Irênê

202 CN), cũng được tôn vinh là Thánh Irênê, là Giám mục thành Lugdunum xứ Gallia (Gaule), thuộc Đế quốc La Mã (nay là Lyon, Pháp). Ông là giáo phụ, nhà hộ giáo thuộc thời kỳ đầu, các tác phẩm của ông giúp hình thành nền thần học Kitô giáo sơ khởi. Ông là đệ tử của thánh Pôlycarpô, người mà theo truyền thống là môn đệ của thánh Gioan Tông đồ.

Thánh Irênê
Tranh khắc vẽ thánh Irênê, giám mục thành Lugdunum
Giám mục, tử đạo, Tiến sĩ Hội Thánh
Sinh	130 Smyrna, Tiểu Á (nay là İzmir, Thổ Nhĩ Kỳ)
Mất	202 Lugdunum, xứ Gallia (nay là Lyon, Pháp)
Tôn kính	Công giáo Rôma Chính thống giáo Đông phương Chính thống giáo Cổ Đông phương Lutheran Anh giáo
Lễ kính	28 tháng 6 (Tây phương) 23 tháng 8 (Đông phương)

Tác phẩm nổi bật nhất của Irênê, Về nhận dạng và đánh bại cái gọi là Ngộ giáo (Adversus Haereses) hay còn được gọi là Chống dị giáo (k. 180) là một sự đả kích nhằm vào Ngộ giáo - một mối đe dọa nghiêm trọng với Giáo hội thời bấy giờ, đặc biệt là nhằm vào phái ngộ giáo của Valentinus. Là một trong số những nhà thần học Kitô giáo quan trọng nhất, ông nhấn mạnh đến yếu tố truyền thống của Giáo hội, đặc biệt là về chức Giám mục, Thánh Kinh và Thánh Truyền. Để chống lại những người ngộ giáo - những người cho rằng mình nắm giữ một hệ thống truyền khẩu bí mật từ chính Đức Giêsu, Irênê khẳng định rằng các giám mục tại các thành phố khác nhau được truy nguồn lui về tận các Tông đồ - không ai trong số các vị theo ngộ giáo - và rằng chỉ các giám mục mới mang lại những hướng dẫn an toàn trong việc giải thích Kinh thánh. Các tác phẩm của Irênê cùng với Clêmentê thành Rôma và Ignatiô thành Antiokhia được xem là những dẫn chứng đầu tiên phát triển học thuyết về tính thượng quyền của ngai tòa Rôma. Irênê cũng là nhân chứng sớm nhất công nhận tính quy điển của cả bốn Phúc Âm.

• Irenaeus, Proof of the Apostolic Preaching, trans JP Smith, (ACW 16, 1952)
• Irenaeus, Proof of the Apostolic Preaching, trans John Behr (PPS, 1997)
• Coxe, Arthur Cleveland biên tập (1885). The Ante-Nicene Fathers. Buffalo, NY: The Christian Literature Company.
• Eusebius (1932). The Ecclesiastical History. Kirsopp Lake and John E.L. Oulton, trans. New York: Putnam.
• Hägglund, Bengt (1968). History of Theology. Gene J.Lund, trans. St. Louis: Concordia Publishing.
• Minns, Denis (1994). Irenaeus. Washington, D.C.: Georgetown University Press. ISBN 0-87840-553-4.
• Payton Jr., James R. Irenaeus on the Christian Faith: A Condensation of 'Against Heresies' (Cambridge, James Clarke and Co Ltd, 2012).
• Quasten, J. (1960). Patrology: The Beginnings of Patristic Literature. Westminster, MD: Newman Press.
• Schaff, Philip (1980). History of the Christian Church: Ante-Nicene Christianity, A.D. 100–325. Grand Rapids, Mich: Eerdmans. ISBN 0-8028-8047-9.
• Tyson, Joseph B. (1973). A Study of Early Christianity. New York: Macmillan.
• Wolfson, Henry Austryn (1970). The Philosophy of the Church Fathers: Faith, Trinity, Incarnation. Cambridge, MA: Harvard University Press.

• Early Christian Writings Irenaeus
• Fragments from his lost works
• A nineteenth-century translation of Irenaeus' work
  • Demonstration of the Apostolic Preaching
  • Book II, ch. 22, where Irenaeus argues his unconventional views about the age of Jesus and the length of his ministry.
• EarlyChurch.org.uk Extensive bibliography.
• Gregory S. Neal: "The Nature of Evil and the Irenaean Theodicy" Grace Incarnate (1988) Lưu trữ 2010-02-07 tại Wayback Machine
• Critique of Irenaeus, Elaine H. Pagels
• Critique of Pagel's article by Father Paul Mankowski
• Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes
• "St. Irenæus, Bishop of Lyons, Martyr", Butler's Lives of the Saints

Bài viết liên quan đến Kitô giáo này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s