Geometride bir eşkenar dörtgen (baklava dilimi, rhombus veya rombus da denir), dört kenarı eşit uzunlukta bir dörtgendir.
Oyun kâğıtlarında görülen eşkenar dörtgene karo, bu şekle sahip olan haplara lozanj, bu şekle sahip olan beyzbol oyun sahasına diamond (elmas) denir.
Tip | dörtgen |
---|---|
Kenarlar ve Köşeler | 4 |
Simetri grubu | D2, [2], (*22) |
Alan | |
Eşlek çokgen | dikdörtgen |
Özellikler | konveks, isotoksal |
Her eşkenar dörtgen bir paralel kenardır ve dik açılı olanı bir karedir. Öklid'in özgün rhombus tanımı kareyi dışlar ama modern matematikçiler kareyi de kapsayan tanımı tercih ederler. Rhombus, Eski Yunanca topaç anlamına gelen ῥόμβος (rhombos) sözcüğünden gelir.
Her eşkenar dörtgende köşeleri birleştiren iki çift paralel kenar ve iki köşegen vardır. Eşleşik (benzer) üçgenler kullanılarak, eşkenar dörtgenin bu köşegenlerin her birine göre simetrik olduğu ispatlanabilir. Dolayısıyla her eşkenar dörtgen aşağıdaki özellikleri taşır:
İlk özellik, her eşkenar dörtgenin bir paralelkenar olduğu anlamına gelir. Eşkenar dörtgen dolayısıyla bir paralel kenarın tüm özelliklerine sahiptir: örneğin, karşı kenarlar paraleldir; bitişik açılar bütünlerdir; iki köşegen birbirini ikiye böler; orta noktadan geçen herhangi bir doğru, alanı ikiye böler; ve kenar uzunluklarının karelerinin toplamı köşegenlerin karelerinin toplamına eşittir (yani, ortak kenar uzunluğuna a ve köşegen uzunluklarına d1 ve d2 denirse, 4a2 = d12 + d22).
Her paralelkenar bir eşkenar dörtgen değildir ama paralel köşegenleri olan her paralelkenar (ikinci özellik) bir eşkenar paralelkenardır. Genelde, (biri bir simetri ekseni olan) birbirine dik köşegenli her dörtgen bir uçurtmadır. Her eşkenar dörtgen bir uçurtmadır ve hem uçurtma hem paralelkenar olan bir dörtgen bir eşkenar dörtgendir.
Eşkenar dörtgen bir teğetsel dörtgendir. Yani, dört kenarına da teğet olan bir dış teğet çember vardır.
Öklid'in eşkenar dörtgen için kullandığı rhombus sözcüğü Yunanca fırıldamak anlamına gelen ρέμβω (rhembo) fiilinden türetmiştir. Arşimet, tabanları ortak iki dik huni için "katı rhombus" terimini kullanmıştır.
Tüm paralelkenarlar gibi, eşkenar dörtgenin alanı, tabanı ile yüksekliğinin çarpımıdır. Taban kenar uzunluğu a, yükseklik h de komşu olmayan iki kenar arasındaki dikey uzaklık olarak tanımlanırsa, alan A:
Alan, ayrıca, tabanın karesi çarpı açılardan birinin sinüsü:
veya köşegen uzunlukların çarpımının yarısı:
veya yarıçevre uzunluğu çarpı dışteğet çemberin yarıçapı
olarak da ifade edilebilir.
Vikisözlük'te eşkenar dörtgen ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
Wiki Commons'ta Rhombi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Eşkenar dörtgen, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.