Awqaq Sipas Suyu

Awqaq sipas suyu nisqamanta ñawirinaykipaq chaypi qhaway.

Uma llaqtanqa Chachapuyas llaqtam.

Awqaqsipas suyu Aucasiri tawaqu jach'a suyu Departamento de Amazonas
Utkupampa mayu, Amarumayu suyu (Piruw)
Amarumayu suyu	Wallqanqa
	Unancha
.
Mama llaqta	Piruw
Tinkurachina siwikuna	2º 59" S, 77º 9" y 78º 42" W
Wamanikuna	7
Listritukuna	83
Uma llaqta	Chachapuyas
Simikuna	qhichwa simi, kastilla simi, aguaruna simi, wambisa simi
Runakuna	375 993 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy	- runa / km²
Hallka k'iti kanchar	39.249,13 km²
Hanaq kay	- m
Kamasqa wata	21 ñiqin ayamarq'a killapi 1832 watapi
Kamachiq runa	Oscar Altamirano Quispe (2019–2022)
Karu rimay yupay	+41
Pacha suyu	UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan	regionamazonas.gob
Amarumayu suyup pruwinsyankuna

Kamasqa 21 ñiqin ayamarq'a killapi 1832 watapi.

• Amachasqa sallqa suyukuna: Abiseo mayu mamallaqta parki - Ichigkat muja - Kuntur walla mamallaqta parki - Santiago-Comaina risirwa suyu - Qulan walla risirwa suyu
• Mayukuna Kumayna mayu, Marañun, Nieva mayu, Chinchipi mayu, Utkupampa mayu, Imasa mayu, Cenepa mayu, Santiago mayu.
• Quchakuna: Kunturqucha (Chachapuyas - Leymebamba), Del Porvenir (Bagua - Aramango), Chunsa qucha (Bagua - Copallín), Pumaqucha (Bongará pruwinsyapi)
• Q'asakuna: Barro Negro (3.680 m) Chachapuyaspi; Miguel Pardo (2.930 m) Bongará pruwinsyapi Rioja pruwinsya pipas; Chanchilla (2.212 m) (Chachapuyas pruwinsyapi Campanquiz wallapipas (1.200 m) (Kunturkanki pruwinsyapi).
• Mayu punkukuna: Dorpin (600 m), Mansirichi punku (500 m), Huaracayo (450 m), Umari (450 m) Kunturkanki pruwinsyapi, Rintima punku (500 m) Bagua pruwinsyapi.

Qanchis wamanim kan.

Awqaq sipas suyupi Awahun, Wampisa runakunam tiyanku.

Awqaq sipas suyupiqa aswanta kastilla simitam rimanku.

/1 inlish simiwan, ruqt'u runakunawan

Awqaq sipas suyupiqa aguaruna simitam, kastilla simitam, qhichwa simitam, wambisa simitam rimanku.

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu:

• Kuélap
• Gocta phaqcha
• Wañusqakunap llaqtan
• Quiocta mach'ay
• Belén qhichwa
• Carajía
• Hatun Wilaya

•  
  Awriq mayu, Awqaq sipas suyupi
•  
  Chachapuya pukara, Suluqu listritu
•  
  Chachapuya unay kancha, Liymipanpa
•  
  Qunquna mawk'a llaqta

• Wawa wasikuna : 285
• Huch'uy yachay wasikuna: 1.082
• Chawpi yachay wasikuna: 163
• Yachay sunturkuna:

• Tupaq Amaru iskay ñiqin / José Gabriel Kunturkanki

• Chachapuya runashimi
• Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runan

• Saywitu: |Awqaqsipas suyu
• regionamazonas.gob.pe (kastilla simi)

 

 

Punku p'anqa: Piruw

	Amarumayu suyu
	Uma llaqta: Chachapuyas
	Pruwinsyakuna: Bagua • Bongará • Chachapuyas • Kunturkanki • Luya • Rodríguez de Mendoza • Utkupampa
	Amachasqa sallqa suyukuna: Abiseo mayu mamallaqta parki • Ichigkat muja – Kuntur walla mamallaqta parki • Qulan walla risirwa suyu • Santiago-Kumayna risirwa suyu
	Mayukuna: Chinchipi mayu • Imasa mayu • Kumayna mayu • Marañun mayu • Mayu-Chinchipi • Santiago mayu • Sinipa mayu • Sunchi mayu • Utkupampa mayu • Waylla mayu
	Quchakuna: Pumaqucha
	Mawk'a llaqtakuna: Carajía • Kuélap • Wañusqakunap llaqtan
	Karu puriy: Gocta phaqcha • Mansirichi punku • Rintima punku
	Runa llaqtakuna: Awahun • Chachapuya • Shipibu-Qunibu • Wampisa
	Rimaykuna: Chachapuya runashimi

	Suyukuna (Piruw)
	Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku