Adi Asiya Fili: Heyvan növü
Adi Asiya fili (lat.
| Adi Asiya fili | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: ParaHoxozoa Klad: Nephrozoa Tipüstü: Tip: Klad: Olfactores Yarımtip: İnfratip: Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Klad: Euteleostomi Klad: Klad: Rhipidistia Klad: Tetrapodomorpha Klad: Eotetrapodiformes Klad: Elpistostegalia Klad: Stegocephalia Sinifüstü: Klad: Reptiliomorpha Klad: Amniota Sinif: Klad: Theriimorpha Klad: Theriiformes Klad: Trechnotheria Klad: Cladotheria Klad: Prototribosphenida Klad: Zatheria Klad: Tribosphenida Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Dəstəüstü: Klad: Paenungulata Klad: Tethytheria Dəstə: Yarımdəstə: Elephantiformes Klad: Elephantimorpha Klad: Elephantida Fəsiləüstü: Elephantoidea Fəsilə: Yarımfəsilə: Elephantinae Triba: Elephantini Cins: Növ: Adi Asiya fili | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Görünüşü
Bədəninin uzunluğu 5,5 - 6,4 m. Çiyinlərində hündürlüyü 2,5-3 metrdir. Çəkisi 5 tona yaxındır. Gövdəsi massivdir. (Ölçüləri Afrika fillərinin qulaqlarından kiçik olan)pərvari iri qulaqları, xırda gözləri və ucunda uzun əzələli xortumu olan nəhəng başı var. Xortumu uzanmış burnu və aşağı dodağından əmələ gəlib. Xortumunun ucunda bir dənə dorsal, ilişkən, barmaqvari uzantı var. Əzaları hündür, sütünvari və beşbarmaqlıdır. Barmaqları ümumi dəri ilə örtülmüşlər, ancaq üzdən sezilirlər. Qabaq əzalarında beş , dal əzalarında isə dörd dırnaqcıq var. Rəngi tünd-bozdan qonura qədər dəyişir. Dərisinin üstündə nahamvar, müxtəlif qalınlıqda epidermal şişlər var. Piy və tər vəzisi yoxdur. Yetkin fillərin tükü seyrək, qılvaridir. Qıcgah ətrafında spesifik dəri vəzisi var. Sinəsində bir cüt məməsi var. Yuxarı, üçüncü kəsici dişlərinin çəkisi 20-25 kq. uzunluğu isə 1,5 metrdir, və ancaq erkəklərdə olur.
Areal
Hindistanda, Şri-Lankada, Birmada, Nepalda, Butanda, Banqladeşdə, Kambocada, Laosda, Vyetnamda, Malayziyada, Kalimantan adasında, Sumatrada, Çinin Yunnan əyalətində yaşayırlar. Sıx cəngəlliklərdən, hündür ot örtüklü savannalara qədər müxtəlif landşaftlarda yayılıblar. Adətən yaşlı dişinin başçılığı ilə 15-30 baş sürülərdə dolanırlar.
Qidalanması
Bitkilərlə qidalanırlar.
Çoxalması
Çoxalmasında mövsümlülük yoxdur. Boğaz olma müddəti 20-22 aydır. Dişi hərəsinin çəkisi 90 kq. və çiyinlərdində hündürlüyü 1 metr olan iki bala gətirir. Cinsi yetkinliyi 9-12 yaşdan başlayır. Həyatı ərzində dişi dörd dəfə balalayır.
Sayları
1986-cı ildə ümumi sayları 28-42 min idi: Hindistanda, Butanda və Banqladeşdə -10-15 min baş (1978); Andaman adalarında -30(1977); Kalimantanda - 2 min (1978); Birmada -5 min (1977); Yunnanda - 1 min; Kambocada, Laosda və Vyetnamda -3500-5000 (1978); Malaysiyə 3 min-6 min(1978); Nepalda -50; Şri-Lankada - 2 min-4 min; Sumatrada -300; Tailandda 2500-4500(1978)
Saylarının azalması öldürülməsi və mühitinin məhv olunması ilə bağlıdır.
Yaxşı əhliləşirlər. Qədimdən onları ev heyvanları kimi daşınmada, ağır işlərdə istifadə edirlər.
Daxil olduqları arealın əksər hissəsində qanunla qorunurlar.
Yarımnövləri
- Hind fili (Elephas maximus indicus)
- Şri Lanka fili (Elephas maximus maximus)
- Sumatra fili (Elephas maximus sumatrensis)
- Borneo fili (Elephas maximus borneensis)
İstinadlar
Həmçinin bax
This article uses material from the Wikipedia Azərbaycanca article Adi Asiya fili, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Azərbaycanca (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.