अजिण्ठा-वेरूळ

• औरङ्गाबाद नगरात् ९९ कि.मी. दूरं सह्यावल्याम् अजिण्ठा ग्राम: अस्ति । आङ्ग्लजनानां कारणेन स्थलमिदम् अजन्ता-एल्लोरा इत्यनेन नाम्नाऽपि प्रसिद्धम् । अत्रस्था: ३० गह्वराणां तक्षणं कृत्वा बौद्धभिक्षुजनानां निवास-अध्ययनस्थानानि इत्युक्ते चैत्या: निर्मिता: सन्ति । गह्वरेषु भित्तिकानाम् उपरि चित्राणि आरेखितानि सन्ति । बहव: तक्षीकृत्य-निर्मितानि सुन्दराणि लयनानि सन्ति । जैन-बौद्ध-हिन्दु-चित्रगृहा:, मन्दिराणि च सन्त्यत्र । ख्रिस्ताब्दस्य ५ शतकात् आरभ्य ८ शताब्दिपर्यन्तम् एतेषां लयनानां निर्माणम् अभवत् इति इतिहासकाराणाम् अभिप्राय: ।
• वेरूळ इति ग्राम: औरङ्गाबादनगरात् ३० कि.मी. यावत् दूरम् अस्ति । ३४ लयनानां समूह: अस्ति । तस्मिन् १२ बौद्धलयनानि, १७ हिन्दुलयनानि,५ जैनलयनानि च सन्ति । ख्रिस्ताब्दस्य ५ शतकात् आरभ्य ८ शताब्दिपर्यन्तम् एतेषां लयनानां निर्माणम् अभवत् । प्रसिद्धं कैलास-मन्दिरम् अस्यैव षोडषलयने अन्तर्भवति ।

एतेषां लयनानां वैशिष्ट्यं यत् एतानि अखण्डशिलासु निर्मितानि सन्ति । पुरातनकाले साधनानां न्यूनता तु आसीदेव तथापि पाषाणशिल्पिभि: महता कौशलेन कृतानि लयनानि सन्ति । अत: बहव: पर्यटका: आकर्षिता: भवन्ति ।

फलकम्:EB1911 poster

• An Introduction to the Ajanta Caves
• The Early Development of the Cave 26-Complex at Ajanta
• Ajanta Caves Archived २०१३-१०-०४ at the Wayback Machine
• National Geographic feature 'Faces of the Divine'
• An essay on Ajanta Caves from the online travel magazine travelmag.co.uk (May 10, 2009) Archived फेब्रवरी २३, २०१० at the Wayback Machine
• Video of the caves MTDC site
• Ajanta Caves in UNESCO List
• "Ajanta", Jacques-Edouard Berger Foundation, World Art Treasures (choose French or English) Archived २००७-०९-२७ at the Wayback Machine
• Ajanta Caves Pictures
• Frontline Article On Ajanta Paintings
• Article on Ajanta from the Travel section of the New York Times (November 5, 2006)
• Photographs
• Video Travelogue on Ajanta Cave Temples
• Ajanta Caves – rock cut Buddhist temples | Wondermondo
• 360 degree virtual tour of Ajanta caves
• Ajanta: Written in the Stone. Documentary by Laurence Castle based on Walter Spink's finding.
• Ajanta: Some Kind of Miracle. Documentary by Laurence Castle, the history of Ajanta.

• Ellora Caves Tourist Guide Archived २०१३-०७-२३ at the Wayback Machine
• Article on Ellora
• Ellora Art Architecture Archcelogy History Culture Study Archived २०१०-०३-२८ at the Wayback Machine
• ELLORA.ind.in Archived २०१३-०७-२८ at the Wayback Machine
• Video of the caves MTDC site
• Ellora Caves in UNESCO List
• Ellora Art Architecture Heritage and Culture Exhibition
• Ellora Caves, Kailasanatha Temple by Wondermondo
• Photographs of Ellora Archived २०१३-०९-२४ at the Wayback Machine