О̂, о̂ (о з цыркумфле́ксам; курсіў: О̂ о̂) — літара пашыранай кірыліцы.
Літара кірыліцы О з цыркумфлексам | |
О̂о̂ | |
Выява | |
◄ А̂ Е̂ И̂ І̂ О̂ У̂ A B C ► | |
Зьвесткі | |
---|---|
Тып | пашыраная кірылічная літара, альфабэтны; |
Кадаваньне | |
Гэты гліф ёсьць камбінаваным, то бок створаным з двух ці болей юнікодаўскіх сымбаляў. З-за тэхнічных абмежаваньняў некаторыя браўзэры могуць некарэктна адлюстроўваць камбінацыю літары й дыякрытычнага знака. | |
Камбінацыя | О + ◌̂ о + ◌̂ |
Разьвіцьцё | |
| |
Іншае | |
Кірунак пісьма | зьлева направа |
усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога |
Літара была ўпершыню выкарыстаная ў найбольш распаўсюджанай хабараўскай вэрсіі альфабэту ўдэгейскай мовы.
Адным зь першых творцаў кірылічнага шрыфта для летувіскае мовы ў XIX стагодзьдзі быў С. П. Мікуцкі. Менавіта ў гэтай азбуцы выкарыстоўвалася літара О̂.
Паводле С. П. Мікуцкага, 28 кірылічных літар былі цалкам прымальныя для летувіскае фанэтыкі без усялякіх зьменаў, і толькі для некаторых гукаў і дыфтонгавых спалучэньняў трэба было ўвесьці асаблівыя абазначэньні, у тым ліку о̂ для доўгіх o, uo, ua.
Літара выкарыстоўвалася ў марыйскім альфабэце А. Альбінскага 1837 году, пазначала гук [ö], у сучасным альфабэце ёй адпавядае кірылічная «Ӧ».
Акрамя непасрэдна о̂, у альфабэце таксама выкарыстоўваліся іншыя літары (літараспалучэньні) з цыркумфлексам: «iо̂», «ю̂», «ію̂», «я̂».
У польскай кірыліцы О̂ адпавядала лацінскай літары «Ó», якая пазначае гук [u].
У 1775 годзе выйшла першая ўдмурцкая граматыка — «Сочинения, принадлежащие к вотской грамматике» архібіскупа Казанскага Веніяміна (у сьвеце У. Г. Пуцэк-Грыгаровіч). У гэтым выданьні выкарыстоўваўся кірылічны альфабэт, які ўключаў большасьць літар тагачаснага расейскага альфабэту (акрамя ф, х, щ, ѳ, ѵ), а таксама дадатковыя літары g, ê, и̂, î, ї, ô, э̂.
О̂ выкарыстоўвалася ў «Максімовічаўцы» — сыстэме ўкраінскага правапісу 1827 году на этымалягічных прынцыпах.
Літара выкарыстоўвалася над некаторымі галоснымі, вымова якіх таксама пазнала «ікавізм»: мôй, жалôбно, матêрью, за-мŷжъ.
Пачатковая ô пазначала ня толькі [i] на месцы этымалягічнага [o], але й пратэтычны гук [v], што ўтварыўся перад ім, напрыклад ôтъ (суч. арт.: від), ôнъ (суч. арт.: він).
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article О̂, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.