Kornel Andrzej Morawiecki (ur.
3 maja 1941 w Warszawie, zm. 30 września 2019 tamże) – polski polityk, fizyk i nauczyciel akademicki.
Kornel Morawiecki (2010) | |
Data i miejsce urodzenia | 3 maja 1941 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 30 września 2019 |
Zawód, zajęcie | polityk, fizyk |
Alma Mater | |
Stanowisko | poseł na Sejm VIII kadencji (2015–2019), przewodniczący Partii Wolności (1990–1993), przewodniczący Wolnych i Solidarnych (2016–2019) |
Partia | |
Odznaczenia | |
Działacz opozycji demokratycznej w czasach PRL, założyciel i przewodniczący Solidarności Walczącej, poseł i marszałek senior Sejmu VIII kadencji. Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 2010. Kawaler Orderu Orła Białego. Ojciec Mateusza Morawieckiego.
Syn Michała (1914–1977) i Jadwigi z domu Szumańskiej (1912–1975). Maturę zdał w 1958 w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza w Warszawie. W 1963 ukończył studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1970 uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie pracy poświęconej kwantowej teorii pola napisanej pod kierunkiem profesora Jana Rzewuskiego. Był pracownikiem naukowym na Uniwersytecie Wrocławskim, początkowo w Instytucie Fizyki Teoretycznej, następnie w Instytucie Matematycznym. Od 1973 do połowy 2009 pracował w Instytucie Matematyki i Informatyki Politechniki Wrocławskiej.
W 1968 uczestniczył w strajkach studenckich. Po ich stłumieniu, wspólnie z Jerzym Petryniakiem, Zdzisławem Ojrzyńskim, Piotrem Plenkiewiczem oraz Ryszardem Trąbskim, wydrukował i kolportował ulotki potępiające ówczesne władze komunistyczne za represje wobec protestujących. W podobnym zespole wydawał ulotki przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji w sierpniu 1968, a następnie przeciwko stłumieniu przez władze protestów robotniczych w grudniu 1970. W 1979 związał się od drugiego numeru z wydawanym we Wrocławiu drugoobiegowym periodykiem „Biuletyn Dolnośląski”. W tym samym roku wraz z grupą znajomych witał papieża Jana Pawła II w Warszawie, Częstochowie i Krakowie podczas pierwszej pielgrzymki do Polski biało-czerwonym transparentem z napisem „Wiara i Niepodległość”. Od 1980 był rozpracowywany przez funkcjonariuszy KW Milicji Obywatelskiej i WUSW we Wrocławiu w ramach sprawy operacyjnej o kryptonimie „Harcerz” (zmienionym później na „Tarantula”). Rozpracowywanie przez SB zakończono w styczniu 1990.
W trakcie wydarzeń sierpniowych w 1980 wraz z „Biuletynem Dolnośląskim” włączył się w organizowanie strajków we Wrocławiu. We wrześniu tegoż roku brał udział w organizowaniu regionalnych struktur „Solidarności”. Wraz z Nikołajem Iwanowem i zespołem „Biuletynu Dolnośląskiego” drukował po rosyjsku odezwy do żołnierzy radzieckich stacjonujących w Polsce. Za tę działalność został zatrzymany, zwolniono go po poręczeniu udzielonym przez rektora PWr i groźbie strajku powszechnego w regionie. Był delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” w Gdańsku i jednym z inicjatorów przyjęcia przez zjazd Posłania do ludzi pracy Europy Wschodniej.
Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 uniknął internowania, gdyż przewoził wieczorem sprzęt poligraficzny. Z zespołem „Biuletynu Dolnośląskiego” zaangażował się w działalność podziemną. Korzystając z zakonspirowanej struktury, rozpoczął działalność poligraficzną. Pierwszy numer drugoobiegowego pisma „Z dnia na dzień” był drukowany w nocy z 13 na 14 grudnia i został kolportowany od rana 14 grudnia we Wrocławiu. Zajął się także wydawaniem prasy i wydawnictw Regionalnego Komitetu Strajkowego „Solidarność” we Wrocławiu, był upoważniony przez przewodniczącego regionu Władysława Frasyniuka do wydawania i podpisywania oświadczeń w imieniu RKS.
Na przełomie maja i czerwca 1982 założył organizację pod nazwą Solidarność Walcząca (początkowo posługującą się nazwą Porozumienie Solidarność Walcząca). W manifeście programowym Kim jesteśmy? O co walczymy? wskazano, że podstawowymi założeniami SW jest „walka o odzyskanie niepodległości i budowa Rzeczpospolitej Solidarnej”. Odrzucano ugodę z urzędującą władzą i reformowanie systemu, deklarowano walkę podjazdową „na wszystkich poziomach i różnymi metodami”.
9 listopada 1987 Kornel Morawiecki został zatrzymany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa we Wrocławiu. Przetransportowano go do Warszawy i osadzono w areszcie na Rakowieckiej, gdzie przetrzymywany był w całkowitej izolacji. Zaostrzyły się wówczas u niego schorzenia: choroba wrzodowa i zapalenie oka. W ramach odpowiedzialności rodzinnej odmówiono wtedy jego żonie wydania paszportu na wyjazd do Wielkiej Brytanii. W marcu 1988 Zbigniew Romaszewski wystosował w jego sprawie list do Amnesty International w Londynie, ale organizacja ta nie wciągnęła go na listę więźniów sumienia, gdyż stwierdziła, że musi wyjaśnić, czy nie był on związany z działalnością terrorystyczną. Z inicjatywy Konfederacji Polski Niepodległej w USA powstał Komitet na rzecz Uwolnienia Kornela Morawieckiego. Jan Olszewski (który miał być jego obrońcą w planowanym procesie) namówił go do wyjazdu wraz z Andrzejem Kołodziejem do Włoch. Kornel Morawiecki opuścił kraj 30 kwietnia 1988. Po trzech dniach, podczas próby powrotu, został deportowany z lotniska w Warszawie do Wiednia. Udało mu się powrócić konspiracyjnie do Polski pod koniec sierpnia 1988. Ujawnił się dopiero w czerwcu 1990.
W 1990 zgłosił swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich, nie udało mu się jednak zebrać wymaganych 100 tys. podpisów do jej zarejestrowania. 7 lipca 1990 założył Partię Wolności, z której ramienia bez powodzenia kandydował w wyborach parlamentarnych w 1991. W czasie telewizyjnej kampanii wyborczej wywrócił przed kamerami telewizyjnymi okrągły stół, co miało symbolizować jego sprzeciw wobec porozumień Okrągłego Stołu. W 1993 jego partia weszła w skład Ruchu dla Rzeczypospolitej, w wyborach w tym samym roku ponownie ubiegał się o mandat poselski. Później działał w Ruchu Odbudowy Polski i zasiadał we władzach tej partii. W 1997 z ramienia ROP oraz w 2007 jako bezpartyjny z ramienia Prawa i Sprawiedliwości, kandydował do Senatu.
6 stycznia 2010 ogłosił start w wyborach prezydenckich w tym samym roku. Poparcia kandydatowi udzieliła też KPN-OP, której lider Adam Słomka został szefem sztabu wyborczego kandydata. 10 maja Kornel Morawiecki został zarejestrowany jako kandydat przez PKW. W wyborach zajął 10. (ostatnie) miejsce, otrzymując 21 596 głosów (0,13%). W drugiej turze zadeklarował oddanie głosu na Jarosława Kaczyńskiego.
W wyborach samorządowych w 2010 bez powodzenia kandydował z ramienia KWW Polski Kierunek do sejmiku województwa dolnośląskiego. W wyborach parlamentarnych w 2011 także bezskutecznie ponownie startował do Senatu z ramienia własnego komitetu „Wolni i Solidarni” w okręgu nr 8 we Wrocławiu. Jego kandydatura była popierana przez Prawo i Sprawiedliwość, które nie wystawiło tam swojego kandydata. W tym samym roku został redaktorem naczelnym dwutygodnika „Prawda jest ciekawa – Gazeta Obywatelska”.
W 2015 ponownie zgłosił swoją kandydaturę na prezydenta, jednak nie zebrał liczby podpisów wystarczających do jej rejestracji. Został potem współpracownikiem Pawła Kukiza i w wyborach parlamentarnych w tym samym roku otworzył listę zorganizowanego przez niego komitetu wyborczego wyborców Kukiz’15 do Sejmu w okręgu wrocławskim. Uzyskał mandat poselski, otrzymując 26 101 głosów. Prezydent Andrzej Duda wyznaczył go następnie na marszałka seniora Sejmu VIII kadencji.
14 kwietnia 2016 zrezygnował z członkostwa w klubie poselskim Kukiz’15 w związku z oddaniem za niego głosu przez posłankę Małgorzatę Zwiercan w głosowaniu nad wyborem sędziego Trybunału Konstytucyjnego i usunięciem jej z klubu. Kornel Morawiecki oświadczył, że musiał opuścić na chwilę Salę Posiedzeń, a posłanka wiedziała, że w ten sposób chce zagłosować. 19 kwietnia został odwołany ze składu Komisji Etyki Poselskiej (w której członkostwo ograniczono do przedstawicieli klubów). 18 maja założył (wraz z Małgorzatą Zwiercan i Ireneuszem Zyską) koło poselskie Wolni i Solidarni, którego został przewodniczącym. Posłowie ci wspólnie powołali również partię o tej samej nazwie, zarejestrowaną 18 listopada tego samego roku.
W 2018 powołany na przewodniczącego Rady do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych. W wyznaczonych na październik 2019 wyborach parlamentarnych został zgłoszony jako kandydat PiS do Senatu w okręgu nr 59, po czym zaczął prowadzić kampanię wyborczą.
Zmarł około południa 30 września 2019 w Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA przy ul. Wołoskiej 137 w Warszawie na skutek nowotworu trzustki, po kilkumiesięcznej walce z chorobą. Uroczystości pogrzebowe o charakterze państwowym odbyły się 5 października na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A2-Aleja Zasłużonych dod.-1).
W 1959 ożenił się z Jadwigą, z którą miał czwórkę dzieci, w tym syna Mateusza Morawieckiego. Po rozstaniu z żoną, z którą jednak się nie rozwiódł, związał się z Anną, z którą miał syna.
29 kwietnia 1988, za pełną poświęcenia działalność dla idei wolności i niepodległości Polski, został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP na uchodźstwie Kazimierza Sabbata.
Według informacji mediów w 2007 odmówił przyjęcia proponowanego mu z okazji 25-lecia powstania Solidarności Walczącej Krzyża Wielkiego Orderu Odrodzenia Polski, uznając, że reprezentowanej przez niego organizacji należy się najwyższe polskie odznaczenie – Order Orła Białego.
15 kwietnia 2010, jako przewodniczący kapituły, otrzymał Krzyż Solidarności Walczącej. W 2014 sejmik dolnośląski nadał mu honorowe obywatelstwo tego województwa. W 2016 został wyróżniony tytułem honorowego obywatela Wrocławia. 22 marca 2016 odebrał Nagrodę Kisiela w kategorii „Polityk” na Zamku Królewskim w Warszawie.
10 marca 2019 został udekorowany przez premiera Węgier Viktora Orbána Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi.
27 września 2019, w uznaniu znamienitych zasług na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za wybitne osiągnięcia w działalności publicznej i państwowej, został przez prezydenta RP Andrzeja Dudę odznaczony Orderem Orła Białego. 5 grudnia 2019 otrzymał pośmiertnie Krzyż Wolności i Solidarności.
W 2020 został pośmiertnie wyróżniony Nagrodą im. św. Grzegorza I Wielkiego przyznaną przez miesięcznik „Niezależna Gazeta Polska – Nowe Państwo” za 2019.
11 grudnia 2019 przy pomniku „Solidarności” we Wrocławiu odsłonięto tablicę upamiętniającą Kornela Morawieckiego. W uroczystości uczestniczył m.in. jego syn i premier Polski Mateusz Morawiecki wraz z matką i siostrami.
28 sierpnia 2020 na wrocławskim Szczepinie odbyła się uroczystość nadania skwerowi imienia Kornela Morawieckiego. W wydarzeniu brali udział jego krewni, w tym premier Mateusz Morawiecki. Obecni byli też m.in. prezydent Wrocławia Jacek Sutryk, wojewoda Jarosław Obremski, marszałek województwa Cezary Przybylski, członkowie „Solidarności” oraz Solidarności Walczącej.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Kornel Morawiecki, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.