ამერიგო ვესპუჩი

19 მელახი, 1454 — ღ. 22 ფურთუთა, 1512) — იტალიარი ვაჭარი, მარკვიე დო კარტოგრაფი. თის უკინებუდჷ თარი როლი ჟირ რეისის, ნამუთ არკვიენდჷ ობჟათე ამერიკაშ ბჟაეიოლ ოძგაშეს 1499-1502 წანეფს. მაჟირა რეისიშ ჟამს ქიმიოგორუ, ნამუდა ობჟათე ამერიკა უმოსო იფარებუდჷ ობჟათეჸურე. ათე ფაქტიქ ქჷდარწუმჷ თინა, ნამუდა თე დიხა რდჷ ახალი კონტინენტიშ ნორთი.

ვესპუჩიშ შარალუეფი ჩინებული რდჷ ევროპაშო, მუჟამსჷთ თიშ ანგარიშეფქ გჷმიბჟინჷ 1502-1504 წანეფს. 1507 წანას მარტინ ვოლდსიმიულერქ გჷმაბჟინუ მოსოფელიშ რუკა, სოდგათ ახალ კონტინენტის თიქ „ამერიკა“ ქიგიოდჷ, ვესპუჩიშ მაართა ჯოხო. გენართეფი წიგნის ვოლდსიმიულერქ გჷმაბჟინუ ვესპუჩიშ ართ-ართი ანგარიში, ნამუქჷთ გჷშეჭანუ კრიტიკა ვესპუჩიშ მეხჷ, მუჭოთ ქრისტეფორე კოლუმბიშ დიდებაშ მუში დუდიშა მიმაჭარაფალშა. უკულიან მეგორაფეფს, მავითობრუო ოშწანურას ვესპუჩიშ შხვა ჭარილეფიშ ძირაფაწკჷმა გერკვუ, ნამუდა თეიშახ გჷმობჟინაფილი ანგარიში რდჷ ღოლამირი ვესპუჩიშით ვარინ, შხვეფიშით.

ვესპუჩიქ დებადჷ ფლორენციას, იტალიას, დიდგვარუან ფანიას. მუამუშ რდჷ ნოტარიუსი ფარაშ გინმათირალი გილდეფიშ ფლორენციას. ამერიგო მუშენდჷ ლორენცო დი პერფრანცესკო დი'მედიჩიშ დო თიშ ჯიმა ჯოვანიწკჷმა. 1491 წანას თინეფქ მიდაშქვეს ვესპუჩი, ქუმუშებუდუკო თინეფიშ ოაგენტეს სევილიას, ესპანეთისჷნ.

1508 წანას, თიში ჟირი შარალუაშ უკულ ამერიკას, ვესპუჩიშო დირსხუ ექპერიმენტალი მაიორიშ წოდებაქ, გამამინჯალათ ოკიანეს რეისიშო ოწვართალ პილოტეფშო.

• Amerigo and the New World by Arciniegas, German; Alfred A. Knopf [1955]
• Amerigo: the Man Who Gave His Name to America by Fernández-Armesto, Felipe; Weidenfeld & Nicolson [2006] (hardcover, ISBN 0-297-84802-X).
• Heroes of American History: Amerigo Vespucci by Ober, Frederick A.; Harper & Brothers [1907]
• Amerigo Vespucci: Pilot Major by Pohl, Frederick J.; Columbia University Press [1944]
• Norbert Schulz: Amerigo Vespucci, Mundus Novus (mit Zweittexten). M.M.O. VERLAG ZUR FÖRDERUNG DES MITTEL- UND NEULATEINISCHEN, Butjadingen 2007. (Neulateinische Texte für den altsprachlichen Unterricht (Vivarium (Series neolatina, Band II))) ISBN 978-3-9811144-2-3
• Markham, Clements R. (1894) The Letters of Amerigo Vespucci, and Other Documents Illustrative of His Career. Hakluyt Society. (Reissued by Cambridge University Press, 2010. ISBN 9781108012867)