Ang Trentino-Alto Adigio o Trentino-Alto Adige/Südtirol (EU /trɛnˌtiːnoʊ ˌɑːltoʊ ˈɑːdiːdʒeɪ/, NK /ʔdɪdʒʔ,_ʔ ˌæltoʊ ˈædɪdʒeɪ/; Italyano: Trentino-Alto Adige ; Aleman: Trentino-Südtirol; Ladin: Trentin-Südtirol) ay isang nagsasariling rehiyon ng Italya, na matatagpuan sa hilagang bahagi ng bansa.
Ang rehiyon ay may populasyon na 1.1 milyon, kung saan 62% ang nagsasalita ng Italyano bilang kanilang sariling wika, 30% ang nagsasalita ng Surtiroles na Aleman at ilang wikang banyaga ay sinasalita ng mga komunidad ng imigrante. Mula noong dekada '70, karamihan sa mga lehislatibo at administratibong kapangyarihan ay inilipat sa dalawang lalawigang nagsasariling pamumuno na bumubuo sa rehiyon: ang Lalawigan ng Trento, karaniwang kilala bilang Trentino, at ang Lalawigan ng Bolzano, karaniwang kilala rin bilang Timog Tirol (Alto Adige sa Italyano).
Trentino-Alto Adigio | |||
---|---|---|---|
Mga nagsasariling rehiyon ng Italya | |||
| |||
Bansa | Italya | ||
Kabesera | Trento | ||
Pamahalaan | |||
• Pangulo | Maurizio Fugatti (Lega) | ||
Lawak | |||
• Kabuuan | 13,606.87 km2 (5,253.64 milya kuwadrado) | ||
Populasyon (2019-01-01) | |||
• Kabuuan | 1,072,276 | ||
• Kapal | 79/km2 (200/milya kuwadrado) | ||
• Official languages | Italyano Aleman (Timog Tirol) | ||
• Other languages | in some municipalities: Ladin Mocheno Cimbrian | ||
Demonym | Ingles: Trentino-Alto Adigan or Trentino-South Tyrolean Italyano: Trentino (man) Italyano: Trentina (woman) or Italyano: Altoatesino (man) Italyano: Altoatesina (woman) or Italyano: Sudtirolese Aleman: Südtiroler (man) Aleman: Südtirolerin (woman) | ||
Citizenship | |||
• Italian | 93% | ||
Sona ng oras | UTC+1 (CET) | ||
• Tag-init (DST) | UTC+2 (CEST) | ||
ISO 3166 code | IT-32 | ||
GDP (nominal) | €41.7 billion (2017) | ||
GDP per capita | €39,200 (2017) | ||
NUTS Region | ITD | ||
Websayt | www.regione.taa.it |
Mula sa ika-9 na siglo hanggang 1801, ang rehiyon ay bahagi ng Banal na Imperyong Romano. Matapos maging bahagi ng panandaliang Republikang Napoleoniko ng Italya at Napoleonikong Kaharian ng Italya, ang rehiyon ay bahagi ng Imperyong Austriaco at ang kahalili nitong Austria-Unggarya mula 1815 hanggang 1919 na paglipat nito sa Italy sa Tratado ng Saint-Germain-en-Laye sa pagtatapos ng Unang Digmaang Pandaigdig. Kasama ang Austriakong estado ng Tirol, ito ay bahagi ng Eurorehiyon Tirol-Tirol del Sur-Trentino.
Sa Ingles, ang rehiyon ay kilala bilang Trentino-South Tyrol o sa Italyano nitong pangalan na Trentino-Alto Adige.
Taon | Pop. | ±% |
---|---|---|
1921 | 661,000 | — |
1931 | 666,000 | +0.8% |
1936 | 669,000 | +0.5% |
1951 | 729,000 | +9.0% |
1961 | 786,000 | +7.8% |
1971 | 842,000 | +7.1% |
1981 | 873,000 | +3.7% |
1991 | 890,000 | +1.9% |
2001 | 940,000 | +5.6% |
2011 | 1,037,000 | +10.3% |
2019 | 1,072,276 | +3.4% |
Ang rehiyon ay may populasyon na humigit-kumulang 1,072,276 katao (541,098 sa Trentino at 531,178 sa Timog Tidol). Ang densidad ng populasyon sa rehiyon ay mababa kung ihahambing sa Italya sa kabuuan. Noong 2008, ito ay katumbas 77.62 mga naninirahan bawat kilometro kuwadrado (201.0/mi kuw), samantalang ang katamtaman na bilang para sa Italya 201.50 bawat kilometro kuwadrado (521.9/mi kuw). Ang densidad ng populasyon sa Trentino 86.56 mga naninirahan bawat kilometro kuwadrado (224.2/mi kuw), bahagyang mas mataas kaysa sa nakarehistro sa Timog Tirol na katumbas 70.14 bawat kilometro kuwadrado (181.7/mi kuw). Magmula noong 2011[update], ang Pambansang Suriang Estadistika ng Italya (ISTAT) ay tinantiya na 90,321 dayuhan ang naninirahan sa rehiyon sa kabuuan, katumbas ng 8.55% ng kabuuang populasyon ng rehiyon.
Padron:Italy topics
This article uses material from the Wikipedia Tagalog article Trentino-Alto Adigio, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Maaaring gamitin ang nilalaman sa ilalim ng CC BY-SA 4.0 maliban kung nabanggit. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tagalog (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.