Luritu Suyu
Luritu suyu (kastilla simipi: Departamento de Loreto) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum.
Uma llaqtanqa Ikitus llaqtam.
| ||
|---|---|---|
 | ||
| Ikitus | ||
| Saywitu | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
 | ||
| . | ||
| Mama llaqta |  Piruw | |
| Tinkurachina siwikuna | ||
| Pruwinsyakuna | 8 | |
| Distritukuna | 48 | |
| Uma llaqta | Ikitus | |
| Simikuna | kastilla simi | |
| Runakuna | 891 732 (inei 2007) | |
| Runa ñit'inakuy | - runa / km² | |
| Hallka k'iti kanchar | 368 851,95 km² | |
| Hanaq kay | - m | |
| Kamasqa wata | 7 ñiqin hatun puquy killapi 1866 watapi | |
| Kamachiq runa | Elisbán Ochoa Sosa (2019–2022) | |
| Karu rimay yupay | +65 | |
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
| Kastilla simipi llika tiyanan | regionloreto.gob.pe | |
| Luritu suyup wamaninkuna | ||
 | ||
Wiñay kawsay
Kamasqa 7 ñiqin hatun puquy killapi 1866 watapi.
Allpa saywachi
- Amachasqa suyukuna: Cordillera Azul mamallaqta parki - Allpawayu-Mishana mama llaqta risirwa - Pakaya-Samirya mama llaqta risirwa - Güeppí risirwa suyu - Pukakuru risirwa suyu - Sierra del Divisor risirwa suyu
- Mayukuna: Amarumayu, Napu mayu, Nanay mayu, Marañun, Ukayali, Wallaqa mayu, Yawari mayu, Putumayu.
- Quchakuna: Rimachi qucha
Pulitika rakiy
Pusaq pruwinsiyanmi kan:
| Pruwinsya | Runakuna(2007) | Uma llaqta |
|---|---|---|
| Alto Amazonas | 104 667 | Yurimawas |
| Datem del Marañón | 49 571 | San Lorenzo |
| Luritu | 62 165 | Nawta |
| Mariscal Ramón Castilla | 54 829 | Kawalluqucha |
| Maynas | 492 992 | Ikitus |
| Putumayu | 9 534 | San Antonio del Estrecho |
| Rikina | 65 692 | Rikina |
| Ukayali | 61 816 | Kuntamana |
Runakuna
Mariscal Ramón Castilla pruwinsyapi, Maynas pruwinsyapipas Yagua runakunaqa tiyanku. Urarina runakunaqa Luritu pruwinsyapi tiyanku. Rikina pruwinsyapiqa Mayurunakuna, Kapanawa runakunapas kawsanku, Datem del Marañón pruwinsyapiqa Wamwisa runakuna Chayawitapas kawsanku. Ukayaki pruwinsyapiqa Shipibo-Conibo runakuna, Cashibo-Cacataibo, Piru runakunapas tiyanku. Maynas pruwinsyapiqa Napurunakuna tiyanku. Alto Amazonas pruwinsyapiqa Chamikuru runakuna Chayawitapas tiyanku.
Simikuna
| Pruwinsya | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| Alto Amazonas | 76,518 | 86.2 | 12,143 | 13.7 |
| Datem del Marañón | 20,450 | 50.9 | 19,709 | 49.0 |
| Luritu | 47,265 | 90.7 | 4,757 | 9.1 |
| Mariscal Ramón Castilla | 40,863 | 89.5 | 4,711 | 10.3 |
| Maynas | 422,314 | 98.2 | 6,966 | 1.6 |
| Rikina | 53,585 | 97.4 | 1,370 | 2.5 |
| Ukayali | 46,286 | 89.4 | 5,421 | 10.5 |
| Llapan | 707,281 | 92.6 | 55,077 | 7.2 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu:
Suyupi paqarisqa
Kaypipas qhaway
Rikchakuna
-
Paray sach'a-sach'a, Luritu suyu -
Urarina paqu yachaq, 1988
Willay pukyukuna
Hawa t'inkikuna
 | Luritu suyu |  |
|---|---|---|
| Uma llaqta: Ikitus | ||
| Pruwinsyakuna: Alto Amazonas • Datem del Marañón • Luritu • Mariscal Ramón Castilla • Maynas • Putumayu •Rikina • Ukayali | ||
| Amachasqa sallqa suyukuna: Allpawayu-Mishana mama llaqta risirwa • Anqas Urquwallqa mamallaqta parki • Güeppí risirwa suyu • Pakaya-Samirya mama llaqta risirwa • Pukakuru risirwa suyu • Sierra del Divisor risirwa suyu | ||
| Quchakuna: Rimachi qucha | ||
| Mayukuna: Amarumayu • Marañun mayu • Nanay mayu • Napu mayu • Putumayu • Ukayali • Wallaqa mayu • Yawari mayu | ||
| Runa llaqtakuna: Achuar • Awahun • Chamikuru • Chayawita • Kapanawa • Mayuruna • Napuruna • Pastasa runa • Piru runa • Shipibu-Qunibu runa • Uni runa • Urarina • Wampisa runa • Yagua runa | ||
| Rimaykuna: Luritu suyupi rimaykuna • Achuar chicham simi • arawaka simi • awahun simi • chayawita simi • kichwa / qhichwa • panu simi • shuwar simi • urarina simi • yagua simi • yine simi |
 | Suyukuna (Piruw) | |
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |
This article uses material from the Wikipedia Qichwa simi article Luritu suyu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Samiqwanqa llamk'ankiman CC BY-SA 4.0 nisqa ruraq hayñikama, mana wakin hina willaptinqa. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Qichwa simi (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.