Maurice Maeterlinck

Maurice Maeterlinck sinh tại Ghent trong một gia đình Pháp khá giả, bố làm công chứng, mẹ là con gái một luật sư giàu có. Sau khi tốt nghiệp luật tại Đại học Ghent vào năm 1885, Maeterlinck đi Paris. Năm 1886, ông gia nhập Đoàn Luật sư Ghent, viết thơ, ký, phê bình cho các báo và tạp chí như La Jeune Belgique, La Wallonie... Năm 1886 ông in truyện ngắn đầu tiên Le massacre des innocénts (Cuộc tàn sát những kẻ vô tội); năm 1889 ông xuất bản tập thơ đầu tiên và vở kịch đầu tiên, được nhà phê bình Octave Mirbeau của báo Le Figaro hết lời khen ngợi. Từ đó ông bỏ nghề luật sư. Trong những năm tiếp theo, ông viết hàng loạt vở kịch cổ tích, tượng trưng, kịch rối... Năm 1895 Maeterlinck cưới vợ là Leblan - diễn viên tham gia đóng các vở kịch của ông và năm 1896 sang Paris sinh sống. Maeterlinck ủng hộ nghệ thuật thuần túy, là một trong những đại diện tiêu biểu của trường phái tượng trưng cả trong thơ ca lẫn sân khấu, trong các tác phẩm của mình mở ra một thế giới đầy màu sắc, mộng ảo chống lại số phận khắc nghiệt. Năm 1909 ông viết xong vở kịch L'Oiseau Bleu (Con chim xanh), một kiệt tác của sân khấu kể về những cuộc phiêu lưu kiếm tìm hạnh phúc qua hình tượng con chim xanh và đã trở thành một điển cố văn học biểu tượng cho hạnh phúc tình yêu cũng như đã được dựng lên trong nhiều phim.

Maurice Maeterlinck được trao giải Nobel năm 1911 nhờ những tác phẩm kịch mang nội dung phong phú, giàu tưởng tượng đầy thi vị. Kịch của ông thể hiện những hệ thống triết lý hình thành một cách trực giác. Mô típ cái chết thường xuyên hiện diện trong tác phẩm của ông ở giai đoạn cuối mang thêm màu sắc của chủ nghĩa thần bí. Maeterlinck được coi là một trong những người khởi đầu của sân khấu kịch phi lí; các vở kịch của ông đến ngày nay vẫn được dàn dựng ở nhiều nước trên thế giới.

Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, ông xin vào dân quân nhưng không được chấp nhận vì quá tuổi và nhà văn đã thể hiện lòng yêu nước bằng hàng loạt cuộc nói chuyện tuyên truyền ở châu Âu và Mỹ. Năm 1939 Đức quốc xã đe dọa chiếm cả châu Âu, Maeterlinck chạy sang Bồ Đào Nha và khi cảm thấy Bồ Đào Nha cũng sẽ bị chiếm, ông cùng với vợ sang Mỹ. Năm 1947 ông trở về Nice, Pháp.

Ngoài giải Nobel, Maeterlinck được vua Leopold III của Bỉ tặng huân chương Đại thập tự (1920), huân chương Thanh kiếm của Bồ Đào Nha (1939) và được vua Albert I của Bỉ phong tước hiệu Bá tước (1932). Ông mất tại Nice, Pháp.

 

• Le massacre des innocénts (Cuộc tàn sát những kẻ vô tội, 1886), truyện
• Serres chaudes (Vườn kính, 1889), tập thơ
• La princesse Maleine (Công chúa Maleine, 1889), kịch
• L'intruse (Người đàn bà đột nhập, 1890), kịch
• Les aveugles (Những người mù, 1890), kịch
• Les sept princesses (Bảy nàng công chúa, 1891), kịch
• Pelléas et Mélisande (Pelleas và Mélisande, 1892), kịch
• Alladine et Palomides (Alladine và Palomides, 1894), kịch
• La mort de Tintagiles (Cái chết của Tintagiles, 1894), kịch
• Le trésor des humbles (Kho báu của những kẻ nhẫn nhục, 1896), luận văn mĩ học
• Douze chansons (Mười hai khúc ca, 1896), thơ
• Quinze Chansons (Mười lăm Khúc ca), thơ
• Aglavaine et Selysette (Aglavaine và Selysette, 1896), kịch cổ tích
• Le sagesse et la destinée (Khôn ngoan và định mệnh, 1898), khảo luận triết học
• La vie des abeilles (Đời sống loài ong, 1900), khảo luận
• Ariane et Barbe-Bleue (Ariane và gã Râu Xanh, 1901), kịch
• Monna Vanna (1902), kịch
• Le temple enseveli (Ngôi đền vùi lấp, 1902)
• Joyselle (1903), kịch
• Le miracle de Saint-Antoine (Điều kì diệu của thánh Antoine, 1903), kịch
• L'intelligence des fleurs (Trí tuệ của hoa, 1907)
• L'oiseau bleu (Con chim xanh, 1909), kịch
• Bourgmestre de Stilemonde (Thị trưởng Stilemonde, 1919)
• La grande féerie (Miền tiên cảnh lớn, 1924), tiểu luận
• Le malheur passe (Tai họa đã qua, 1925), kịch
• La vie des termites (Đời sống của mối, 1926), tiểu luận
• La vie de l'espase (Đời sống không gian vũ trụ, 1928), tiểu luận
• La vie des fourmis (Đời sống loài kiến, 1930), tiểu luận
• La grande loi (Quy luật vĩ đại, 1933), tiểu luận
• Devant Dieu (Trước mặt Chúa, 1937), tiểu luận
• L'autre monde ou le cardan stellaire (Thế giới khác, hay khớp vũ trụ, 1942), tiểu luận

Tác phẩm Maurice Maeterlinck đã dịch ra tiếng Việt

• Con chim xanh (L'oiseau bleu) (kịch), Nguyễn Trường Lịch dịch, Nhà xuất bản Giáo dục, 1997
• Nếu ngày kia anh trở lại (thơ), Phạm Nguyên Phẩm dịch, in trong tập 100 bài thơ Pháp, Nhà xuất bản Giáo dục, 1998
• Chiếc mũ trí tuệ (truyện ngắn), Dương Thu Ái dịch, in trong Tuyển tập truyện nổi tiếng thế giới, Nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin, 2004
• Thông thái và số phận - Tiểu luận triết học, Nguyễn Trí Dũng dịch, NXB Thế giới.
• Đời Ong - Tiểu luận triết học, Thi Hoa dịch, NXB Thế giới.
• Trí tuệ của Hoa - Tiểu luận triết học, Thi Hoa dịch, NXB Thế giới.

• Œuvres de Maurice Maeterlinck sur Ebooks
• Biographie et bibliographie de l'auteur Lưu trữ 2008-03-25 tại Wayback Machine
• Biographie en ligne de l'auteur en 17 chapitres (Petits Carnets de vie, 1862-1949)
• Maeterlinck, une mise en scène de Christoph Marthaler d'après Maurice Maeterlinck (2007) Lưu trữ 2010-02-13 tại Wayback Machine
• Le fonds Maurice Maeterlinck est accessible aux Archives et Musée de la Littérature (AML)

• Nhà thơ giải Nobel 1900 - 2006. Nhà xuất bản Lao động, Hà Nội, 2006.