2023 Côp D' Estat Do Gabon

C' est çk' on lome li côp d' estat do Gabon di 2023.

Ali Bongo, prezidint do Gabon, vineut d' esse erléjhou avou 64,27 å cint des vwès cwand l' côp d' estat a stî fwait. Tins des votaedjes, el Daegntoele esteut côpé. Avou ça k' ene copareye a stî metou so pî. Sorlon les militaires k' ont disdjoké Ali Bongo, les votaedjes n' ont nén stî fwait comifåt. Ci sintimint la esteut ehårdé pa des sopoirteus del democraceye. Foiravant, k' el famile des Bongo a moenné l' payis dispu 56 ans, cwand l' Gabon s' a dislaxhî del France. Les rzultats des votaedjes ey el disdjocaedje ont stî anoncî al televuzion. Tot rwaitant les votaedjes, èn ôte candidat, Albert Ondo Ossa, erclame el victwere. Foû des votaedjes d' awousse 2023, i gn a des rujhes di pwintaedje eyet di pôvurté, el Gabon.

Ci côp d' estat ci shût el crijhe do Nidjer k' a comincî avou l' disdjocaedje d' ès prezidint eto. Totfeye, sorlon Josep Borrell, li tchîf del diplomaceye di l' Union Uropeyinne, ces disdjocaedjes la sont diferins. Mins nerén, Josep Borrell a ossu dibokî ki c' esteut må pol såvrité di l' Afrike coûtchantrece.

Des cintinnes di dmorants ont roter so les voyes del mwaisse-veye, Libreville, po mostrer leu binåjhté eviè l' côp d' estat. Les militaires å povwer ont anoncî l' seraedje des frontires nåcionåles. Poirtant, li djenerå Oligui a clatchî k' les institucions vont esse pus democratikes après l' côp, minme s' i vout sospinde el democraceye pindant on moûmint.

Afrike

L' Union Afrikinne a codåné ci côp d' estat ci, tins k' el Nidjeria a clatchî d' awè sogne d' ene « pårminêye d' autocraceyes ».

El Senegal, les djins d' oridjene gabonesse ont ossu mostrer leu binåjhté. Cwek' el police lz a håyné avou do lacrimo.

Ôtes continints

Disk' asteure, el Beldjike a wårdé l' silince. Li France codåne el côp d' estat. Do costé des Uyessês eyet del Rûsseye, ci trevén ci est rwaitî tot-z estant « totafwaitmint transixhant ». El Chine dimande on « rtoû al påjhirté » tot shuvant l' estance des trevéns. Elle dimande eto a waeranti l' såvrité d' Ali Bongo eyet d' adjî po l' peupe do Gabon.