Angola: Jiečânâs staatâ Afrikist
Angola, virgálávt Angola täsiväldi (portugalkielân República de Angola) lii staatâ Afrikist.
Ton uáivikaavpug lii Luanda. Angola virgálâš kielâ lii portugalkielâ, mutâ ton lasseen sárnuh ovdâmerkkân kongokielâ, kimbundukielâ já umbundukielâ. Angolast ääsih paijeel 32 miljovn olmožid, kiäin stuárráámus uási láá ristâliih: jo-uv katoliliih (41%) teikkâ protestantliih (38%). Angola ránnjástaatah láá tavveen Kongo täsiväldi já Kongo demokraatlâš täsiväldi, nuorttân Sambia já mäddin Namibia.
| Angola täsiväldi República de Angola (portugalkielân) | |
|---|---|
 lippu |  vaakun |
 | |
| Staatâhäämi | täsiväldi |
| President Väripresident | João Lourenço Bornito de Sousa |
| Uáivikaavpug | Luanda |
| Eres kaavpugeh | Huambo Lubango Benguela |
| Vijđodâh | 1 246 700 km² |
| Virgáliih kielah | portugalkielâ |
| Vaaluut | kwanza (AOA) |
| Äigi | UTC+1 |
| Jiečânâsvuotâ | |
| – Portugalist | 11.11.1975 |
| Uánádâs | AO |
| Sundenummeer | +244 |
| Aalmuglâšlaavlâ | Angola Avante |
| Oovdiš staatâ(h) | Angola aalmugtäsiväldi (1975–1992) |
Historjá
Stuárráámuu uásist angolalijn láá madduuh eennâmtuálu kulttuurijn, moh asâiduttii Angolan suulân 1000-500 oKr. Oskoh, ete taah ulmuuh sarnuu tovláá versio kielâin, maid Angolast tääl sárnuh. 800-lovo rääjist Angola taveuásih kullii stuorrâ kunâgâskuddijd.
Ko portugalliih 1400-lovo aalgâst pottii, te sij algii tállân ráđádâllâđ eres hiäimuigijn. Čuávuvái muáddi čyeđe ive ääigi Angolast vuobdui paijeel 4 miljovn uárjid Tave-Amerikân. Portugal haldâšij Angola rähtimáin kävppisopâmušâid eres hiäimuigijn, mutâ ubbân sij finnii Angola vääldi vuálá esken 1900-lovo aalgâst. Ive 1951 tot labdasui Portugal eennâmkoodán. Kuittâg 1960-lovvoost maaŋgah stuimejuávhuh tuáruškuottii jiečânâsvuođâ peeleest, já skammâmáánu 11. peeivi 1975 Angola finnij jiečânâsvuođâs.
Fáádást eres soojijn
Wiki Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Angola.
Käldeeh
| Afrik staatah | |
|---|---|
| Algeria • Angola • Benin • Botswana • Burkina Faso • Burundi • Djibouti • Egypt • Elefanttähtiriddo • Eritrea • Eswatini • Etiopia • Gabon • Gambia • Ghana • Guinea • Guinea-Bissau • Kamerun • Kap Verde • Kenia • Komoreh • Kongo demokraatlâš täsiväldi • Kongo täsiväldi • Koskâ-Afrik täsiväldi • Lesotho • Liberia • Libya • Maadâ-Afrik • Maadâ-Sudan • Madagaskar • Malawi • Mali • Marokko • Mauritania • Mauritius • Mosambik • Namibia • Niger • Nigeria • Peeivitäsideijee Guinea • Ruanda • Sambia • Senegal • Seychelleh • Sierra Leone • Somalia • Sudan • São Tomé já Príncipe • Tansania • Togo • Tšad • Tunisia • Uganda • Zimbabwe |
This article uses material from the Wikipedia Anarâškielâ article Angola, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sisältö on käytettävissä lisenssillä CC BY-SA 4.0, ellei toisin mainita. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Anarâškielâ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.