ევროპა — მოსოფელიშ ამშვი ნორთიშე ართ-ართი, აზიაწკჷმა ფართობით დო მახორობათ აკმოქიმინჷნს უდიდაშ მატერიკის - ევრაზიას.
ევროპაშ ფართობი — 10 მლნ კმ², ევროპაშ მახორობა — 730 მლნ ადამიერი.
ევროპას ბჟადალშე უხურგანს ატლანტიშ ოკიანე, ოორუშე - ოორუე ჸინუამი ოკიანე, ბჟაეიოლშე დო ობჟათეშე - უჩა ზუღა, მარმარილოშ ზუღა დო სქირონაშქა ზუღა, ბოსფორიშ დო დარდანელიშ ჸურეეფით - ობჟათეშე. ევროპაშ ხურგეფიშ ბჟაეიოლ დო ობჟათე-ბჟაეიოლო მითმირჩქინანა ურალიშ ქჷნდჷრეფიშ ლაკადეფს, წყარმალუეფი ემბა დო კასპიაშ ზუღა, ოორუე ხურგეფიე - წიმიკავკაცია, წყარმალუეფი - კუმა, მანიჩი, დონი.
ევროპაშ ქიანეფი ოთხ რეგიონო ირთუნა: ბჟადალი, ბჟაეიოლი, ოორუე დო ობჟათე. კანკალე გეოგრაფეფი გჷშმართჷნა მახუთა რეგიონს — ცენტრალური. რგილი ლჷმაშ ბორჯის, ევროპაშ ბჟადალ რეგიონს ორხველუდჷ კაპიტალური ქიანეფი, ევროპაშ ბჟაეიოლს — სოციალისტური ქიანეფი. ედომუშამო აკოკორობილო, ევროპას იდვალუაფუ 65 ქიანა: თინეფშე 50 ზოხორინელი სახენწჷფო რე, 9 მუკობუნელი ტერიტორია დო 6 ვაღიარაფილი რესპუბლიკა. 14 ქიანა კოკი სახენწჷფო რე, 19 — კონტინენტიშ დინოხოლენიე, 32 ქიანას ფართო გიშალი უღუ ზუღეფშა დო ოკიანეეფშა.
სუმ სახენწჷფოს — რუსეთის, თურქეთის დო ყაზახეთის, ავტორიტეტული წყუეფიშ მეჯინათ, ტერიტორიეფი უღჷნა ქოთ ევროპასჷთ, დო ქოთ აზიასჷთ; თეჯგურა რე ხოლო ჟირი სახენწჷფო, (აზერბაიჯანი დო საქორთუო), თე სახენწჷფოეფი, ედომუშამო ორხველჷნა ევროპას, მარა კანკალე ამერიკული წყუეფი (დიდ კავკაციას ევროპაშ დო აზიაშ ხურგაშ გოჸუნაფას) რაგადანა, ნამდა თე აზიური სახენწჷფოეფს ჭიჭე ევროპული ნორთი უღჷნა (დიდი კავკაციაშ ქჷნდჷრიშ ოორუეს დვალირი წყარგჷმართალი), ხოლო არსებენს წყუეფი, ნამუთ ობჟათე კავკაციაშ ქიანეფს დო კვიპროსის ევროპას მეჭედათ მიკორსხილ ქიანეფო კოროცხუნა.
კანკალე ევროპულ ქიანას ტერიტორიეფი აფრიკას უღუ — თენეფიე ესპანეთი (აფრიკას ორხველჷ კანარიშ კოკეფი დო თ. გ. „ესპანეთიშ სუვერენული ტერიტორიეფი“ მაროკოშ წყარპიჯის), პორტუგალია (აფრიკას ორხველჷ პორტუგალიაშ მადეირა), ხოლო საფრანეთი (ნამუსჷთ, მუშ აკოდგინალუას ზუღაშ მელეიანი დეპარტამენტეფი მაიოტა დო რეიუნიონი უღუ, აფრიკას ორხველჷნა).
ჟირ ევროპულ სახენწჷფოს მუშ ტერიტორიეფი ამერიკას უღუ — თენეფიე დანია (ამერიკას ორხველჷ, დანიაშ ავტონომიური რეგიონი გრენლანდია) დო საფრანგეთი (ამერიკას ორხველჷ, საფრანგეთიშ ზუღაშმელეიანი დეპარტამენტეფი დო წორომაჸალობეფი საფრანგეთიშ გვინეა, გვადელუპა, სენ-მარტენი, სენ-ბარტელემი, მარტინიკა დო სენ-პიერი დო მიკელონი).
ევროპაშ ქიანეფს ორხველჷ სქირონაშქა ზუღაშ არძა კოკი სახენწჷფოეფი დო ტერიტორიეფი, კვიპროსიშ დო ოორუე კვიპროსიშ თურქული რესპუბლიკაშ მოხ.
28 სახენწჷფო ევროპაშ რსხუშ მაკათურიე, 25 ქიანა - ნატოშ მაკათურიე, ევროპაშ სხუნუშა 47 სახენწჷფო ოკათჷ.
ევროპაშ ტერიტორიას იდვალუაფუ მოსოფელიშ მუჭოთ არძაშე უდიდაში ქიანა - რუსეთი, დო მუჭოთ არძაშე ჭიჭე ქიანა - ვატიკანი.
ობჟათე ევროპა — გეოპოლიტიკური რეგიონი, ნამუთ თარო გჷთმაართიანენს ლათინურნინამ ქიანეფს, თინეფწკჷმა ართო კელტეფიშ დო გერმანელეფიშ ქიანეფს ხოლო, ნამუთ იდვალუაფუ ევროპაშ ჩქონიშ ბჟადალ ნორთის. მოსოფელიშ ართ-ართი ეკონომიკურო-გოვითარაფილი რეგიონი რე.
რეგიონიშ ფორმირაფაშ დაჭყაფუთ იკოროცხუ რომიშ იმპერიაშ დონთხაფაშე დო თიში გორთუალა ბჟადალო დო ბჟაეიოლო.
ლათინურ ანბანს გოლინა უღჷ რეგიონს. რეგიონიშ თარი რელიგიეფიე კათოლიციზმი დო პროტესტანტიზმი.
ჯოხოდვალა (ოფიციალური ჯოხოდვალა) | შილა | ნანანოღა | ნინა | ვალუტა | ფართობი, კმ² აბანი მოსოფელს | მახორობა მეჭედალა | ედპ ედპ ართ მახორუშო | რუქა |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ავსტრია (ავსტრიაშ რესპუბლიკა) | ვენა | გერმანული | ევრო | 113 | 83,871101.4 | 8,507,78642,600 | 361||
ბელგია (ბელგიაშ ომაფე) | ბრიუსელი | გერმანული; ჰოლანდიური; ფრანგული | ევრო | 136 | 32,545344.3 | 11,203,99237,800 | 421.7||
გოართოიანაფილი ომაფე (დიდი ბრიტანეთიშ დო ოორუე ირლანდიაშ გოართოიანაფილი ომაფე) | ლონდონი | ინგლისური | ფუნტი სტერლინგი | 78 | 244,820262.7 | 64,308,26137,300 | 2,387||
გერმანია (გერმანიაშ ფედერალური რესპუბლიკა) | ბერლინი | გერმანული | ევრო | 62 | 357,022226.3 | 80,780,00039,500 | 3,227||
ირლანდია (ირლანდიაშ რესპუბლიკა) | დუბლინი | ირლანდიური; ინგლისური | ევრო | 118 | 70,27365.5 | 4,604,02941,300 | 190.4||
ლიხტენშტაინი (ლიხტენშტაინიშ სათარო) | ვადუცი | გერმანული | შვეიცარიული ფრანკი | 189 | 160.4231.5 | 37,12989,400 | 3.2||
ლუქსემბურგი (ლუქსემბურგიშ დიდი საჰერცოგო) | ლუქსემბურგი | ლუქსემბურგული; გერმანული; ფრანგული | ევრო | 167 | 2,586.4212.5 | 549,68077,900 | 42.67||
მონაკო (მონაკოშ სათარო) | მონაკო | ფრანგული | ევრო | 193 | 1.9519,521.0 | 38,06685,500 | 6.213||
ნიდერლანდეფი (ნიდერლანდეფიშ ომაფე) | ამსტერდამი | ჰოლანდიური | ევრო | 132 | 41,526406.7 | 16,887,70043,300 | 699.7||
საფრანგეთი (საფრანგეთიშ რესპუბლიკა) | შეცდომა: არასწორი ბმული 2 ხაზის ბოლოს | პარიზი | ფრანგული | ევრო | 48 | 547,030116.9 | 63,928,60835,700 | 2,276|
შვეიცარია (შვეიცარიაშ კონფედერაცია) | ბერნი | გერმანული; იტალიური; რეტრორომანული; ფრანგული | შვეიცარიული ფრანკი | 133 | 41,290197.1 | 8,136,68954,800 | 371.2
ბჟაეიოლი ევროპა — გეოპოლიტიკური რეგიონი, იდვალუაფუ ევროპაშ ბჟაეიოლს. ევროპაშ უდიდაში რეგიონი ფართობიშ მეჯინათ.
რეგიონიშ ფორმირაფაშ ბორჯი ბიზანტიაშ იმპერიაშ გოპეულუა რდჷ.
თარი რელიგიეფი რე მართლმადიდებლობა დო კათოლიციზმი. რეგიონს გიმირინუაფუ კირილიცური ჭარალუა (სლავურ სახენწჷფოეფს მართლმადიდებლობაშ რელიგიათ) დო ლათინური.
ჯოხოდვალა (ოფიციალური ჯოხოდვალა) | შილა | ნანანოღა | ნინა | ვალუტა | ფართობი, კმ² აბანი მოსოფელს | მახორობა მეჭედალა | ედპ ედპ ართ მახორუშო | რუკა |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ბელარუსი (ბელარუსიშ რესპუბლიკა) | მინსკი | ბელარუსული; რუსული | ბელარუსული რუბლი | 84 | 207,60046 | 9,469,20016,100 | 150.4||
ბულგარეთი (ბულგარეთიშ რესპუბლიკა) | სოფია | ბულგარული | ლევი | 103 | 110,91065.3 | 7,245,67714,400 | 104.6||
უნგრეთი (უნგრეთი) | ბუდაპეშტი | უნგრული | ფორინტი | 108 | 93,030106.2 | 9,879,00019,800 | 196.6||
მოლდოვა (მოლდოვაშ რესპუბლიკა) | კიშინოვი | მოლდოვური | მოლდოვური ლეი | 135 | 33,843119.9 | 3,559,5003,800 | 13.25||
პოლონეთი (პოლონეთიშ რესპუბლიკა) | ვარშავა | პოლონური | ზლოტი | 69 | 312,685123.1 | 38,495,65921,100 | 814||
რუსეთი
| მოსკოვი | რუსული | რუსული რუბლი | 1 | 17,125,1878.5 | 146,100,00018,100 | 2,553||
რუმინეთი (რუმინეთი) | ბუქარესტი | რუმინული | რუმინული ლეი | 80 | 237,50084 | 19,942,64214,400 | 288.5||
სლოვაკეთი (სლოვაკეთიშ რესპუბლიკა) | ბრატისლავა | სლოვაკური | ევრო | 127 | 48,845110.8 | 5,412,00824,700 | 133.4||
უკრაინა (უკრაინა) | კიევი | უკრაინული | უკრაინული გრივნა | 47 | 576,60474.3 | 42,818,3897,400 | 337.4||
ჩეხეთი (ჩეხეთიშ რესპუბლიკა) | პრაღა | ჩეხური | ჩეხური კრონა | 115 | 78,866133.3 | 10,512,41926,300 | 285.6
ოორუე ევროპა — გეოპოლიტიკური რეგიონი, აკმაშქვანს სკანდინავიურ დო ბალტიურ სახენწჷფოეფი, იდვალუაფუ ევროპაშ ოორუე ნორთის.
რეგიონქ აკმიქიმინუ ჩქინ ერაშ მაართა ვითოშწანურას, გერმანალი კოლონისტეფიშ ოსხირს.
რეგიონიშ თარი რელიგიეფიე - ლუთერანობა დო პროტესტანტიზმი.
ჯოხოდვალა (ოფიციალური ჯოხოდვალა) | შილა | ნანანოღა | ნინა | ვალუტა | ფართობი, კმ² აბანი მოსოფელს | მახორობა მეჭედალა | ედპ ედპ ართ მახორუშო | რუკა |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
დანია (დანიაშ ომაფე) | კოპენჰაგენი | დანიური | დანიური კრონა | 131 | 43,094130.6 | 5,627,23537,800 | 211.3||
ისლანდია (ისლანდია) | რეიკიავიკი | ისლანდიური | ისლანდიური კრონა | 106 | 103,1253.2 | 325,67140,700 | 13.11||
ნორვეგია (ნორვეგიაშ ომაფე) | ოსლო | ნორვეგიული | ნორვეგიული კრონა | 67 | 385,19913.4 | 5,146,80055,400 | 282.2||
ლატვია (ლატვიაშ რესპუბლიკა) | რიგა | ლატვიური | ევრო | 122 | 64,58930.9 | 1,996,50019,100 | 38.87||
ლიეტუვა (ლიეტუვაშ რესპუბლიკა) | ვილნიუსი | ლიეტუვური | ლიტი | 121 | 65,20045.1 | 2,939,43122,600 | 67.43||
ფინეთი (ფინეთიშ რესპუბლიკა) | ჰელსინკი | ფინური; შცედური | ევრო | 64 | 338,14516.2 | 5,465,00035,900 | 195.5||
შვედეთი (შვედეთიშ ომაფე) | სტოკჰოლმი | შვედური (დე-ფაქტო) | შვედური კრონა | 55 | 449,96421.4 | 9,644,86440,900 | 393.8||
ესტონეთი (ესტონეთიშ რესპუბლიკა) | ტალინი | ესტონური | ევრო | 130 | 46,22728.5 | 1,315,81922,400 | 29.94
ობჟათე ევროპა — გეოპოლიტიკური რეგიონი, აკმაართიანენს ობჟათე სლავ, რომანულ დო ბერძენულ სახენწჷფოეფს, იდვალუაფუ ევროპაშ ობჟათე ნორთის.
რეგიონიშ თარი რელიგიეფიე - მართლმადიდებლობა დო კათოლიციზმი.
ჯოხოდვალა (ოფიციალური ჯოხოდვალა) | შილა | ნანანოღა | ნინა | ვალუტა | ფართობი, კმ² აბანი მოსოფელს | მახორობა მეჭედალა | ედპ ედპ ართ მახორუშო | რუკა |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ალბანეთი (ალბანეთიშ რესპუბლიკა) | ტირანა | ალბანური | ლეკი | 139 | 28,74898.5 | 2,831,74110,700 | 28.34||
ანდორა (ანდორაშ სათარო) | ანდორა-ლა-ველა | კატალანური | ევრო | 178 | 468162.9 | 76,24637,200 | 3.163||
ბოსნია დო ჰერცეგოვინა (ბოსნია დო ჰერცეგოვინა) | სარაევო | ბოსნიური; სერბული; ხორვატიული | კონვერტირებადი მარკა | 125 | 51,19774.9 | 3,836,3778,300 | 32.16||
ვატიკანი (ნოღა-სახენწჷფო ვატიკანი) | ვატიკანი | ლათინური | ევრო | 234 | 0.441,780 | 821— | —||
საბერძნეთ (საბერძნეთიშ რესპუბლიკა) | ათენი | ბერძენული | ევრო | 95 | 131,99083.3 | 10,992,58923,600 | 267.1||
ესპანეთი (ესპანეთიშ ომაფე) | მადრიდი | ესპანური | ევრო | 51 | 504,03092.3 | 46,507,76030,100 | 1,389||
იტალია (იტალიაშ რესპუბლიკა) | რომი | იტალიური | ევრო | 71 | 301,318201.7 | 60,782,66829,600 | 1,805||
ოორუე მაკედონია (ოორუე მაკედონიაშ რესპუბლიკა) | სკოპიე | მაკედონიური | მაკედონიური დენარი | 145 | 25,71380.3 | 2,065,76910,800 | 22.57||
მალტა (მალტაშ რესპუბლიკა) | ვალეტა | მალტური; ინგლისური | ევრო | 185 | 3161,346.2 | 425,38429,200 | 11.22||
პორტუგალია (პორტუგალიაშ რესპუბლიკა) | ლისაბონი | პორტუგალიური | ევრო | 109 | 92,391112.9 | 10,427,30122,900 | 243.3||
სან-მარინო (სან-მარინოშ უწიმინდეში რესპუბლიკა) | სან-მარინო | იტალიური | ევრო | 190 | 61518.6 | 31,63755,000 | 1.306||
სერბეთი სერბეთიშ რესპუბლიკა) | ბელგრადი | სერბული | სერბული დინარი | 111 | 88,361107.2 | 9,468,37811,100 | 80.47||
სლოვენია (სლოვენიაშ რესპუბლიკა) | ლუბლიანა | სლოვენიური | ევრო | 150 | 20,273102.2 | 2,072,87027,400 | 57.36||
ხორვატია (ხორვატიაშ რესპუბლიკა) | ზაგრები | ხორვატიული | ხორვატიული კუნა | 125 | 56,54275.1 | 4,246,70017,800 | 78.9||
მონტენეგრო (მონტენეგრო) | პოდგორიცა | მონტენეგრული | ევრო | 155 | 13,81245.2 | 624,33511,900 | 7.429
ქიანეფი, ნამუთ უკაბეტაში ნორთი ვარხველჷ გეოგრაფიულო ევროპას.
ჯოხოდვალა (ოფიციალური ჯოხოდვალა) | შილა | ნანანოღა | ნინა | ვალუტა | ფართობი, კმ² აბანი მოსოფელს | მახორობა მეჭედალა | ედპ ედპ ართ მახორუშო | რუკა |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ყაზახეთი (ყაზახეთიშ რესპუბლიკა) | ასტანა | ყაზახური | ყაზახური ტენგე | 9 | 2,724,9006.3 | 17,264,58414,100 | 243.6||
თურქეთი (თურქეთიშ რესპუბლიკა) | ანკარა | თურქული | თურქული ლირა | 36 | 780,58098.2 | 76,667,86415,300 | 1,167
ქიანეფი, ნამუეფიშ უდიდაში ტერიტორია ვარხვალჷ გეოგრაფიულო ევროპას, კავკაციას, ევროპაშ დო აზიაშ ხურგაშ გოჸუნაფაშ მეჯინათ; ევროპაშ დო აზიაშ ხურგეფიშ გოჸუნაფაშ ვარიანტიშ კუმა-მანიჩიშ რღამილიშ მეჯინათ თე სახენწჷფოეფი ედომუშამო აზიას იდვალუაფჷნა.
ჯოხოდვალა (ოფიციალური ჯოხოდვალა) | შილა | ნანანოღა | ნინა | ვალუტა | ფართობი, კმ² აბანი მოსოფელს | მახორობა მეჭედალა | ედპ ედპ ართ მახორუშო | რუკა |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
აზერბაიჯანი (აზერბაიჯანიშ რესპუბლიკა) | ბაქო | აზერბაიჯანული | აზერბაიჯანული მანათი | 112 | 86,600109.4 | 9,477,10010,800 | 102.7||
საქორთუო (საქორთუო) | ქართი | ქორთული | ქორთული ლარი | 119 | 69,70078,5 | 4,490,5006,100 | 27.3
ტერიტორიეფიშ ერკებული, ნამუსჷთ მართუნს შხვა სახენწჷფო, მარა ოფიციალურო ვენშმურს თე სახენწჷფოშ აკოდგინალუაშა დო ხოლო თიჯგუა ტერიტორიეფი, ნამუთ ფორმლურო მიშმულა სახენწჷფოშ აკოდგინალუაშა, მარა გჷშაკერძაფილი ოერეფოშქაშე სტატუსი უღჷნა ვარდა ოერეფოშქაშე სამართალიშ სუბიექტობათ.
ჯოხოდვალა (ოფიციალური ჯოხოდვალა) | შილა | ნანანოღა | ნინა | ვალუტა | ფართობი, კმ² აბანი მოსოფელს | მახორობა მეჭედალა | ედპ ედპ ართ მახორუშო | რუკა | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ალანდეფი (ალანდიშ კოკეფი) | მარიეჰამნი | ფინეთი | შვედური | ევრო | 13,517 | 2.11 | 28,502— | ||
გერნსი (ბეილივიკ გერნსი) | სენტ-პიტერ-პორტი | გოართოიანაფილი ომაფე | ინგლისური | გერნსული ფუნტი, ფუნტი სტერლინგი | 78 | 808.8 | 63,08544,500 | 2.742||
გიბრალტარი (გიბრალტარიშ ოგურგინე ომართუე) | გიბრალტარი | გოართოიანაფილი ომაფე | ინგლისური | გიბრალტარული ფუნტი, ფუნტი სტერლინგი | 6.8 | 4,411.9 | 30,00143,000 | 1.275||
ჯერსი (ბეილივიკ ჯერსი) | სენტ-ჰელიერი | გოართოიანაფილი ომაფე | ინგლისური; ფრანგული | ჯერსული ფუნტი, ფუნტი სტერლინგი | 116 | 843.6 | 97,85757,000 | 5.1||
მენი (კოკი) (კოკი მენიშ ოგვირგვინე ომართუე) | დუგლასი | გოართოიანაფილი ომაფე | მენური; ინგლისური | მენური ფუნტი, ფუნტი სტერლინგი | 572 | 151.2 | 86,47553,800 | 4.076||
ფარერეფი (ფაროშ კოკეფი) | ტორსჰავნი | დანია | ფაროული; დანიური | დანიური კრონა | 1,399 | 34.4 | 48,15930,500 | 1.471||
შპიცბერგენი (სვალბარდი) | ლონგიირი | ნორვეგია | ნორვეგიული | ნორვეგიული კრონა | 61,022 | 0.04 | 2,655— |
This article uses material from the Wikipedia მარგალური (Margaluri) article ევროპაშ ქიანეფიშ ერკებული, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). დინორე მიწორინაფილი რე გეჸვენჯი ლიცენზიათ (დო შხვა ვა რე მეწურაფილი-და): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki მარგალური (Margaluri) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.