-2 | Сусьветная спадчына ЮНЭСКО | Занесены 28 чэрвеня 2013 |
| Канада | Мястэчка Норт Франтэнак | Антарыё | 116 000 | 1-2 | Занесены 28 чэрвеня 2013 | |
| Канада | Нацыянальны парк Джаспэр | Албэрта | 1 122 800 | 1-2 | Занесены 11 сакавіка 2011 | |
| Канада | Сайпрэс Гілз | Саскачэван/Албэрта | 39 600 | 2 | Занесены 28 верасьня 2004 | |
| Канада | Бівэр Гілз | Албэрта | 29 300 | 4,5 | Занесены 3 верасьня 2006 | |
| Вугоршчына | Ахоўная зона Жэліц | 9042 | 3-4 | Занесены 16 лістапада 2009 | ||
| Канада | Мон Мэгантык | Квэбэк | 527 500 | 2-3 | Запаведнік | Прызнаны ў верасьні 2007; першы міжнародны запаведнік МАЦН |
| Канада | Ля Вэрандры | Квэбэк | 1 361 500 | 1 | ||
| Канада | МакДональд Крык | Брытанская Калумбія | 2225 | 2-3 | Прызнаны ў 2003 | |
| Канада | Парк Гордана | Антарыё | 43.7 | 2-3 | Занесены 15 жніўня 2009 | |
| Канада | Нацыянальны марскі парк Фатам Файв | Антарыё | 16 700 | 2-3 | Занесены 29 сакавіка 2009 | |
| Канада | Нацыянальны парк Пойнт Пілі | Антарыё | 2000 | 3-4 | Прызнаны ў 2006 | |
| Канада | Торанз Барэнз | Антарыё | 1906 | 3 | Прызнаны ў 1999; першы канадзкі парк цёмнага неба | |
| Канада | Нацыянальны парк Граслэндс | Саскачэван | 92 100 | 1-2 | Занесены 2 кастрычніка 2009 | |
| Канада | Нацыянальны парк Кучыбугвак | Нью-Брансўік | 23 920 | 2 | Занесены 6 чэрвеня 2009 | |
| Канада | Правінцыйны парк Маўнт Карлтан | Нью-Брансўік | 17 427 | 2 | Занесены 18 ліпеня 2009 | |
| Канада | Нацыянальны парк Кеджымкумджык | Новая Шатляндыя | 40 400 | 2 | Занесены 7 жніўня 2010 | |
| ЗША | Дзяржаўная зона адпачынку на возеры Гадсан | Мічыган | 890 | 3 | Прызнаны ў 1993 | |
| ЗША | Прыродныя масты | Юта | 251 | 2 | Прызнаны ў 2007; першы міжнародны парк цёмнага неба | |
| ЗША | Паркі дзікай прыроды Патаватомі | Індыяна | 116 | 4,5 | Прызнаны ў 2003 | |
| ЗША | Дзяржаўны парк Чэры Спрынгс | Пэнсыльванія | 20 | 2 | Прызнаны дзяржаўным паркам цёмнага неба у 2000; як другі міжнародны ПЦН МАЦН — 11 чэрвеня 2007. | |
| ЗША | Паркавы раён Джоджа | Агаё | 418,5 | Занесены 20 жніўня 2011 | ||
| Вялікабрытанія | Лясны парк Галаўэй | Дамфрыс і Галаўэй, Шатляндыя | 75 000 | 3 | Занесены 16 лістапада 2009 | |
| Польшча, Чэхія | Парк цёмнага неба Ізэра | Ніжняя Сылезія, Польшча Лібэрацкі край, Чэхія | 7500 | 3-4 | Занесены 4 лістапада 2009; першы эўрапейскі і першы двухбаковы парк цёмнага неба | |
| Славаччына | Поланіны | Поланіны | 48 519 | 2-3 | Занесены 3 сьнежня 2010 | |
| Вугоршчына | Парк зорнага неба Хортабадзі | 10 000 | Занесены 31 студзеня 2011; трэці міжнародны парк цёмнага неба МАЦН | |||
| Вялікабрытанія | Сарк | Гернсі | 545 | 3 | Занесены 31 студзеня 2011; першы міжнародны востраў цёмнага неба МАЦН | |
| Канада | Мескі зорны парк Ірвінгу | Сэнт Джон (Нью-Брансўік) | 243 | Занесены 1 ліпеня 2011; першы мескі зорны парк КАТК | ||
| Вялікабрытанія | Нацыянальны парк Эксмур | Дэван & Сомэрсэт, Ангельшчына | Запаведнік | Прызнаны 10 кастрычніка 2011 | ||
| Канада | Нацыянальны парк Фандзі | Нью-Брансўік | 20 700 | 2 | Занесены 31 кастрычніка 2011 | |
| Новая Зэляндыя | Нацыянальны парк Ааракі/Гара Кука | Лэйк Тэкапа | 430 000 | 2 | Запаведнік | Занесены 9 чэрвеня 2012 |
| Канада | Адукацыйны цэнтар «Блуўотэр» | Антарыё | 129 | 2 | Занесены 3 лістапада 2012 Каралеўскім астранамічным таварыствам Канады | |
| Намібія | Запаведнік НамібРанд | Запаведнік | ||||
| Вялікабрытанія | Брэкан Біканз | Ўэйлз | Запаведнік | Прызнаны 19 лютага 2013 | ||
| Чэхія, Славаччына | Бяскіды | Мараўска-сылескі край, Чэхія Чадца, Славаччына | 30 800 | 3-4 | Занесены 4 сакавіка 2013; другі ў сьвеце двухбаковы парк цёмнага неба | |
| Польшча | Бешчады | Прыкарпацьце | 113 846,5 | 2-3 | Занесены 8 сакавіка 2013 | |
| Вялікабрытанія | Нацыянальны парк Нортумбэрлэнд | Нортумбэрлэнд, Ангельшчына | 103 000 | Занесены 9 сьнежня 2013 | ||
| Вялікабрытанія | Востраў Кол | Унутраныя Гебрыды, Шатляндыя | Занесены 9 сьнежня 2013 | |||
| Ірляндыя | Паўвостраў Айвэраг | Кэры | Прызнаны міжнародным запаведнікам цёмнага неба МАЦН 27 студзеня 2014 | |||
| Нямеччына | Прыродны парк Вэстгафэльлянд | Брандэнбург | Прызнаны міжнародным запаведнікам цёмнага неба МАЦН 12 лютага 2014 |
Глядзіце таксама
- Скотабіялёгія
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Парк цёмнага неба, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.