Билӱлӱниҥ Јурт Јеезези
Билӱлӱниҥ јурт јеезези (орустап Бирюлинское сельское поселение) — Россия Федерацияныҥ Алтай Республикада Майма аймагыныҥ муниципал тӧзӧлмӧзи.
Администрациялык тӧс јер — Билӱлӱ. «Муниципал тӧзӧлмӧлӧрди јӧптӧп, олорго келиштире статус ла гран-кыйулар тургузары» деп Алтай Республиканыҥ 2005 јылда чаган айдыҥ 13 кӱнинде чыккан Јасагы № 10-Р3 аайынча Билӱлӱниҥ јурт јеезезине статус ла гран-кыйулар тургузылган.
| Россияныҥ јурт јеезези | |
| Билӱлӱниҥ јурт јеезези | |
|---|---|
орустап Бирюлинское сельское поселение.jpg) | |
| Эл-тергее |  Россия |
| Муниципал тӧзӧлмӧзи | Алтай Республикада Майма аймак |
| Кирет | 4 јурт |
| Тӧс јурт | Билӱлӱ |
| Тӱӱкизи ле географиязы | |
| Бийиги | |
| • Ортозындагы | 642 м |
| • Эҥ азы | 314 м |
| Ойдиҥ поязы | MSK+7 |
| Эл-јон | |
| Эл-јонныҥ тоозы | ↗1594 кижи (2021) |
| Ук-калыктар | орустар, алтайлар ла о.ӧ. |
| Кудай јаҥы | православныйлар ла о.ӧ. |
| Окылу тил | орус, алтай |
| Тоолорлу идентификаторлор | |
| МТТК-ныҥ коды | 84615407 |
| Телефонныҥ коды | +7 38844 |
| Почтаныҥ индекси | 649107 |
| Кӧлӱктиҥ коды | 04 |
| Официальный сайт | |
 blank300.png|300px]]  Майма аймак, Билӱлӱниҥ јурт јеезези | |
Географиязы
Јурт јеезезиниҥ јерлери Туулу Алтайдыҥ тӱндӱк-кӱнбадыш келтейинде, Чаптыган ла Бабырганныҥ сындарыныҥ эдегинде, Алтай кырайдыҥ гранына јуук јерде јадат. Айландыра кырлары койу агашла бӱркелген: аспак, карагай, мӧш, чиби, кайыҥ, јойгон, терек, јодро, беле, тал.. Мында мааланыҥ, јердиҥ ажы јакшы ӧзӱп, тӱжӱм берет: алама, груша, беле, кара-бӧкӧ, казылган, уйкӧс, јыдукара, кайаҥат, карагат, кызылгат, чычырана ла јодро. Агаш аразында оок аҥдардаҥ тӱлкӱ, койон, калазак, кӧрӱк, јорокон, тийиҥ, јоонмойын ла элик бар. Јӱзӱн куштар уйа базат баарчык, каргаа, кускун, ӱкӱ, бечиртке, кӱӱк, тарал ла торлоо. Сууда балыктар астаган да болзо, кезик бӱдӱмдер эмдиге бар: чортон, бел, јылмай, чараган, сӧлӧм.
Климады орто-континентал. Тӱштӱк аймактарга кӧрӧ мында ай — кӱн эмеш јымжак, чык јеткилинче тӱжер, јут-кардыҥ орто кеми 700—750 мм кире бар. Салкынныҥ ортојылдык кеми 4,5 м/сек болот. Чаган айда тыҥ ла соок дегени −30..−38 °C , јаан изӱ айда изӱ ле деген кӱн +30..+35 °C. Кыска јай ла узун кыш.
Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 314—642 метрге бийик.
Јурт јеезеге кирет
| № | Јон јаткан јер | Јон јаткан јердиҥ бӱдӱми | Эл-јонныҥ тоозы |
|---|---|---|---|
| 1 | Билӱлӱ | јурт, административный тӧс јер | ↗727 кижи |
| 2 | Урлу-Аспак | јурт | ↗427 кижи |
| 3 | Эмери | јурт | ↘314 кижи |
| 4 | Филиал | јурт | ↗27 кижи |
Эл-јон
| Эл-јонныҥ тоозы | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| 1569 | ↘1565 | ↘1422 | ↗1425 | ↗1432 | ↘1431 | ↘1429 | ↗1468 | ↗1495 | ↗1539 | ↗1579 | ↗1584 | ↘1551 | ↗1594 |
Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 1400 кижи болгон, олордыҥ орустар, алтайлар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон.
Окылу тил: орус, алтай.
Инфраструктуразы
- Јурт јеезениҥ администрациязы;
- Орто ӱредӱлӱ школ —2;
- Балдардыҥ туразы — 3;
- Культура байзыҥы — 3;
- Библиотека — 2;
- Стадион — 3;
- Почта — 2;
- Магазин — 4;
- Конор тура — 5;
- Турбаза — 5.
Јуруктардыҥ кӧмзӧзи
Ајарулар
Тайантылар
This article uses material from the Wikipedia Алтай article Билӱлӱниҥ јурт јеезези, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ӧскӧзи кӧргӱзилбеген болзо, контентти CC BY-SA 4.0 лицензияла эдинерге јарар. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Алтай (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.