Xəstəliklərin Beynəlxalq Təsnifatı

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən dərc olunan xəstəliklər, simptomlar, yaralar, travmalar və digər qeyri-normal təzahürlar kodlarının külliyyatı. Xəstəliklər üzrə dünyada ən çox istifadə olunan statistik təsnifatdır. İndiki versiyası (onuncu) 1992-ci ildə tərtib edilmişdi.

Birinci versiyası 1900-cü ildə buraxılmışdı. 1948-ci ildən BST ICD-nin hər on il təzələmə ilə bağlı məsuliyyət daşıyır. Qabaqkı nəşrlər arasında ICD-6 (1949) və ICD-9-dur (1977).

Yaranma tarixi

İlk dəfə xəstəliklərin sistemləşdirilməsi təşəbbüsü Sovaj (fr. Sauvages) adı ilə tanınmış Fransua Bosye de Lakuraya (fr. Francois Bossier de Lacroix; 1706–1767) məxsusdur. "Nazologiya metodikası" (Nosologia Methodica) adlı iş məhz ona məxsusdur.

Hələ bir əsr öncə Con Qraunt (ing. John Graunt) diridoğulmuş, 6 yaşına qədər ölmüş, ölən günə qədər yaşı haqqında məlumat olmayanlar qruplarını ölümə səbəb olan qıcolma, boğulma, raxit, qurd invaziyası, diş xəstəlikləri, qaraciyər böyüməsi, çiçək, qızılca xəstəlikləri üzrə və yarımçıq, bir aylıq, südəmər uşaq kateqoriyalarını müəyənləşdirmişdir. baxmayaraq ki bu cür sistemləşdirmə qüsurludur, Qraunt kifayət qədər oyektiv nəticələr əldə etmişdir: onun hesablamalarına görə 6 yaşına qədər uşaqların payına 36% ölüm düşür. XIX əsrdə İngiltərə və Uelsdəki vətəndaşların vəziyyətinin qeydə alan Vilyam Farr (ing. William Farr; 1807–1883) xəstəliklərin statistik müayinəsini apararkən vahid təsnifata əsaslanmasının daha məqsədə uyğunluğunu təkid etmişdir. 1853-cü ildə Brüsseldə keçirilmiş I Beynəlxalq ststistika konqresi Cenevrədən olan d-r Farr və d-r Mark d`Espinə müraciət edərək, vahid ölüm səbəbi təsnifatın hazırlanmasını onlara həvalə edir. Parisdə keçirilən II Konqresdə Farr və d`Espin iki müxtəlif prinsipə əsaslanan iki təsnifat siyahısını təqdim edirlər. Farrın təsnifatı 5 qrupdan ibarət olmuşdur və epidemik, orqanik (sistem) xəstəliklər və onların anatomik lokalizasiyasına , inkişafına , təcavüz nəticəsində meydana çıxması qruplarına bölünür. d`Espin isə xəstəlikləri onların meydana çıxması xarakterlərinə görə təsnifləndirmişdir. Konqres 139 rubrikalı komprimiss siyahını əsas kimi qəbul etmiş olur.

Xarici istinadlar

BXT/ICD səhifəsi

Həmçinin bax

XBT-10: Kod R
XBT-10: Kod H

İstinadlar

Xarici keçidlər

Tibb ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

This article uses material from the Wikipedia Azərbaycanca article Xəstəliklərin Beynəlxalq Təsnifatı, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Azərbaycanca (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.