Lebiodka

Obejmuje 44 gatunki. Rośliny te rosną w Europie i zachodniej oraz środkowej Azji, centrum zróżnicowania osiągając w basenie Morza Śródziemnego. W Europie rośnie 13 gatunków, z czego w Polsce jeden – lebiodka pospolita O. vulgare. Lebiodki rosną w miejscach suchych, słonecznych, zwykle w zbiorowiskach trawiastych i zaroślowych. Są to rośliny zielne i półkrzewy zasobne w olejki eteryczne i dlatego stosowane w kuchni jako przyprawy. Największe znaczenie ma lebiodka majeranek O. majorana, lebiodka pospolita oraz mieszaniec między tymi gatunkami – O. × majoricum. Podobnie wykorzystywana jest także m.in. lebiodka kreteńska O. dictamnus i lebiodka syryjska O. syriacum. Lebiodka uprawna O. onites i wcześniej wymienione wykorzystywane są także jako zioła lecznicze. Kilka gatunków uprawianych jest jako ozdobne rośliny, zwłaszcza w ogrodach skalnych.

Lebiodka

Morfologia (lebiodka pospolita)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	lebiodka
Nazwa systematyczna
Origanum L. Sp. Pl.: 590 (1753)
Synonimy
Amaracus Gled. Majorana Mill.
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wiki Commons

Pokrój
Byliny i półkrzewy kłączowe, rzadziej rośliny jednoroczne o aromatycznym zapachu osiągające do 90 cm wysokości.

Liście
Ulistnienie naprzeciwległe. Liście silnie aromatyczne, pojedyncze, całobrzegie.

Kwiaty
Drobne, zebrane w okółkach gęsto skupionych w szczytowej części pędu, kłosokształtnych, często wspartych przysadkami dachówkowato zachodzącymi na siebie, purpurowo nabiegłymi lub zielonymi. Kielich zrosłodziałkowy, z 5 ząbkami na szczycie, czasem z rurkowaty z jednym ząbkiem albo rozcięty w jednym miejscu do nasady. Korona fioletowa, biała lub różowa. U nasady zrośnięte płatki tworzą krótką rurkę zakończoną dwiema wargami, z górną łatką całobrzegą lub wyciętą i dolną trójłatkową. Cztery pręciki w dwóch parach, z czego dłuższa, górna para wystaje z rurki korony. Zalążnia złożona z dwóch owocolistków, dwukomorowa, w każdej komorze z dwoma zalążkami. Szyjka słupka pojedyncza, z dwudzielnym znamieniem o równych ramionach.

Owoce
Czterodzielne rozłupnie, rozpadające się na cztery pojedyncze rozłupki.

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae Lindl.), w obrębie której zaliczany jest do podrodziny Nepetoideae, plemienia Mentheae i podplemienia Menthinae.

Wykaz gatunków