Рус Патшалыгы
Рус патшалыгы яки Византия вариантында Россия патшалыгы — 1478 һәм 1721 еллар арасында яшәгән рус дәүләте.
| Рус патшалыгы | |
| Байрак[d] | Илтамга[d] |
 |  |
| Нигезләнү датасы | 1547 |
|---|---|
| Кыскача исем | Рꙋ́сїѧ |
| Рәсми тел | чиркәү славян теле[d] һәм рус теле |
| Дөнья кисәге | Ауразия |
| Дәүләт | Рус дәүләте |
| Башкала | Мәскәү һәм Санкт-Петербург |
| Идарә итү формасы | Сословно-представительная монархия[d], Вотчинная монархия[d] һәм автократия[d] |
| Канунбирү органы | Земский собор[d] |
| Рәсми бәйрәм | царские именины[d] |
| Халык саны | 6 000 000 (XVI гасыр), 7 000 000 (1640), 11 000 000 (1670) |
| Акча берәмлеге | рубли[d] |
| Әүвәлгесе | Бөек Мәскәү кенәзлеге |
| Киләсе | Россия империясе |
| Алыштырган | Казан патшалыгы[d], Бөек Тверь кенәзлеге[d], Новгород республикасы, Бөек Мәскәү кенәзлеге һәм Xacitarxan xanlığı |
| Кулланылган тел | чиркәү славян теле[d] һәм рус теле |
| Гамәлдән чыгу датасы | 2 ноябрь 1721 |
| Мәйдан | 3 000 000 км² (1547), 14 500 000 км² (XVII гасыр), 14 500 000 км² (1590) |
 | |
| Рәсми дине | Рус православ чиркәве, православие дине һәм правослау чиркәве[d] |
 Рус патшалыгы Викиҗыентыкта | |
«Рус патшалыгы» — бу чор Россиясенең рәсми исеме.
1547 елда Бөек Мәскәү кенәзлеге кенәзе Иван IV Явыз патша дәрәҗәсен ала.
1721 елда Төньяк сугышыннан соң, патша Пётр I Россия империясе итеп игълан итә.
Тарих
Иван IV идарәсе
- Шулай ук карагыз: Судебник Ивана IV, Казанны алу, Ливон сугышы, Опричнина һәм Ермак.
Борис Годунов идарәсе
Дәүләт башлыклары
- — формаль идарә иткән патша
- — регент булган патша
| Патша | Портрет | Идарә чоры | Комментарий |
|---|---|---|---|
| Иван IV |  | 1547—1584 | |
| Симеон Бикбулатович |  | 1575—1576 | |
| Фёдор I Иванович |  | 1584—1598 | |
| ru:Ирина I Годунова |  | 1598 | |
| Борис I Годунов |  | 1598—1605 | |
| Фёдор II Борисович |  | 1605 | |
| ru:Лжедмитрий I |  | 1605—1606 | |
| ru:Василий IV Шуйский |  | 1606—1610 | |
| ru:Владислав IV Владислав Жигимонтович |  | 1610—1612 | |
| Михаил I Фёдорович |  | 1613—1645 | |
| Патриарх Филарет |  | 1619—1633 | |
| Алексей I Михайлович | .jpg) | 1645—1676 | |
| Фёдор III Алексеевич |  | 1676—1682 | |
| ru:Софья Алексеевна |  | 1682—1689 | |
| Иван V Алексеевич | .jpg) | 1682—1696 | |
| Пётр I |  | 1682—1721 |
Парламент
Административ бүленеш
Сайланылган администрация
Гаскәрләр (җир һәм диңгез гаскәре)
Дипломатия
Геральдика
Акча системасы
Икътисад
XVI гасыр азагында илдә 220 шәһәр, матди җитештерү һөнәрчелек дәрәҗәсендә үсүе, территориаль специализация процесслары дәвам итә иде. Дәүләт эченә Идел буе ханлыкларны кушуыннан соң Көнчыгыш илләре белән сәүдә үсә башлады.
Дин
Фән һәм мәгариф
Борынгы Христианлыкның пакълыгы югалган дип саналган илләрдән чыгышлы галимнәр тәэсире «иманны какшата ала» дигән фикернең Россиянең җәмгыятендә таралганлыгы сәбәпле систематик мәгарифнең таралуга озак вакыт дәвамында юл бирмәде.
Шуңа карамастан, XVII гасыр уртасында систематик мәгариф нигезләнә һәм үсә башлый. Бу үзгәрешләргә патша Алексей Михайловичның үзенең шәхси югары укымышлылыгы да йогынты ясый.
Мәдәният һәм сәнгать
Музыка
- XVI гасыр азагында — XVII гасыр башында Россия патшалыгында гөслә барлыкка килә [чыганагы?]. Озынлыгы белән — 1,5 м кадәр. Кыллар саны: 55—66. Хроматик төзелеше.
Спорт
Шулай ук карагыз
- Россия тарихы
- Иң зур империяләр исемлеге
- Россия империясе
- Россия республикасы
- Совет Россия республикасы
- ССРБ
- Россия Федерациясе
Искәрмәләр
Әдәбият
Сылтамалар
This article uses material from the Wikipedia Tatarça / Татарча article Рус патшалыгы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәгълүмат CC BY-SA 4.0 буенча таратыла (әгәр башкасы күрсәтелмәсә). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tatarça / Татарча (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.