Tiếng Bình

Tiếng Bình hay Bình thoại (Tiếng Trung: 平话; phồn thể: 平話; pinyin: Pínghuà; Yale: Pìhng Wá; đôi khi được gọi là 廣西平話/广西平话) là một nhóm phương ngữ tiếng Trung Quốc được nói ở chủ yếu tại Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, với một số người nói tại Vân Nam.

Tiếng Bình là ngôn ngữ giao thương tại vài vùng thuộc Quảng Tây. Một bộ phận người nói tiếng Bình được xác định là người Tráng và có những điểm khác biệt với người Hán chiếm đa số. Nhóm phương ngữ bắc tiếng Bình tập trung tại Quế Lâm và nhóm nam tập trung tại Nam Ninh. Nam Bình thoại có nhiều đặc điểm đáng chú ý như có 4 nhập thanh khác nhau (入声), nhiều từ mượn tiếng Tráng, và từ wei ở cuối câu mệnh lệnh.

Bình thoại
平話 / 平话
Sử dụng tạiTrung Quốc
Khu vựcQuảng Tây
Tổng số người nóihơn 2 triệu (2016)
Phân loạiHán-Tạng
  • Hán
    • Bình–Ngô
      • Bình thoại
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3Không
Glottologping1244
Tiếng Bình
Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem Trợ giúp:IPA.
Pinghua
Phồn thể平話
Giản thể平话
Tiếng Quảng Châu YalePìhng Wá
Bính âm Hán ngữPíng Huà
Tên tiếng Trung thay thế
Phồn thể廣西平話
Giản thể广西平话
Tiếng Quảng Châu YaleGwóngsāi Pìhng Wá
Bính âm Hán ngữGuǎngxī Píng Huà

Lịch sử và phân loại Tiếng Bình

Nghiên cứu tại Quảng Tây vào thập niên 1950 đã ghi nhận những phương ngôn mà khi đó được gộp vào nhóm Việt (Yue, tiếng Quảng Đông), song khác biệt với các phương ngôn nói tại Quảng Đông. Bình thoại được xác định là một nhóm phương ngữ riêng, tách biệt với Việt ngữ, bởi Viện Khoa học xã hội Trung Quốc vào thập niên 1980 và từ đó được nhìn nhận như thế từ đó đến nay.

Vì đã được công nhận là một nhóm phương ngữ riêng, Bình Thoại ngày một được tập trung nghiên cứu. Năm 2008 một báo cáo của Viện Khoa học xã hội Trung Quốc ghi nhận sự tăng lên về số lượng tài liệu nghiên cứu và thẩm tra Bình Thoại, từ 7 trước khi phát hành Trung Quốc Ngữ Ngôn Địa Đồ Tập năm 1987, đến 156 trong thời gian từ đó đến 2004.

Vào thập niên 1980, số người nói được liệt kê là hơn 2 triệu.

Tiếng Bình được chia làm hai phân nhóm:

  • Quế Bắc (Guìběi 桂北) tại bắc Quảng Tây, quanh thành phố Quế Lâm, gần với vùng nói các phương ngữ Quan thoại Tây Nam.
  • Quế Nam (Guìnán 桂南) tại nam Quảng Tây, quanh thành phố Nam Ninh. Những phương ngữ này tạo thành một dãy phương ngữ với các phương ngữ tiếng Quảng Đông tại đây. Yu Jin chia nhóm này thành ba loại:
    • Ung Giang, nói dọc theo sông Ung quanh Nam Ninh.
    • Quan Đạo (官道), tại Lai Tân ở đông Nam Ninh và các huyện, thành phố Hoành Châu, Tân Dương.
    • Dung Giang, nói dọc theo sông Dung ở bắc Liễu Châu.

Âm vị học Tiếng Bình

Bình thoại Nam Ninh có âm xát bên vô thanh [ɬ], tương đương với /s/ và /z/ trong tiếng Hán trung cổ (/ɬam/ "ba" và /ɬi/ "bốn"). Điều này khác với tiếng Quảng Đông chuẩn nhưng giống với các phương ngữ Quảng Đông khác như tiếng Đài Sơn.

Thanh điệu

Tiếng Bình phía nam có 6 thanh ở âm tiết mở, và bốn trong âm tiết đóng, giống trong những phương ngôn Quảng Đông lân cận như phương ngữ Bác Bạch.

Thanh trong Bình thoại Nam Ninh
Tên Bình
píng
Thượng
shàng
Khứ
Nhập
Âm
yīn
52 - ˥˨ 33 - ˧˧ 55 - ˥˥ 5 - ˥
3 - ˧
Dương
yáng
21 - ˨˩ 24 - ˨˦ 22 - ˨˨ 23 - ˨˧
2 - ˨

Chú thích

  • Xie Jianyou [谢建猷], et al. 2007. Studies on the Han Chinese dialects of Guangxi [广西汉语方言研究]. Nanning: Guangxi People's Publishing House [广西人民出版社].

Liên kết ngoài

Tags:

Lịch sử và phân loại Tiếng BìnhÂm vị học Tiếng BìnhTiếng BìnhBính âm Hán ngữChữ Hán giản thểChữ Hán phồn thểNam NinhNgười HánNgười TrángPhương ngữQuảng TâyQuế LâmTiếng Trung QuốcVân Nam

🔥 Trending searches on Wiki Tiếng Việt:

Đông Nam ÁTây Bắc BộDanh sách quốc gia xã hội chủ nghĩaLê Khả PhiêuCàn LongĐặng Lê Nguyên VũĐội tuyển bóng đá trong nhà quốc gia UzbekistanNgười Thái (Việt Nam)Lê Thái TổPhạm Nhật VượngTrần Sỹ ThanhChủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt NamNguyễn Văn NênĐội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí MinhGia LongViệt Nam Cộng hòaLa LigaĐịnh luật OhmQuần đảo Trường SaHChiếc thuyền ngoài xaĐồng bằng sông Cửu LongDanh sách quốc gia theo GDP (danh nghĩa)Núi Bà ĐenGMMTVNguyệt thựcNguyễn Hòa BìnhNguyễn Quang SángLiếm dương vậtShopeeĐền HùngRừng mưa AmazonQuốc kỳ Việt NamNguyễn Trung TrựcRHKT (nhóm nhạc)Mưa đáPhenolTrần Quý ThanhVladimir Ilyich LeninNguyễn Tân CươngQuân khu 4, Quân đội nhân dân Việt NamLý Tiểu LongTrần Quốc VượngĐỗ MườiOmanĐịa lý Việt NamNgân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt NamHang Sơn ĐoòngÔ nhiễm môi trườngTrần Thái TôngVõ Văn KiệtNgân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên ViệtBóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 2024 – Vòng loại NamSeventeen (nhóm nhạc)Trái ĐấtNguyễn Thị Kim NgânGiê-suSóc TrăngGia đình Hồ Chí MinhĐài LoanTrần Đức ThắngĐất rừng phương NamNhật ký Đặng Thùy TrâmNhà LýNgày Thống nhấtVũ Hồng VănCác vị trí trong bóng đáBan Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt NamSóng ở đáy sông (phim truyền hình)Thuốc thử TollensTiếng Trung QuốcChủ nghĩa tư bảnChâu Vũ ĐồngAnhLeonardo da VinciVũ Đức ĐamBến TreVũ trụ🡆 More