Amarylis Nadobny

Pokrój
Roślina z cebulami osiągającymi 5-10 cm średnicy.

Liście
Charakterystyczną cechą tej rośliny jest to, że liście pojawiają się dopiero po przekwitnieniu rośliny. Językowate, stojące liście osiągają 30-50 cm długości i 2-3 cm szerokości.

Łodyga
Wiosną lub latem z każdej cebuli wyrastają 1-2 nagie łodygi o fioletowym zabarwieniu i wysokości 30-60 cm.

Kwiaty
Skupienie 2-12 lejkowatych i pachnących kwiatów pojawia się na szczycie łodyg. Okwiat ma 6-10 cm średnicy i tworzony jest przez 6 listków w dwóch okółkach. Barwa listków jest zwykle biała z różowym żyłkowaniem, zdarzają się jednak także kwiaty różowe lub purpurowe, gardziel zwykle żółta.

Należy do rodzaju amarylis (Amaryllis) z podplemienia Amaryllidinae, plemienia Amaryllideae, podrodziny Amaryllidoideae w rodzinie amarylkowatych (Amaryllidaceae).

Zmienność

Tworzy mieszańce z roślinami ze spokrewnionych rodzajów, np. z ponętlin (Crinum), o nazwie ×Amarcrinum, czy z Brunsvigia, o nazwie ×Amarygia.

Nazwę rodzajową tej rośliny wziął Karol Linneusz od imienia kobiety, nazwa gatunkowa (belladonna) oznacza piękną kobietę. W języku polskim ma nazwę amarylis nadobny lub amarylis piękny. Dawniej nazywany był lilią narcyzową. Wyglądem przypomina i jest często mylona ze zwartnicą (Hippeastrum), pochodzącą z Ameryki Południowej. Na początku XX wieku botanicy spierali się, której z tych roślin należy się nazwa Amaryllis, gdyż Linneusz nie sprecyzował tego dokładnie. Ostatecznie przyznano ją rodzajowi pochodzącemu z Afryki Południowej.

Roślina uprawiana jako roślina ozdobna, choć tylko w łagodnym klimacie (strefy 8-11), w ostrzejszych warunkach klimatycznych można próbować uprawy pod osłoną południowej ściany lub wykopywać cebule na zimę i przechowywać w pomieszczeniu w temp. 5-10 °C. Wymaga przepuszczalnej gleby i zacisznego, słonecznego stanowiska. Cebule sadzi się zagłębione na 8 cm w glebie. Rozmnażanie przez podział cebul wiosną po obumarciu liści, ew. późnym latem przed rozpoczęciem kwitnienia, po kilku latach uprawy wytwarza bowiem cebule przybyszowe. Z łatwością można ją rozmnażać również z nasion. Po przekwitnieniu pęd kwiatowy usuwa się.

• Christopher Brickell: Wielka Encyklopedia Roślin. Warszawa: Muza S.A., 1993. ISBN 83-7079-157-3.brak strony w książce
• GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .