Ocelot Nadrzewny

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1821 roku szwajcarski przyrodnik Heinrich Rudolf Schinz nadając mu nazwę Felis wiedii. Holotyp pochodził z Morro de Arará, nad rzeką Mucuri, w stanie Bahia, w Brazylii.

Czasami uważany za jeden gatunek z L. tigrinus, ale nie jest to poparte analizami molekularnymi i morfologicznymi. Tradycyjnie rozpoznaje się do dwunastu podgatunków, ale niedawna analiza morfometryczna sugeruje, że istnieje tylko ograniczona zmienność między populacjami L. wiedii. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki.

Etymologia

• Leopardus: gr. λεοπαρδος leopardos „lampart, pantera”.
• wiedii: Maximilian zu Wied-Neuwied (1782–1867), niemiecki odkrywca, przyrodnik.
• glauculus: gr. γλαυκος glaukos „niebiesko-szary”.
• vigens: łac. vigens, vigentis „pełen życia, kwitnący”.

Ocelot nadrzewny występuje w Ameryce zamieszkując w zależności od podgatunku:

• L. wiedii wiedii – Brazylia na południe od Amazonki do północnej Argentyny, w tym Peru, Boliwia, Urugwaj i Paragwaj.
• L. wiedii glauculus – Meksyk przez Amerykę Środkową; dawniej na północ do południowego Teksasu (Stany Zjednoczone), ale teraz tam wymarły.
• L. wiedii vigens – północna Ameryka Południowa od Kolumbii po Gujanę i Brazylię na północ od Amazonki.

Długość ciała (bez ogona) 42,5–72,9 cm, długość ogona 30–51,8 cm; masa ciała 2,3–4,9 kg; dorosłe samice są mniejsze i lżejsze od dorosłych samców. Sierść najczęściej żółtopomarańczowa, podłużne plamy (tworzące pręgi) wzdłuż grzbietu. Kształtna głowa, białe zabarwienia wokół oczu. Giętkie, szerokie stopy z ostrymi i długimi pazurami.

Zasiedla głównie tereny leśne. Aktywne w dzień i w nocy, poza okresem godowym prowadzą samotniczy tryb życia. Żywią się małymi kręgowcami, stawonogami i owocami.

Margaj zwinnie porusza się w swoim środowisku, skacząc z drzewa na drzewo szeroko rozkłada łapy. W przeciwieństwie do innych kotów schodzi z drzewa głową w dół – jak wiewiórka. Większą część życia spędza w koronach drzew. Poluje z zaskoczenia, skacząc na swoją ofiarę z góry.

W niewoli żyje do 15 lat.

Biologia rozrodu tego gatunku jest znana głównie z obserwacji zwierząt trzymanych w niewoli. Margaje osiągają dojrzałość płciową w 2-3 roku życia (samice pod koniec pierwszego roku). Po ciąży trwającej ok. 80 dni samica rodzi od jednego do trzech młodych.

Ocelot nadrzewny jest gatunkiem bliskim zagrożenia wyginięciem. Chroniony przepisami konwencji waszyngtońskiej CITES (załącznik I).

• Á. Cabrera. Mamíferos del viaje al Pacífico verificado de 1862 a 1865 por una Comisión de Naturalistas enviada por el Gobierno Español. „Trabajos del Museo de Ciencias Naturales”. Serie zoológica. 31, s. 1–62, 1917. (hiszp.). 
• E.W. Nelson & E.A. Goldman. New carnivores and rodents from Mexico. „Journal of Mammalogy”. 12 (3), s. 302–306, 1931. DOI: 10.2307/1373882. (ang.). 
• R.I. Pocock. Some new geographical races of Leopardus, commonly known as ocelots and margays. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eleventh series. 8, s. 234–239, 1941. DOI: 10.1080/03745481.1941.9727966. (ang.). 
• A. Krakauer: Leopardus wiedii. (On-line), Animal Diversity Web, 2002. [dostęp 2007-12-08]. (ang.).
• Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus wiedii. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 8 grudnia 2007]